Wschodnie chrześcijaństwo na Polesiu w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego

Anna Kołbuk

Streszczenie w języku polskim


Józef Ignacy Kraszewski, jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy XIX w., przez wiele lat był związany z polskim, białoruskim i ukraińskim Polesiem. Ta uboga ekonomicznie kraina cechowała się wyizolowaniem od innych obszarów Europy Wschodniej, ale i znaczną wielokulturowością religijną oraz etniczną. Pod względem religijnym dominowało tu wschodnie chrześcijaństwo, a pod względem narodowym przeważała chłopska ludność, którą określano mianem ruskiej. Charakterystyczne było wolne tempo przemian społeczno-gospodarczych.  W tekstach literackich autorstwa Kraszewskiego związanych z Polesiem znajdujemy wiele odniesień do panującego na tym terenie marazmu gospodarczego i społecznego. Kraszewski w pewnym stopniu winą za ten stan rzeczy obarczał konserwatywne wschodnie chrześcijaństwo, którego przedstawiciele hołdowali tradycyjnemu modelowi życia.


Słowa kluczowe


Józef Ignacy Kraszewski, Polesie, chrześcijaństwo wschodnie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła:

Kraszewski, Józef Ignacy. (1840). Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy. Wilno: Nakład i Druk T. Glücksberg.

Kraszewski, Józef Ignacy. (1954). Budnik. Warszawa: „Czytelnik”.

Kraszewski, Józef Ignacy. (1955). Jermoła. W: Powieści ludowe (s. 345–498). T. 2. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kraszewski, Józef Ignacy. (1988). Ulana. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich.

Kraszewski, Józef Ignacy. (1990). Macocha. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kraszewski, Józef Ignacy. (1991). Czercza mogiła. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.

Opracowania:

Bachórz, Józef. (1992). Józef Ignacy Kraszewski. W: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 3. T. 3. Warszawa: Instytut Badań Literackich.

Bazylow, Ludwik. (1985). Historia Rosji. T. 2. Wrocław: Ossolineum.

Bieńkowski, Leon. (1969). Organizacja Kościoła wschodniego w Polsce. W: Jerzy Kłoczowski (red.). Kościół w Polsce. T. 2. Wieki XVI–XVIII. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”.

Brigadin, P. I. i Łukaszewicz, A. M. (2009). Minskije gubiernatory: istorija własti. Minsk: GIUST BGU.

Chlebowski, Bronisław, Walewski Władysław (red.). (1880, 1882, 1885, 1886, 1892). Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1, 3, 6, 7, 12. Warszawa.

Danek, Wincenty. (1976). Józef Ignacy Kraszewski: zarys biograficzny. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, Oskar. (1968). Dzieła wszystkie. T. 52. Białoruś – Polesie. Wrocław–Poznań: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kołbuk, Witold, Kołbuk, Anna. (2015). Życie codzienne na probostwie unickim na ziemiach nadbużańskich w XVIII i XIX wieku. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kołbuk, Witold. (1991). Trzy kasaty unii kościelnej: 1795, 1839, 1875 – różnice i podobieństwa. Zeszyty Naukowe KUL, 34, 1–2, s. 3–12.

Kołbuk, Anna. (2015). Likwidacja unii cerkiewnej na Białorusi według Wasyla Lencyka. Studia Białorutenistyczne, 9, s. 23–40.

Kosmanowa, Bogumiła. (2002). Dziennikarz i pisarz polityczny. Z badań nad twórczością Józefa Ignacego Kraszewskiego. Poznań: Holding Edukacyjny Paweł Pietrzyk.

Krajewska, Maria. (2007). Józef Ignacy Kraszewski na Wołyniu. Matieriały i doslidżennia z archieołogii Prikarpattia i Wołyni, 11, s. 304–398.

Lencyk, Vasyl. (1966). The Eastern Catholic Church and czar Nicholas I. Roma–New York: Ukrainian Catholic University Press.

Materiały dlia geografii i statistiki Rosii, sobrannyje oficerami Gienieralnogo sztaba. (1864). Minskaja gubiernija: [w 2 cz.]. Sostawił Gienieralnogo sztaba podpułkownik I. Zielienskij. Wojennaja tipografija.

Osiecka, Teresa. (1972). Kraszewski Józef Ignacy. W: Irena Treichel (red.). Słownik pracowników książki polskiej (s. 468–469). Warszawa–Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Sahanowicz, Hienadz (2001). Historia Białorusi. T. 1. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.

Tereszkowicz, P. W. (2004). Etniczeskaja istorija Biełarusi XIX-naczała XX w. W kontiekstie Centralno-Wostocznoj Jewropy. Minsk: BGU.

Tomaszewski, Stefan. (1988). Wstęp. W: Józef Ignacy Kraszewski. Ulana. Powieść poleska. Wrocław–Warszawa: Ossolineum.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2017.11.29
Data publikacji: 2018-03-21 08:34:34
Data złożenia artykułu: 2017-08-09 15:04:16


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1245
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Anna Kołbuk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.