Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów

Tomasz Wielg

Streszczenie w języku polskim


Głównym celem twórczości U. Karatkeviča pozostawała zawsze próba ożywienia i wzmocnienia poczucia tożsamości narodowej Białorusinów. W literaturze białoruskiej nie było wcześniej pisarza, który całą swoja twórczość poświęcił dziejom własnego narodu. Pisarz opisywał w swoich utworach wzloty i upadki Białorusinów, pokazywał ich próby uzyskania niepodległości, kształtował w swoim czytelniku podstawy białoruskiej tożsamości narodowej. W latach 50. i 60. XX w. w ZSRR nie było łatwo promować i propagować prawdziwą historię Białorusi, piękno języka białoruskiego i białoruską tożsamość narodową. Za swoje działania w tej dziedzinie Karatkevič był często piętnowany i karany. Artykuł przedstawia wpływ twórczości pisarza na kształtowanie białoruskiej tożsamości narodowej. Zmagania Karatkieviča z zastojem, a wręcz wstecznością ery Breżniewa najwyraźniej wyczuwalne były w jego proteście i walce o szacunek dla języka białoruskiego, historii własnej ojczyzny oraz ochrony przyrody i zabytków kultury materialnej. Pisarz widział nierozerwalną jedność pomiędzy tymi na pierwszy rzut oka różniącymi się problemami. Niepamięć społeczna, której jedną z przyczyn jest celowe zaburzanie prawdy historycznej doprowadza do wynarodowienia i zatarcia narodowej samoświadomości. Manipulowanie przeszłością i przymuszanie do zapominania o różnych niewygodnych wydarzeniach historycznych unicestwia tożsamość społeczeństw. Temu właśnie przeciwstawić się chciał i przeciwstawiał się swoja twórczością Uładzimir Karatkievič.


Słowa kluczowe


Karatkevič; literatura białoruska; tożsamość narodowa; historia Białorusi

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


References

Bekus, Nelly. (2010). Struggle over Identity. Budapest: Central European University Press.

Bulgakaǔ, Valery (ed.). (2006). Geapalityčnae mesca Belarusi ǔ Èǔrope i sʹvece, Varšava: Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie. [Булгакаў, Валеры (рэд.). (2006). Геапалiтычнае месца Беларусi ў Эўропе i сьвеце, Варшавa: Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie].

Černâvskaâ, Ûliâ. (2010). Belorusy. Ot «tutèjšyh» k nacii. Minsk: FUAinform. [Чернявская, Юлия. (2010). Белорусы. От «тутэйшых» к нации. Минск: ФУАинформ].

Engelking, Anna. (2012). Kołchoźnicy. Antropologiczne studium tożsamości wsi białoruskiej przełomu XX i XXI wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Kaškurèvič, Arlen. (2005). Â ǔbačyǔ inšuû Belarusʹ. In: Galìna Šablìnskaâ (comp.). Uladzimir Karatkevič. Byǔ. Ëscʹ. Budu!: uspamìny, ìntèrv’û, èsè. Minsk: Mastackaâ lìtaratura. [Кашкурэвiч, Арлен. (2005). Я ўбачыў iншую Беларусь. У: Галіна Шаблінская (укл.). Уладзiмiр Караткевiч. Быў. Ёсць. Буду!: успаміны, інтэрв’ю, эсэ. Мiнск: Мастацкая літаратура].

Kula, Marcin. (2004). Między przeszłością a przyszłością. O pamięci, zapominaniu i przewidywaniu. Poznań: Wydawnictwo PTPN.

Radzik, Ryszard. (2004). Kim są Białorusini. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Radzik, Ryszard. (2012). Białorusini. Między Wschodem a Zachodem. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Verabej, Anatolʹ. (1997). Abudžanaâ pamâcʹ: narys žyccâ i tvorčasci U. Karatkeviča. Minsk: Mastackaâ litaratura. [Верабей, Анатоль. (1997). Абуджаная памяць: нарыс жыцця i творчасцi У. Караткевiча. Мiнск: Мастацкая лiтаратура].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2020.14.203-214
Data publikacji: 2020-12-15 09:05:00
Data złożenia artykułu: 2019-10-14 10:36:01


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1644
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Tomasz Wielg

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.