Medale pośmiertne Jana III Sobieskiego

Streszczenie w języku polskim

W artykule pt. Medale pośmiertne Jana III Sobieskiego przeanalizowano szczegółowo trzy medale emitowane w następstwie śmierci Jana III Sobieskiego (17 lipca 1696 r.). Jak przekonuje autor, dysponenci medali pośmiertnych Jana III Sobieskiego, także i tych wyemitowanych na polecenie Augusta II Wettyna, kazali podległym sobie medalierom z szacunkiem odnosić się do zmarłego władcy i propagować jego osiągnięcia. Jednocześnie jednak oczekiwali od nich upamiętnienia w jak najlepszym świetle własnej osoby. Jak udało się udowodnić, twórcy medali Sobieskiego przed przystąpieniem do pracy inspirowali się wcześniejszymi przedstawieniami graficznymi. Należy jednak pamiętać, iż w przypadku pierwszego z opisywanych medali, wykonanego w 1696 r. przez anonimowego twórcę, motyw uwiecznionej na rewersie personifikacji Fortuny był w XVII-wiecznej ikonografii na tyle popularny, iż współczesny historyk nie jest w stanie zidentyfikować bezpośredniego źródła inspiracji. Druga strona medalu będąca odzwierciedleniem dobrze znanych wzorców na pewno więc także nie wnosi niczego nowego do ikonografii interesującego nas okresu. Odmienna sytuacja ma miejsce w przypadku drugiego z medali wybitego pomiędzy 1696 a 1697 r., również przez nieznanego medaliera. Utrwalone kolejno na jego awersie i rewersie wyobrażenia zarówno dwóch mieczy elektorskich symbolizujących konstelację Enes Electorales Saxonici oraz uroczystej koronacji Augusta II Wettyna, odbywającej się w murach katedry na Wawelu (15 września 1697 r.), mimo iż również z całą pewnością rozpowszechniane za pośrednictwem innych wcześniejszych dzieł sztuki (np. graficznej) przez dysponenta saskiego, do dziś zachowały się w mniejszej ilości różnego rodzaju przedstawień łatwiejszych do odnalezienia.