Opowieść o zielonych dzieciach z Woolpit w świetle średniowiecznych kronik Wilhelma z Newburgh oraz Ralpha z Coggeshall

Michał Madej

Streszczenie w języku polskim


Żyjący w XII w. kanonik augustiański Wilhelm z Newburgh w swej kronice Historia rerum Anglicarum opisał niezwykłe wydarzenie, jak w angielskiej miejscowości Woolpit pojawiła się dwójka dzieci o zielonej karnacji skóry, mówiąca w obcym języku. Tę samą historię zanotował również inny współczesny mu dziejopisarz – opat cysterski Ralph z Coggeshall, w Chronicon Anglicanum. Głównym celem artykułu jest analiza komparatystyczna dwóch wersji opowieści o zielonych dzieciach oraz jej interpretacja w ujęciu kontekstowym. Przeprowadzone badania wskazują na to, iż mimo stosunkowo niewielkich różnic między przekazem obu kronikarzy, prawdopodobnie pełniła w ich dziełach odmienne funkcje. Można postawić hipotezę, że w odniesieniu do Historiae rerum Anglicarum, fragment o dzieciach z Woolpit jest nośnikiem niepokoju wewnętrznego, traumy Wilhelma z Newburgh – człowieka, który uważał się za Anglika, a żył w społeczeństwie anglonormandzkim. W przypadku zaś drugiej z kronik historia ta mogła pełnić funkcję dydaktyczną, a Ralph z Coggeshall zapewne pragnął zwrócić uwagę swych odbiorców na to, co jest inne, nieznane.

Słowa kluczowe


Ralph z Coggeshall; średniowieczna Anglia; Wilhelm z Newburgh; zielone dzieci z Woolpit

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Printed sources

English Historical Documents, vol. 2, eds. D. Douglas, G. Greenaway, London 1953.

‘Historia rerum Anglicarum’ of William of Newburgh, in: Chronicles of the Reigns of Stephen, Henry II and Richard I (Rolls Series, vol. 82), ed. R. Howlett, vol. 1, London 1884.

Radulphi de Coggeshall ‘Chronicon Anglicanum’; De expugnatione Terrae Sanctae libellus; Thomas Agnellus: ‘De morte et sepultura Henrici regis Angliae junioris’; Gesta Fulconis filii Warini; Excerpta ex ‘Otiis imperialibus’ Gervasii Tileburiensis (Rolls Series, vol. 66), ed. J. Stevenson, London 1875.

Studies

Adamson M.W., Food in Medieval Times, Westport 2004.

Bartlett R., England Under the Norman and Angevin Kings 1075–1225, Oxford 2000.

Brewer D., The Colour Green, in: A Companion to the Gawain-Poet, eds. D. Brewer, J. Gibson, Woodbridge 1997.

Brewer K., Wonder and Skepticism in the Middle Ages, London 2016.

Briggs K.M., The Fairies and the Realms of the Dead, ‘Folklore’ 1970, 81.

Clark J., ‘Small, Vulnerable ETs’: The Green Children of Woolpit, ‘Science Fiction Studies’ 2006, 33.

Clark J., Martin and the Green Children, ‘Folklore’ 2006, 117.

Clarke C.A.M., Signs and Wonders: Writing Trauma in Twelfth-Century England, ‘Reading Medieval Studies’ 2009, 35.

Cohen J.J., Green Children from Another World, or the Archipelago in England, in: Cultural Diversity in the British Middle Ages. Archipelago, Island, England, ed. J.J. Cohen, Basingstoke 2008.

Freeman E., Narratives of a New Order: Cistercian Historical Writing in England, 1150–1220, Turnhout 2002.

Gransden A., Historical Writing in England c. 550 – c. 1307, London 1974.

Harris P., The Green Children of Woolpit: a 12th Century Mystery and its Possible Solution, ‘Fortean Studies’ 1998, 4.

Houts van E., The Trauma of 1066, ‘History Today’ 1996, 46.

Hutchings J., Folklore and Symbolism of Green, ‘Folklore’ 1997, 108.

Hutton S., ‘The Man in the Moone’ and the New Astonomy: Godwin, Gilbert, Kepler, ‘Etudes Epistémè’ 2005, 7.

Lawton H.W., Bishop Godwin’s ‘Man in the Moone’, ‘The Review of English Studies’ 1931, 7.

Oman C.C., The English Folklore of Gervase of Tilbury, ‘Folklore’ 1944, 55.

Orme N., The Culture of Children in Medieval England, ‘Past & Present’ 1995, 148.

Partner N.F., Serious Entertainments. The Writing of History in Twelfth-Century England, Chicago 1977.

Pastoureau M., Średniowieczna gra symboli, transl. H. Igalson-Tygielska, Warszawa 2006.

Thomas H., The English and the Normans: Ethnic Hostility, Assimilation, and Identity 1066 – c. 1220, Oxford 2005.

Watkins C., Memories of the Marvellous in the Anglo-Norman Realm, in: Medieval Memories. Men, Women and the Past, 700–1300, ed. E. van Houts, London 2001.

White H., Fabularyzacja historyczna a problem prawdy, transl. E. Domańska, in: H. White, Poetyka pisarstwa historycznego, transl. and eds. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010.

White H., Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, transl. M. Wilczyński, in: H. White, Poetyka pisarstwa historycznego, transl. and eds. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010.

Non printed studies

Clark J., The Green Children of Woolpit, https://www.academia.edu/10089626/The_Green_

Children_of_Woolpit [accessed on: 22 I 2019].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2020.49.117-132
Data publikacji: 2020-12-21 13:05:25
Data złożenia artykułu: 2018-07-29 19:42:50


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2345
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 1606

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Michał Madej

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.