Ius Valachicum w Polsce średniowiecznej. Część II. Osadnictwo wołoskie na ziemiach chełmskiej i lubelskiej w tekstach źródłowych przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie

Grzegorz Jawor

Streszczenie w języku polskim


Umieszczone w edycji teksty źródłowe, zawarte w różnych jednostkach archiwalnych przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie, stanowią kontynuację publikacji, która ukazała się drukiem w roku 2014 na łamach uznanego czasopisma rumuńskiego „Istros”. Obszary ziem chełmskiej i lubelskiej na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych nie były intensywnie kolonizowane przez żywioł wołoski. Osadnictwo takie występowało tylko na terenach, które ze względów naturalnych nie mogły zostać skolonizowane przez typowych rolników, albo też poszczególni właściciele wsi rolniczych zabiegali o wzbogacenie ich dotychczasowego profilu gospodarczego o wątek hodowlany, co następowało poprzez osadzanie pojedynczych rodzin wołoskich. Znaczenia tego obszaru w dziejach kolonizacji wołoskiej nie należy więc doszukiwać się w jej rozprzestrzenieniu, liczonym ilością kolonistów czy zamieszkiwanych przez nich osad wiejskich. Polega ono raczej na tym, że nieliczne osady wołoskie wyznaczają północny zasięg tego nurtu kolonizacyjnego na skraju Małopolski i Rusi Czerwonej. Odległe często o około 300 km od obszarów górskich wsie posługujące się Ius Valachicum zdają się przeczyć wciąż aktualnemu w literaturze przedmiotu jego postrzeganiu jako nurtu obejmującego wyłącznie góry i ich bezpośrednie zaplecze.


Słowa kluczowe


prawo wołoskie; Wołosi; osadnictwo wołoskie; pasterstwo

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Czarnecki W., Przemiany sieci osadniczej w ziemi chełmskiej od 1511 roku do końca XVI wieku, „Rocznik Chełmski” 2000, vol. 6, p. 7–54.

Czarnecki W., Rozwój sieci osadniczej ziemi chełmskiej w latach 1451–1510, „Rocznik Chełmski” 1999, vol. 5, p. 9–60.

Czarnecki W., Sieć osadnicza ziemi chełmskiej od połowy XIV do połowy XV wieku, „Rocznik Chełmski” 1997, vol. 3, p. 9–64.

Jawor G., Aşezările de drept valah şi locuitorii lor din Rutenia Roşie în Evul Mediu târziu, Jaşi, 2013.

Jawor G., «Ius Valachicum» în Polonia medievala. Partea I: tribunalele valahe numite strunga sau zbory/ «Ius Valachicum» dans la Pologne médiévale. Partie I: les tribunaux valaques dits strungi ou zbory, „Istros” 2014, vol. XX, p. 493–521.

Jawor G., Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu. 2ème édition révue, Lublin 2004.

Jawor G., Rozwój osadnictwa w okolicach Frampola w późnym średniowieczu, in: Frampol i okolice. Zarys dziejów do 1918 r., vol. 1. réd. R. Jasiński, Frampol 2002, p. 56–65.

Jawor G., Volos’ke osadnict’vo na merežah Roztoččâ u pizn’omu seredn’ovičči „Vistnik L’vivs’kogo Universitetu”. Seriâ istoriččna 35/36, 2000, p. 58–75.

Jawor G., Wśród lasów, łąk i pól. Osadnictwo okolic Szczebrzeszyna w późnym średniowieczu. in: Peregrinatio ad veritatem. Studia ofiarowane profesor Aleksandrze Witkowskiej OSU z okazji 40-lecia pracy naukowej, réd. U. Borkowska (et autres), Lublin 2004 (impression) 2005, p. 151–162.

Sochacka A., Własność ziemska w województwie lubelskim w średniowieczu, Lublin 1987.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2015.40.235
Data publikacji: 2016-04-27 12:13:23
Data złożenia artykułu: 2016-04-27 09:38:17


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1273
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 749

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Grzegorz Jawor

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.