Hide
Show all
Email this article 
Strategies of Historicization of the Presented Cinematic World and Film Narrative in Historical Cinema. An Analysis of the Phenomenon on Selected Examples
Abstract
The article deals with the issue of strategy of historicizing film narrative and the world presented on a screen in historical cinema. It shows with what elements the film narrative and the world presented on a screen are historicized. In the introduction of the article, the most important analytical categories such as historical film and strategies of historicizing film narrative and the world presented on a screen are conceptualized. Historical film is defined as an operational category requiring conceptualization relativized to a cultural context of its use. A historical film is described as a screening work covering various genological structures, the subject of which relates to the past. The strategies of historicizing the film narrative and the film world presented on a screen are understood as numerous ways of equipping the film with various signs of historicity that allow the viewer/researcher to get an impression of the screen effect of a time shift towards the past. In the following parts of the article, the signs of historicity that have the function of historicizing the film narrative and the world presented on a screen are analyzed on the examples of various films covering a wide spectrum of history from ancient times to the present day. The Signs of historicity include the following elements: (1) scenery, stage design, costumes; (2) language; (3) music; (4) characterization; (5) events and characters. Strategies of historicizing the world presented on a screen and film narrative, which have been analyzed in the article, play a particularly important role in the so-called classic films made in the aesthetics of zero style cinema.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Printed sources
Jana Długosza Kanonika Krakowskiego Dziejów Polski Ksiąg Dwanaście, vol. 3, books 9–10, transl. K. Mecherzyński, Kraków 1868.
Studies
Babicz J., Walczak K., Zarys historii odkryć geograficznych, Warszawa 1970.
Barthes R., Mitologie, transl. A. Dziadek, Warszawa 2000.
Bittner K., Partia z piosenką, piosenka z partią. PZPR wobec muzyki rozrywkowej, Warszawa 2017.
Bordwell D., Thompson K., Film Art. Sztuka filmowa: wprowadzenie, transl. B. Rosińska, Warszawa 2010.
Boucher F., 20000 Years of Fashion. The History of Costume and Personal Adornment, London 1959.
Breuer W.B., Vendetta! Fidel Castro and the Kennedy Brothers, New York 1997.
Brogan H., Kennedy, New York 1996.
Carcopino J., Daily Life in Ancient Rome: The People and the City at the Height of the Empire, New Haven 2003.
Ferro M., Cinema and History, Wayne State University Press 1988.
Gutkowska-Rychlewska M., Historia ubiorów, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.
Haltof M., Kino polskie, Gdańsk 2002.
Jarochowski K., Sprawa Kalksteina 1670–1672, Warszawa 1878.
Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, part 1, Doba staropolska (od czasów najdawniejszych do początków XVI wieku), Warszawa 1961.
Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, part 2, Doba średniopolska (od początków XVI wieku do ósmego dziesięciolecia XVIII wieku), Warszawa 1965.
Królikowski M., Komandosi. Akcje aliantów w drugiej wojnie światowej, Warszawa 1994.
Lagarde J. de, German Soldiers of World War Two, Casemate Publishers 2005.
Lubelski T., Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Katowice 2009.
Machwitz Z., Fabularny film historyczny — problemy gatunku, ‘Folia Filmologica. Zeszyty Naukowe’ 1983, 1.
Madej A., Socrealizm, ‘Kwartalnik Filmowy’ 1994, 6.
Major B., Dionizos w glanach. Ekstatyczność muzyki metalowej, Kraków 2013.
Makowiecka E., Sztuka Rzymu od Augusta do Konstantyna, Warszawa 2010.
Marples D.R., Historia ZSRR. Od rewolucji do rozpadu, transl. I. Scharoch, Wrocław 2006.
Mazur M., O człowieku tendencyjnym. Obraz nowego człowieka w propagandzie komunistycznej w okresie Polski Ludowej i PRL 1944–1956, Lublin 2009.
Nowicki P., Język aramejski. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1964.
Po Czarnobylu. Miejsce katastrofy w dyskursie współczesnej humanistyki, eds. I. Boruszkowska et al., Kraków 2017.
