Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Kultura serbska w okresie panowania osmańskiego. Płaszczyzny adaptacji – płaszczyzny alienacji
Streszczenie w języku polskim
Artykuł dotyczy kultury serbskiej i jej różnych płaszczyzn w okresie osmańskim. Skoncentrowano się zwłaszcza na okresie początkowym panowania osmańskiego, w którym Imperium Osmańskie przejawiało specyficzny pragmatyczny stosunek do chrześcijańskich poddanych, absorbując ich lokalne praktyki i wzorce społeczno-kulturowe. Imperium Osmańskie adaptowało oraz włączało je we własne struktury feudalno-administracyjne i społeczno-polityczne, nawet jeśli były sprzeczne z islamem i prawem szariatu. Turcy osmańscy dążyli przede wszystkim do zachowania politycznej, kulturowej i społecznej ciągłości. W artykule skupiono się również na zjawisku kulturowego i religijnego synkretyzmu, który poddano analizie w relacji do zjawisk związanych z tendencjami antysynkretycznymi. Głównym zaś celem było ukazanie wpływu kultury serbskiej na proces konstruowania wspólnej multietnicznej, multikonfesyjnej i multijęzykowej kultury rozwijającej się w osmańskiej Rumelii.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Begović M., Tragovi našeg srednjovekovnog prava u turskim pravnim spomenicima, „Istorijski časopis” 1951/1952, 3.
Berger P.L., Luckmann T., Społeczne tworzenie rzeczywistości. Traktat z socjologii wiedzy, przeł. J. Niżnik, Warszawa 2010.
Czamańska I., Chrześcijańskie małżonki sułtanów tureckich. Małżeństwa polityczne w Imperium Osmańskim XIV i XV wieku, „Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia” 2013, 20.
Golka M., Konstruowanie tożsamości – czynniki społeczno-kulturowe, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, 74, 2.
Hadrovics L., Srpski narod i njegova Crkva pod turskom vlašću, przeł. M. Kovačević, Zagreb 2000.
Inalcik H., Imperium Osmańskie: epoka klasyczna 1300–1600, przeł. J. Hunia, Kraków 2006.
Inalcik H., Ottoman Methods of Conquest, „Studia Islamica” 1954, 2.
Inaldžik H., Od Stefana Dušana do osmanskog carstva. Hrišćanske spahije u Rumeliji u XV vijeku i njihovo porijeklo, „Prilozi za orijentalnu filologiju i istoriju jugoslovenskih naroda pod turskom vladavinom” 1952/1953, 3/4.
Ivić A., Neue cyrillische Urkunden aus den Wiener Archiven, „Archiv für slavische Philologie” 1909, 30.
Jagić V., Historija književnosti naroda hrvatskoga i srpskoga, knj. I: Staro doba, Zagreb 1867.
Jelavich B., Historia Bałkanów – wiek XVIII i XIX, t. 1, przeł. J. Polak, K. Salawa, Kraków 2005.
Katić T., Serbia under the Ottoman Rule, „Österreichische Osthefte” 2005, 47.
Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 2005.
Kołodziejczyk D., The “Turkish yoke” revisited: the Ottoman Non-Muslim Subjects between Loyalty, Alienation and Riot, „Acta Poloniae Historica” 2006, 93.
Konstantin Filozof, Povest o slovima (Skazanije o pismeneh). Žitije despota Stefana Lazarevića, red. G. Jovanović, Beograd 1989.
Krstić T., Contested Conversions to Islam. Narratives of Religious Change in the Early Modern Ottoman Empire, Stanford 2011.
Kul M., Izkustvo i obščestvo v Bâlgarija prez tureckija period, przeł. R. Gradeva, Sofija 2002.
Kursar V., Non-Muslim Communal Divisions and Identities in the Early Modern Ottoman Balkans and the Millet System Theory, w: Power and Influence in South-Eastern Europe 16th–19th Century, eds. M. Baramova P. Mitev, I. Parev, V. Racheva, Berlin 2013.
Lowry H., The Nature of the Early Ottoman State, Albany 2003.
Miljković E., Krstić A., Tragovi srpskog srednjovekovnog prava u ranim osmanskim kanunima i kanunnamama, w: Srednjovekovno pravo u ogledalu istorijskih izvora, Beograd 2009, s. 301–309.
Miljković E., Who was rich and who was poor? Creation of the new Serbian “Elite” in the Serbian 15th Century Society, „Beogradski istorijski glasnik” 2011, 2.
Miljković E., Ottoman Heritage in the Balkans: The Ottoman Empire in Serbia, Serbia in the Ottoman Empire, „Journal of Social Sciences” 2012, 27.
Pamiętniki Janczara czyli kronika turecka Konstantego z Ostrowicy napisana między r. 1496 a 1501, wyd. J. Łoś, Kraków 1912.
Petković S., Art and Patronage in Serbia during the Early Period of Ottoman Rule (1450–1600), w: Manzikert to Lepanto. The Byzantine World and the Turks 1071–1571, eds. A. Bryer, M. Ursinus, Birmingham 1985.
Pismo bosanskog kralja Stepana Tomaševića rimskom papi Piu II 1461 god., w: O etnogenezi Bošnjaka, red. H. Zoranić, Sarajevo 2009.
Skendi S., Crypto-Christianity in the Balkan Area under the Ottomans, „Slavic Review” 1967, 26.
Stavrianos L., The Balkans Since 1453, New York 2000.
Sugar P., Southeastern Europe under Ottoman Rule 1354–1804, Seattle–London 1977.
Szacki J. Tradycja. Przegląd problematyki, Warszawa 1971.
Vasić M., Martolosi u jugoslovenskim zemljama pod turskom vladavinom, Sarajevo 2005.
Vryonis S., The Byzantine Legacy and Ottoman Forms, „Dumbarton Oaks Papers” 1969/1970, 23/24.
Vukićević M., Srpski jezik na Porti XV i XVI veka, „Zora” 1900, 5.
Zirojević O., Islamizacija na južnoslovenskom prostoru. Dvoverje, Beograd 2003.
Zirojević O., Srbija pod turskom vlašću 1459–1804, Beograd 2009.
Zirojević O., Sveti Sava i naši muslimani, w: Zbornik radova sa međunarodnog naučnog skupa: sveti Sava u srpskoj istoriji i tradiciji, Beograd 1998.
Željazkova A., Razprostranenie na isljama v zapadnobalkanskite zemi pod osmanska vlast XV–XVIII vek, Sofija 1990.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2016.42.49-62
Data publikacji: 2017-03-23 12:35:45
Data złożenia artykułu: 2015-12-05 12:30:53
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Paweł Marek Dziadul
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.