Acts of the Supreme Tribunal of the Grand Duchy of Lithuania (in the Late 18th Century)
Abstract
The present article focuses on the acts of the Supreme Tribunal of the Grand Duchy of Lithuania in the late 18th century. It is claimed that the records produced by the chancery or clerk’s office of this court in the discussed period were influenced by both centuries-old traditions and reforms carried out in 1764 and subsequent years. The transfer of powers to manage the work of the chancery to Tribunal judges did not have a negative effect on its efficiency because, in practice, a quite clear division of duties among court officials was observed. One of them was responsible for recording real estate property transactions into the acts of statements as well as keeping official and private documentation (he kept the book of acts and a protocol into which he registered the acts transferred to him). The other three sworn-in clerks were required to draw up verdicts; they were responsible for the decree books (final versions) and sentencjonarz (which was referred to in the Lithuanian Tribunal as a decree protocol), in which they placed the content of rulings delivered during the proceedings of taking evidence. One more clerk kept records of the cases in which suits were presented, and the last one compiled an on-going protocol, in which he registered the so-called judicial appeals, and recorded all the major activities related to the functioning of the court and its verdicts regarding litigations addressed to it.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
List of sources
LVIA - Lithuanian State Historical Archives in Vilnius. SA – The Office of the Chief Archivist of Lithuania, SA group, reference codes 136, 144, 148, 150, 155, 166, 169, 170, 172, 181, 526, 528, 529, 531–534, 536, 542, 599, 614, 626, 628, 633, 637, 662, 664, 669, 685, 780, 782, 817, 818, 829, 883, 13731. Group 8, Section 2, Reference code 48.
Porządek sądzenia spraw w Trybunale Wielkiego Księstwa Litewskiego, z konstytucyi sejmowych, z Koekwacyi praw Wielkiego Księstwa Litewskiego z Koroną Polską, i z Statutu Wielkiego Księstwa Litewskiego, zebrany i opisany roku 1698, miesiąca aprila, 16 dnia. (1698). old print, Vilnius.
Sondel, Janusz. (1997). Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków. Kraków: Universitas.
Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego (1744). Vilnius, Printed in the Duchy Printing House. Akademickiey Societatis Jesu, Roku Pańskiego 1744.
Umiastowski, Tomasz. (1782). Sądowy proces czyli sposób prawowania się w Trybunale i wszystkich subselliach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Grodno: Printed in the Duchy Printing House.
Zbiór rezolucyi Rady Nieustającej potrzebnych do wiadomości juryzdykcyi sądowych i obywatelów Obojga Narodów. (1780). Warszawa.
Volumina Legum. (1859). Vol. 4. Petersburg: printed by Jozafat Ohryzka.
Volumina Legum. (1860a). Vol. 5. Petersburg: printed by Jozafat Ohryzka.
Volumina Legum. (1860b). Vol. 6. Petersburg: printed by Jozafat Ohryzka.
Volumina Legum. (1860c). Vol. 7. Petersburg: printed by Jozafat Ohryzka.
Volumina Legum. (1899). Vol. 9. Kraków: Wydawnictwo Komisyi
Prawniczej Akademii Umiejętności w Krakowie.
Volumina Legum. (1952). Vol. 10. Poznań: printed by Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
References
Bednaruk, Waldemar. (2008). Trybunał Koronny. Szlachecki sąd najwyższy w latach 1578–1794. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II.
DTG WKsL, 1582–1696 – Rachuba, Andrzej (ed.). (2007). Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1582–1696). Spis. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
DTG WKsL, 1697–1794 – Rachuba, Andrzej (ed.). (2004). Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1697–1794). Spis. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Gudavičius, Edvardas. (2006). Lietuvos aktopromulgacijos kelias: nuo Vytaut okancelarijos iki Lietuvos Metrikos. Mokslinė studija. Vilnius: Vilniaus universiteto leidykla.
Janulaitis, Augustinas. (1927). Vyriausiasis Lietuvos Tribunolas XVI–XVIII amž. Kaunas: Valstybės spaustuvė.