Przylipiak M., Kino stylu zerowego. Z zagadnień estetyki filmu fabularnego, Gdańsk 1994.
Rio P., The Soviet Soldier 1941–1945, Histoire et Collections 2011.
Rosenstone R.A., History on Film: Film on History, London–New York–Boston–San Francisco–Toronto–Tokyo–Singapore–Hong Kong–Seoul–Taipei–New Delhi–Cape Town–Madrid–Mexico City–Amsterdam–Munich–Paris–Milan 2006.
Rosenstone R.A., Visions of the Past: The Challenge of Film to Our Idea of History, Cambridge, MA–London 1995.
Safarewicz J., Zarys historii języka łacińskiego, Wrocław 1986.
Słodowski J., Filmowe adaptacje Quo Vadis? Henryka Sienkiewicza, in: Sienkiewicz i film, ed. L. Ludorowski, Kielce 1998.
Sułek M., Pieśni masowe o Nowej Hucie, ‘Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne’ 2010, 1.
Swiet J., Kolumb, transl. M. Kalisz, Warszawa 1979.
The Cambridge Companion to Pop and Rock, eds. J. Street, W. Straw, S. Frith, Cambridge 2001.
Wilk H., Kto wyrąbie więcej ode mnie? Współzawodnictwo pracy robotników w Polsce w latach 1947–1955, Warszawa 2011.
Witek P., Andrzej Wajda jako historyk. Metodologiczne studium z historii wizualnej, Lublin 2016.
Witek P., Film historyczny jako gatunek dwojakiego rodzaju. Kilka uwag metodologicznych o „(nie)użyteczności’ teorii genologicznej w refleksji o filmie historycznym, ‘Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F’ 2011, 66, 2.
Witek P., Kultura. Film. Historia. Metodologiczne problemy doświadczenia audiowizualnego, Lublin 2005.
Wyke M., Projecting the Past. Ancient Rome, Cinema and History, London 1997.
Wyrozumski J., Kazimierz Wielki, Wrocław 2004.
Filmography
Ben-Hur. A Tale of the Christ, USA, 1925, dir. F. Niblo.
Battle of Britain, Great Britain, 1969, dir. G. Hamilton.
Bobby, USA, 2006, dir. E. Estévez.
Bronienosiec Potiomkin [Battleship Potemkin], USSR, 1925, dir. S.M. Eisenstein.
Czarne Chmury [Black Clouds] (TV series), Poland, 1973, dir. A. Konic.
Chernobyl, (HBO series), USA, Great Britain, 2019, dir. J. Renck.
Człowiek z marmuru [Man of Marble], Poland 1976, dir. A. Wajda.
Danton, Poland, 1982, dir. A. Wajda.
Der Untergang [The Fall], Austria, Germany, Italy, 2004, dir. O. Hirschbiegel.
Enemy at the Gates, Irland, Germany, USA, Great Britain, 2001, dir. J.J. Annaud.
Force 10 from Navarone, USA, Great Britain, 1978, dir. G. Hamilton.
Gniazdo [The Cradle], Poland, 1974, dir. J. Rybkowski.
Gone with the Wind, 1939, dir. G. Cukor.
Good Bye, Lenin, Germany 2003, dir. W. Becker.
Iwan Groznyj [Ivan the Terrible], USSR, 1944, dir. S.M. Eisenstein.
Intolerance, USA, 1916, dir. D.W. Griffith.
JFK, USA, 1991, dir. O. Stone.
Kanał [Sewer], Poland, 1956, dir. A. Wajda.
Kazimierz Wielki [Casimir the Great], Poland, 1975, dir. E. and C. Petelscy.
Kościuszko pod Racławicami [Kościuszko near Racławice], Poland, 1938, dir. J. Lejtes.
La Grande Illusion, France, 1937, dir. J. Renoir.
L’Assassinat de duc de Guisse [The Assassination of the Duke Guise], France, 1908, dir. A. Lambert, Ch. Le Bargy.
Miasto 44 [Warsaw 44], Poland, 2014, dir. J. Komasa.
Napoléon [Napoleon], France, 1927, dir. A. Gance.
