Hide
Show all
Email this article 
Minimalism and Maximalism or “Stommism”. Reflection on the Radosław Ptaszyński’s Book, “Stommizm. Biografia polityczna Stanisława Stommy” [“Stommism. Political Biography of Stanisław Stomma”], published by “Znak”, Cracow 2018, pp. 720
Abstract
Radosław Ptaszyński’s book about the life and political thought of Stanisław Stomma, covers important issues of political realism in the Polish intellectual tradition as well as points relevant to lay Catholics in the post-war period. The book presents Stomma as a politician and journalist who had to tackle the most important dilemmas of the Polish intelligentsia in the 20th century. He was the creator of his own political thought system, “stommism”. It was independent of conciliatory, realist and Romantic movements. I have minor objections regarding the context of the findings but I consider this publication very valuable.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Źródła archiwalne
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, sygn. IPN BU 01210/156, IPN BU 0648/56/1.
Archiwum Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana w Warszawie, Zespół akt dotyczących Aleksandra Bocheńskiego, sygn. VII A–305.
Źródła drukowane
Garlicki A., Z tajnych archiwów, Warszawa 1993.
Opracowania
Bankowicz B., Stowarzyszenie PAX: między rzeczywistością socjalizmu realnego a utopią socjalizmu wieloświatopoglądowego, w: Doktryny. Historia. Władza. Księga dedykowana profesorowi Wiesławowi Kozubowi-Cembroniewiczowi z okazji czterdziestolecia pracy naukowej, red. A. Citkowska-Kimla, M. Kawior-Filo, B. Szlachta, Kraków 2009.
Bankowicz B., W labiryncie wieloświatopoglądowości: Stowarzyszenie PAX między realizmem a rzeczywistością, w: B. Bankowicz, A. Dudek, Ze studiów nad dziejami Kościoła i katolicyzmu w PRL, Kraków 1996.
Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, Londyn 1990.
Engelgard J., Bolesław Piasecki 1939–1956, Warszawa 2015.
Engelgard J., Wielka gra Bolesława Piaseckiego, Warszawa 2008.
Friszke A., Między wojną a więzieniem 1945–1953. Młoda inteligencja katolicka, Warszawa 2015.
Jaszczuk A., Ewolucja ideowa Bolesława Piaseckiego 1932–1956, Warszawa 2005.
Kaczorowski A.W., Jan Frankowski, w: Słownik biograficzny katolicyzmu społecznego w Polsce, t. 1: A–J, red. R. Bender, Lublin 1994.
Kimla P., Etyka w realizmie politycznym, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2014, 66, 2.
Kimla P., Historycy-politycy jako źródło realizmu politycznego. Tukidydes – Polibiusz – Machiavelli, Kraków 2009.
Kimla P., Realistyczne krytyki moralizatorstwa w polityce, w: Moralność i władza jako kategorie myśli politycznej, red. J. Justyński, A. Madeja, Warszawa 2011.
Kimla P., Realizm polityczny a Polska, w: Między sercem a rozumem. Romantyzm i realizm w polskiej myśli politycznej, red. A. Citkowska-Kimla, P. Kimla, E. Antipow, K. Konik, Kraków 2017.
Kosicki P.H., Personalizm po polsku. Francuskie korzenie polskiej inteligencji katolickiej, Warszawa 2016.
Majchrowski J., Geneza politycznych ugrupowań katolickich. Stronnictwo Pracy, grupa „Dziś i Jutro”, Paris 1984.
Micewski A., Współrządzić czy nie kłamać? Pax i Znak w Polsce 1945–1976, Paryż 1978.
Morgenthau H.J., Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój, Warszawa 2010.
Mozgol R., Ryzykowna gra. Jak Aleksander Bocheński przyczynił się do powstania Dziś i Jutro, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2007, 4 (75).
Orzełek A., Aleksander Bocheński wobec działalności i koncepcji Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, „Dzieje Najnowsze” 2018, 50, 1.
Orzełek A., Publicystyka Aleksandra Bocheńskiego wobec stanu wojennego w Polsce. Dylematy realizmu PAX-owca, w: Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2015. Referaty, red. Ł. Kamiński, J. Szumski, Warszawa 2016.
Ptaszyński R., Powstanie Koła Posłów „Znak” w projekcie neopozytywizmu Stanisława Stommy, w: Wybory i referenda w PRL, red. S. Ligarski, M. Siedziako, Szczecin 2014.
Ptaszyński R., Stanisław Stomma. Szkic do portretu katolickiego intelektualisty, w: Sensus catholicus. Katolicy świeccy w Polsce Ludowej. Postawa – aktywność – myśl. Studia i szkice, red. R. Ptaszyński, T. Sikorski, Toruń 2004.
Ptaszyński R., „Stommizm” – racjonalizm i sztuka kompromisu, „Znak” lipiec–sierpień 2015, 722–723.
Sadkiewicz J., „Ci, którzy przekonać nie umieją”. Idee porozumienia polsko-niemieckiego w publicystyce Władysława Studnickiego i wileńskiego „Słowa” (do 1939), Kraków 2012.
Sensus catholicus. Katolicy świeccy w Polsce Ludowej. Postawa – aktywność – myśl. Studia i szkice, red. R. Ptaszyński, T. Sikorski, Toruń 2004.
