Koszty utrzymania partii komunistycznej w województwie bialskopodlaskim (1975-1989)
Streszczenie w języku polskim
Przedmiotem opracowania są materialne koszty, jakie naród polski poniósł wskutek zainstalowania partii komunistycznej przy władzy w Polsce po II wojnie światowej. Artykuł, poza wymierną sferą wydatkowania środków na poszczególne przejawy działalności Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, odzwierciedla rolę, jaką pełniła ona w Polsce w okresie powojennym. Na finanse partii komunistycznej składały się oczywiście składki członkowskie, jednak zaspokajały one potrzeby PZPR-owskiej biurokracji w minimalnym stopniu. W rzeczywistości była ona finansowana przede wszystkim z budżetu państwa poprzez system dotacji i subwencji pokrywających jej wydatki, poza tym m.in. z umarzanych pożyczek Narodowego Banku Polskiego, stuprocentowych ulg w składkach na ZUS od wynagrodzeń pracowniczych aparatu partyjnego, bezpłatnej pracy żołnierzy służby zasadniczej czy tzw. czynów partyjnych. Zważywszy na wielkość i wszechobecność struktury PZPR w skali kraju były to kwoty niebagatelne. Celem artykułu jest przedstawienie elementów składających się na wydatki finansowe organizacji partyjnej na przykładzie województwa bialskopodlaskiego i próba obliczenia całości kosztów jej materialnego utrzymania przez Polaków w omawianym okresie.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Źródła:
Archiwum Akt Nowych
Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, sygn. XXX/8-9.
Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim
Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Białej Podlaskiej, sygn. 474, 747-760.
Opracowania:
Caban I., Zapis trzech dziesięcioleci PZPR w województwach: bialskopodlaskim, chełmskim, lubelskim i zamojskim w latach 1948–1978, Lublin 1978.
Drabik S., „Mikroświat”. Komitet Wojewódzki PZPR w latach 1956–1975, w: Władza w PRL. Ludzie i mechanizmy, red. K. Rokicki, R. Spałek, Warszawa 2011.
Magier D., Czynnik finansowy funkcjonowania organizacji partii komunistycznej w województwie bialskopodlaskim w latach 1975–1989, w: Dzieje biurokracji, t. 6, red. T. Bykowa, A. Górak, G. Smyk, Lublin 2016.
Magier D., Lata 1980–1981 w województwie bialskopodlaskim. Wybór teleksów Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Radzyń Podlaski 2006.
Magier D., Pracownicy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w świetle przepisów Biura Politycznego Komitetu Centralnego z 1983 r., „Komunizm: System – Ludzie – Dokumentacja” 2012, 1.
Magier D., System biurokratyczny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w województwie bialskopodlaskim w latach 1975–1990, Siedlce 2013.
Paszek K., Snoch P., Akta rejonów ewidencji partyjnej w zasobie Archiwum Państwowego w Katowicach, w: Partia komunistyczna w Polsce. Struktury – Ludzie – Dokumentacja, red. Dariusz Magier, Lublin–Radzyń Podlaski 2012.
L. Rudziński, Wybory 2015: partie otrzymają prawie 60 mln złotych subwencji, „Polska The Times”, wydanie internetowe z 27 X .2015 r., http://www.polskatimes.pl/artykul/9034094,wybory-2015-partie-otrzymaja-prawie-60-mln-zl-subwencji-pis-dostanie-ok-185-mln-zl,id,t.html.
Stola D., Finanse PZPR w jej ostatnich latach, „Więź” 2000, 3.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2016.42.287-299
Data publikacji: 2017-03-23 12:35:55
Data złożenia artykułu: 2016-04-01 13:15:05
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Dariusz Magier
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.