Jurek, Tomasz. Skupieński Krzysztof. (2015). Wprowadzenie do dyplomatyki. In: Tomasz Jurek (ed.). Dyplomatyka staropolska (pp. 17–48). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Łosowski, Janusz. (2011). Osiągnięcia i potrzeby w zakresie badań nad dziejami kancelarii sądów i urzędów szlacheckich oraz wiejskich w dawnej Polsce. In: Waldemar Chorążyczewski, Janusz Tandecki (eds.). Belliculum Diplomaticum IV Thorunense Dyplomatyka staropolska – stan obecny i perspektywy (p. 95–111). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Łosowski, Janusz. (2015). Akta Trybunału Koronnego. In: Tomasz Jurek (ed.). Dyplomatyka staropolska (pp. 290–298). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Macuk, Andrej. (2008). Wybór pisarzy Trybunału Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 40. XVIII w. In: Tomasz Ciesielski, Anna Filipczak-Kocur (eds.). Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań. XVI–XVIII wiek (pp. 105–124). Warszawa–Opole: DiG.
Michalski, Jerzy. (2000). Zagadnienie reformy sądownictwa i prawa sądowego w początkach panowania Stanisława Augusta. Czasopismo Prawno-Historyczne, LII, 1–2, pp. 67–107.
Mikołajczyk, Marian. (1991). Na drodze do powstania procesu mieszanego. Zmiany w polskim procesie karnym w latach 1764–1794. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Myśliwiec, Agnieszka. (2008). Organizacja i działalność kancelarii Trybunału Koronnego. Wybrane zagadnienia. In: Antoni Dębiński, Waldemar Bednaruk, Marzena Lipska (eds.). Trybunał Koronny w kulturze prawnej Rzeczypospolitej szlacheckiej (pp. 71–92). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Stankevič, Adam. (2018a). Działalność Trybunału Litewskiego w Grodnie (w latach 1775–1791). In: Radzûk, Alesʹ; Galubovìč, Vìtalʹ (eds.). Grodnae et orbi. Garadskìâ supolʹnascìì garadskoea sâroddze XIV–XX stst. Matèryâly mìžnarodnaj navukovaj kanferencyì (Garodnâ, 4–5 lìstapada 2017 g.), (p. 92–101), Mìnsk: Vydavec A. M. Ânuškevìč. [Радзюк, Алесь; Галубовіч, Віталь (eds.). Grodnae et orbi. Гарадскія супольнасціі гарадскоеа сяроддзе XIV–XX стст. Матэрыялы міжнароднай навуковай канференцыі (Гародня, 4–5 лістапада 2017 г.), (c. 92–101). Мінск: Выдавец А. М. Янушкевіч].
Stankevič, Adam. (2018b). Lietuvos Vyriausiojo Tribunolo veikla XVIII amžiaus antroje pusėje. Vilnius: Lietuvos istorijos institutas.
Stankevič, Adam. (2018c). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės Vyriausiojo tribunolo raštvedyba: bylų registrų knygos. Istorijos šaltinių tyrimai, 6, pp. 333–358.
Urbanavičius, Agnius. (2001). Iš Vilniaus miesto tarybos raštinės palikimo: naujųjų miestiečių aktai 1663–1795 m. Lituanistica, 4 (48), pp. 23–40.
Valikonytė, Irena. (2010). Teismo dokumentų Lietuvos Metrikoje repertuaras: rašto ir teisinės kultūros aspektai Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje XVI a. pirmojoje pusėje. Istorijos šaltinių tyrimai, 2, pp. 109–127.
Valikonytė, Irena. (2012). Priešteisminių dokumentų funkcijos ir likimas Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje XVI a. viduryje: šaukimų registravimo žurnalai. Istorijos šaltinių tyrimai, 4, pp. 93–108.
Vilimas, Darius. (2011). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės pavieto žemės teismo funkcija – tarp notariato ir teismo (iki 1588 m.) (lietuviškų pavietų atvejis). Istorija, Vol. 57, no. 4 (86), pp. 355–364.
Vilimas, Darius. (2014). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės pavietų žemės teismo darbo pobūdis (XVI a. pabaiga). Žemaitijos atvejis. Acta humanitarica universitatis saulensis, 19, pp. 35–44.
Wierzchowiecka, Iwona. (2001). Kancelaria Trybunału Litewskiego. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo, 273, pp. 101–123.
Zarzycki, Wacław. (1993). Trybunał Koronny dawnej Rzeczypospolitej. Piotrków Trybunalski: Muzeum Okręgowe w Piotrkowie Trybunalskim.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2019.13.23-39
Date of publication: 2019-12-30 00:00:00
Date of submission: 2019-02-07 10:47:48
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2020
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.