Strzelecka M., Między minimalizmem a maksymalizmem. Dylematy ideowe Stanisława Stommy i Janusza Zabłockiego, Toruń 2015.
Publicystyka
A.S., Spór o ideę, „Tygodnik Powszechny” 16 II 1947, 3, 7 (100).
Bocheński A., Czemu Wieniawa nie strzegł, jak wierny syn, tej trumny?, „Słowo” 22 VI 1937, 16, 174 (4738).
Bocheński A., Jeszcze o instynkcie narodowym i Panu J.E. Skiwskim, „Polityka” 25 VI 1938, 9, 14 (159).
Bocheński A., List do redakcji, „Polityka” 10 VI 1937, 8, 13 (127).
Bocheński A., Nasze nie ich, „Bunt Młodych” 15 VII 1933, 4, 43.
Bocheński A., O dyskusji nad Monte Cassino, „Tygodnik Powszechny” 10 XI 1946, 2, 45 (86).
Bocheński A., O imperialiźmie, o Skiwskim i o sprawie żydowskiej, „Polityka” 10 IV 1938, 9, 9.
Bocheński A., O pogromach słów parę, „Słowo” 19 VI 1937, 16, 166 (4730).
Bocheński A., Odpowiadam oponentom, „Tygodnik Powszechny” 16 II 1947, 3, 7 (100).
Bocheński A., Śmiertelne niebezpieczeństwo żydowskie, „Polityka” 25 XI 1937, 8, 28 (142).
Bocheński A., Zygzakiem przez prasę, „Bunt Młodych” 25 II 1937, 8, 5 (119).
Bocheński A., Rozmyślania krytyczne. Błąd Zbigniewa Florczaka, „Kierunki” 27 V 1956, 1, 2.
Braun J., Bronię romantyzmu, „Tygodnik Warszawski” 15 II 1948, 4, 7 (116).
Braun J., Katolicyzm a machiawelizm, „Tygodnik Warszawski” 21 III 1948, 4, 12 (21).
Cyprian T., Sawicki J., Polityka zagraniczna dwudziestolecia, „Tygodnik Powszechny” 8 XII 1946, 2, 49 (90).
Jasienica P., Polityczna waga heroizmu, „Tygodnik Powszechny” 17 XI 1946, 2, 46 (87).
Kieniewicz S., Nowy sąd nad historią, „Dziś i Jutro” 22 VI 1947, 3, 25 (82).
Kirchmayer W., Bohaterstwo i rozdział kompetencji, „Tygodnik Powszechny” 8 XII 1946, 2, 49 (90).
Lewicki M. ks., Co jest prawdą, a co chimerą, „Tygodnik Powszechny” 16 II 1947, 3, 7 (100).
Lis M.W., O realizmie i polityce, „Tygodnik Powszechny” 16 II 1947, 3, 7 (100).
Łubieński K., Około „Wiadomości Literackich”. Do czynu, „Czas” 19 II 1933, 85, 41.
Mackiewicz J., Bunt rojstów, Londyn 2011.
Mackiewicz J., Optymizm nie zastąpi nam Polski, Londyn 2013.
Malewska H., Realizm?, „Tygodnik Powszechny” 8 XII 1946, 2, 49 (90).
Meysztowicz J., Jeszcze „Dzieje głupoty”, „Dziś i Jutro” 10 VIII 1947, 3, 22 (89).
Pannenkowa I., Czy nie za wiele pesymizmu?, „Tygodnik Warszawski” 25 VIII 1946, 2, 34 (41).
Pannekowa I., Historia mistrzynią życia ale tylko prawdziwa. O racji stanu, ideologii, oraz mądrości i głupocie politycznej, „Przegląd Kulturalny” 21 III–27 III 1957, 6, 12 (238).
Pannenkowa I., Mentorzy, „Tygodnik Warszawski” 7 II 1947, 3, 49 (108).
Pannenkowa I., Realizm, bohaterstwo – i bomba atomowa, „Tygodnik Warszawski” 11 V 1947, 3, 19 (78).
Rostworowski S.K., O szkołę politycznego myślenia, „Dziś i Jutro” 13 VII 1947, 3, 28 (85).
Stomma S., Dostęp do Polski współczesnej, „Przegląd Kulturalny” 25 X–21 X 1956, 5, 43 (217).
Stomma S., Maksymalne i minimalne tendencje społeczne katolików w Polsce, „Znak” wrzesień–grudzień 1946, 1, 3.
Stomma S., Pisma wybrane, t. 1: 1931–1939, t. 2: 1946–1975, t. 3: 1976–2003, red. R. Ptaszyński, Kraków 2017.
Straszewski M., Błędy polityki przedwrześniowej, „Tygodnik Powszechny” 8 XII 1946, 2, 49 (90).
Syrewicz K., Problem źle postawiony, „Tygodnik Powszechny” 8 XII 1946, 2, 49 (90).
Wydra F., Głos żołnierza, „Tygodnik Powszechny” 16 II 1947, 3, 7 (100).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2018.46.443-463
Date of publication: 2019-04-25 10:00:50
Date of submission: 2018-10-04 17:31:13
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2019 Ariel Krzysztof Orzełek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.