Spółdzielnia spożywców we Włodawie w latach 1939–1944. Przyczynek do badań nad ruchem spółdzielczym pod okupacją niemiecką w Generalnym Gubernatorstwie

Adam Benon Duszyk

Streszczenie w języku polskim


Artykuł jest przyczynkiem do badań nad dziejami spółdzielczości spożywców na ziemiach polskich podczas okupacji hitlerowskiej. Tematyka skupia się na działalności spółdzielni spożywców z małego miasteczka Włodawy, położonego na obszarze Generalnego Gubernatorstwa w dystrykcie lubelskim. Analizie poddano przyczyny i skutki włączenia polskiej przedwojennej spółdzielczości w struktury organizacyjne gospodarki III Rzeszy. Przeanalizowano szanse i zagrożenia, jakie ta nowa sytuacja powodowała dla ludności zamieszkującej teren ówczesnej Lubelszczyzny. Artykuł porusza także problematykę relacji między spółdzielniami polskimi, ukraińskimi oraz żydowskimi w małych miasteczkach pogranicza na przykładzie Włodawy. Opisano wpływ budowy obozu masowej zagłady w Sobiborze na zmiany struktury gospodarczej i społecznej w samej Włodawie w kontekście przyszłego rozwoju spółdzielczości. Poruszono także problem wspierania polskiego ruchu oporu przez polskie spółdzielnie w okresie okupacji hitlerowskiej.


Słowa kluczowe


spółdzielczość spożywców; gospodarka; II wojna światowa; okupacja hitlerowska; Generalne Gubernatorstwo; Włodawa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Gorzkowski K., Kroniki Andrzeja. Zapiski z podziemia 1939–1940, oprac. T. Szarota, Warszawa 1989.

„Verordnungsblatt für das Generalgouvernement/Dziennik rozporządzeń dla Generalnego Gubernatorstwa” 1941.

Wspomnienia działaczy spółdzielczych, t. 2, Warszawa 1965.

Żemis S., Światło w mroku, „Przegląd Spółdzielczy” 1957, nr 3.

„Spółdzielca” 1942.

Bernstein T., Martyrologia ludności żydowskiej, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1957, 21.

Chyra-Rolicz Z., Pod spółdzielczym sztandarem. Z dziejów spółdzielczości polskiej do 1982, Warszawa 1985.

Ćwik W., Reder J., Lubelszczyzna. Dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Lublin 1977.

Gmitruk J., Matusak P., Polska wojna gospodarcza 1939–1945, Warszawa 2020.

Jasiński J., Z dziejów polskiej spółdzielczości spożywców podczas II wojny światowej, Warszawa 1965.

Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939–1950, red. J. Grabowski, D. Libionka, Warszawa 2014.

Misztal Z., Wydarzyło się na Lubelszczyźnie, Gdańsk 2010.

Olszewski E., W latach wojny i okupacji hitlerowskiej, w: Dzieje Włodawy, red. E. Olszewski, R. Szczygieł, Lublin 1991.

Puławski A., Urzędy powiernicze w Chełmie w okresie II wojny światowej, „Rocznik Chełmski” 2018, 22.

Pawłowski B., Włodawa w Polsce odrodzonej 1918–1939, w: Dzieje Włodawy, red. E. Olszewski, R. Szczygieł, Lublin 1991.

Piątkowski S., Polacy wobec eksterminacji ludności żydowskiej (1939–1945), „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego” 1999, 34, 1.

Piątkowski S., Praca dla wroga, czy praca dla ojczyzny? Z badań nad rolą spółdzielczości rolniczo-handlowej w niemieckiej polityce gospodarczej wobec wsi Generalnego Gubernatorstwa (na przykładzie dystryktu radomskiego), w: Między ideą a polityką. Ruch spółdzielczy centralnych ziem polskich w XX wieku, red. A. Duszyk, Radom 2007.

Szczepańczyk C., Polityka okupanta wobec spółdzielczości wiejskiej w Generalnej Guberni 1939–1944, Warszawa 1978.

Świtalski Z., Źródła, stan badań i postulaty badawcze nad historią spółdzielczości polskiej w okresie II wojny światowej, w: Spółdzielczość polska podczas II wojny światowej, red. C. Szczepańczyk, H. Trocka, Gdańsk 1982.

Trocka H., Spółdzielczość polska w kampanii wrześniowej i antyhitlerowskim ruchu oporu na terenie Generalnego Gubernatorstwa (1939–1945), Warszawa 2004.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.57.1415-36
Data publikacji: 2024-10-22 08:46:39
Data złożenia artykułu: 2023-12-14 14:31:49


Statystyki


Widoczność abstraktów - 86
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 19

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Adam Benon Duszyk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.