Ogniem i mieczem [With Fire and Sword], Poland, 1999, dir. J. Hoffman.
Ostatni etap [The Last Stage], Polska, 1947, dir. W. Jakubowska.
Pan Wołodyjowski [Colonel Wologyjowski], Poland, 1969, dir. J. Hoffman.
Popiół i diament [Ashes and Diamonds], Poland, 1958, dir. A. Wajda.
Potop [The Deluge], Poland, 1974, dir. J. Hoffman.
Quo Vadis, USA, 1951, dir. M. LeRoy.
Quo Vadis, Poland, 2001, dir. J. Kawalerowicz.
Roma, città aperta [Rome, Open City], Italy, 1945, dir. R. Rossellini.
Stalingrad, Russia, 2013, dir. F. Bondarczuk.
The Birth of a Nation, USA, 1915, dir. D.W. Griffith.
The Dirt, USA, 2019, dir. J.J. Tremaine.
The Doors, USA, 1991, dir. O. Stone.
The Guns of Navarone, USA, Great Britain, 1961, dir. J. Lee Thompson.
The Passion of the Christ, USA, 2004, dir. M. Gibson.
Thirteen Days, USA, 2000, dir. R. Donaldson.
Wielki bieg [The Great Race], Poland, 1981, dir. J. Domaradzki.
Yesterday, Poland, 1984, dir. R. Piwowarski.
Zakazane piosenki [Forbidden Songs], Poland, 1946, dir. L. Buczkowski.
Żołnierz zwycięstwa [The Soldier of Victory], Poland, 1953, dir. W. Jakubowska.
: Conquest of Paradise, France, Spain, USA, 1992, dir. R. Scott.
Iconography
Ball at the Court of Henry III, Unknown, 1580, Musée du Louvre.
Henry III and the Duke Guise, Pierre-Charles Comte, 1855, Musée du Château de Blois.
Barberini statue, Unknown author, 1st half of the 1st century BC, Musei Capitolini, Rome.
The Death of Henry II at the Hand of a Monk, Hugues Merle, 1863, Musée national du château de Pau.
Assassination of the Duke Guise, Paul Delaroche, 1838, Musée du Château du Blois.
Phonography
A Hard Day’s Night, 1964, The Beatles.
Budujemy nowy dom [We Are Building a New Home], 1949, lyrics: W. Stępień, music: Z. Gozdawa.
Dr. Feelgood, 1989, Mötley Crüe.
Girls, Girls, Girls, 1987, Mötley Crüe.
Kickstart My Heart, 1989, Mötley Crüe.
Please Please Me, 1963, The Beatles.
Pochód przyjaźni [The March of Friendship], 1951, lyrics: E. Fiszer, music: T. Sygietyński, J.T. Klukowski.
Shout at the Devil, 1983, Mötley Crüe.
Służba Polsce [Service for Poland], 1951, lyrics: S. Wygodzki, music: W. Lutosławski.
Too Fast for Love, 1981, Mötley Crüe.
Warszawski dzień [A Warsaw Day], 1964, lyrics: S.R. Dobrowolski, music: T. Sygietyński.
Web sources
Mötley Crüe, Official Website, YouTube, 30 August 2011, https://www.youtube.com/channel/UCq2g_Vcu3J1OwNRmdTNoxYA [accessed on: 8 VI 2019].
Seneka L.A., Listy moralne do Lucyliusza, LV, zrodla.historyczne.pl, 2003, http://biblioteka.
kijowski.pl/antyk%20rzymski/06.%20seneka%20lucjusz%20anneusz%20-%20listy%20moralne%20do%20lucyliusza.pdf [accessed on: 10 V 2020].
Sikora R., Sarmackie fryzury pierwszych dekad XVII wieku, Kresy.pl, 20 października 2014, https://kresy.pl/kresopedia/sarmackie-fryzury-pierwszych-dekad-xvii-wieku/ [accessed on: 26 VI 2019].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2020.50.573-604
Date of publication: 2020-12-28 11:40:41
Date of submission: 2019-07-01 15:01:57
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2020 Piotr Witek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.