Kulturowo-językowe dziedzictwo Podlasia - projekt badawczy Katedry Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego

Nina Barszczewska

Streszczenie w języku polskim


Badanie Podlasia jest ważne ze względu na wielokulturowość, która z jednej strony stanowi o bogactwie danego regionu, a z drugiej – często utrudnia identyfikację narodową mieszkańców. Projekt Kulturowo-językowe dziedzictwo Podlasia realizowany jest w Katedrze Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego od stycznia 2013 roku. Głównym celem projektu jest zbadanie polsko-wschodniosłowiańskiej interferencji językowej i różnic historyczno-kulturowych. Dodatkowym wymiarem jest analiza zachowania się społeczności bilingwalnej w warunkach wielokulturowości pogranicza, na przykład konieczności wyboru odpowiedniego języka w różnych sytuacjach społecznych. Porównanie materiałów z lat 80. XX wieku oraz nagrań uzyskanych w 2013 roku pozwala na prześledzenie zmian, które zaszły w gwarach oraz obrzędach i tradycjach podlaskich na przestrzeni ostatniego 30-lecia.


Słowa kluczowe


gwary; Podlasie; pogranicze; tożsamość; wielokulturowość

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Barszczewska, N. (1983). Obrzęd weselny na Białostocczyźnie. Charakterystyka semantyczno-porównawcza. Studia z Filologii Rosyjskiej i Słowiańskiej. Językoznawstwo, 11, s. 113–132.

Barszczewska, N. (1994). Białoruski system gwarowy pięciu wsi na Białostocczyźnie (na materiale leksykalnym związanym z narodzinami dziecka. W: W. Piłat (red.), W kręgu kultury białoruskiej (s. 159–168). Olsztyn: Wydawnictwo WSP.

Barszczewska, N. (2009). Język białoruski w Polsce – historia i stan obecny. Acta Polono-Ruthenica, XIV, s. 339–351.

Barszczewska, N. (2012). Situacyja belaruskaj movy u Polszczy. Belarusika = Albaruthenica, 32, s. 342–353.

Barszczewska, N., Głuszkowska, J., Jasińska, T., Smułkowa, E. (1992). Słownik nazw terenowych północno-wschodniej Polski, 1–2. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Barwiński, M. (2004). Podlasie jako pogranicze narodowościowo-wyznaniowe. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Budźko, I. (2007). Linhvistyczny i sacyjalinhvistyczny charakter belaruskaha pameżża. Da pastanouki problemy. W: E. Smułkowa, A. Engelking (red.), Pogranicza Białorusi w perspektywie interdyscyplinarnej (s. 259–280). Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Czykwin, E. (2000). Białoruska mniejszość narodowa jako grupa stygmatyzowana. Białystok:

Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.

Dejna, K. (1976). Językowa przynależność gwar brzesko-pińskich. W: K. Bajor (red.), Języki i literatury wschodniosłowiańskie (s. 13–20), Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Glinka, S., Obrębska-Jabłońska, A., Siatkowski, J. (red.). (1980). Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny, I. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Mironowicz, E. (2000). Świadomość narodowa ludności prawosławnej Białostocczyzny. W: E. Smułkowa, A. Engelking (red.), Język a tożsamość na pograniczu kultur (s. 50–55). Białystok: Katedra Kultury Białoruskiej Uniwersytetu w Białymstoku.

Nikitorowicz, J. (1995). Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.

Radzik, R. (2002). Kim są Białorusini? Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Sadowski, A. (1995). Pogranicze polsko-białoruskie. Tożsamość mieszkańców. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.

Sajewicz, M. (1997). O białorusko-ukraińskiej granicy językowej na Białostocczyźnie. Rozprawy Slawistyczne, 12, s. 91–107.

Sajewicz, M. (2002). Derywacja sufiksalna osobowych nazw subiektów w nadnarwiańskich gwarach białoruskich Białostocczyzny. Deverbativa deadiectiva. Lublin: Wydawnictwo

UMCS.

Smułkowa, E. (2002). Białoruś i pogranicza. Studia o języku i społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Smułkowa, E. (2011). Sytuacja socjolingwistyczna i proces konwergencji języków na Brasławszczyźnie w świetle badań terenowych (1997–2007). W: E. Smułkowa (red.), Brasławszczyzna. Pamięć i współczesność, 1, Historia regionu. Charakterystyka socjolingwistyczna. Świadectwo mieszkańców (s. 101–140). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Straczuk, J. (2008). Wielojęzyczność pogranicza: od tutejszości do nowej lokalności. W: A. Engelking, E. Golachowska, A. Zielińska (red.), Tożsamość – Język – Rodzina. Z badań na pograniczu słowiańsko-bałtyckim (s. 95–107). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.

Szwed, R. (2010). Kultura i tożsamość wschodniego pogranicza Polski. Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa, 36, s. 51–76.

Urzędowy rejestr gmin, w których używany jest język pomocniczy. Mniejszości narodowe i etniczne. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.

Wiśniewski, J. (1980). Zarys dziejów osadnictwa na Białostocczyźnie. W: S. Glinka, A. Obrębska-Jabłońska, J. Siatkowski (red.), Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny (t. 1, s. 14–27). Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Załużny, P. (1960). Jak źnikajuć Belarusy j inszyja narody SSSR. Baćkauszczyna, 8(492), s. 2.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2016.10.263
Data publikacji: 2016-12-22 13:50:48
Data złożenia artykułu: 2015-08-05 08:59:33


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1399
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.