Migrations of Craftsmen in Polish Lands in the Middle Ages and on the Threshold of Modern Times According to Archival Sources

Janusz Tandecki

Abstract


The oldest, medieval travels of journeymen who searched for work in other cities were initially treated as natural prolongation of their study period. Over time, such migrations became an important way to find a job or higher wage, although the desire to deepen professional skills or meet new people and get acquainted with new places were other important factors. Since the 15th century, the obligation of additional travel might have been treated as a punishment after an unsuccessful attempt to deliver proof of technical competence (the „masterpiece”). It happened also that departing from workshops could be the result of conflict situations between journeymen and their masters. Wars fought in the Middle Ages or epidemics affecting areas were not without significance when considering traveling in search for work by journeymen. Since the 15th/16th century, in some guilds from the presented locations, journeymen's travel became a statutory, obligatory duty, the fulfillment of which allowed to achieve full journeyman rights, and later enabled the candidates to initiate process aiming at the highest accomplishment: the title of master craftsman.


Keywords


migrations; craft guilds; journeymen's travels

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Archiwum Państwowe w Toruniu:

Bractwo czeladnicze balwierzy i chirurgów, sygn. 3.

Bractwo czeladnicze cajgmacherów i gremplarzy, sygn. 2.

Bractwo czeladnicze kowali, sygn. 2.

Cech cajgmacherów, sygn. 1.

Cech ciesielski, sygn. 1.

Cech kotlarzy, sygn. 1.

Cech murarzy, sygn. 1.

Cech piekarzy i piernikarzy, sygn. 4.

Cech stelmachów i kołodziejów, sygn. 1.

Cech szewców, sygn. 1.

Cech tokarzy, sygn. 3.

Cech złotników, sygn. 4.

Generalia, sygn. 11.

Katalog III, sygn. 4021, 4026, 4027, 4030–4033, 4035, 4040, 4045, 4055, 4063, 4066, 4067, 4070, 4071, 4075, 4088, 4939.

Codex diplomaticus Prussicus, red. J. Voigt, Bd. 4, Osnabrück 1965.

Księga cechowa złotników krakowskich 1462–1566, oprac. B. Dybaś, J. Tandecki, Warszawa 2000.

Statuty i przywileje cechów bydgoskich z lat 1434–1770, wyd. T. Esman, Z. Guldon, Bydgoszcz 1963.

Bogucka M., Gdańsk jako ośrodek produkcyjny w XIV–XVII w., Warszawa 1962.

Bogucka M., Gdańskie rzemiosła tekstylne od XVI do połowy XVII w., Wrocław 1956.

Chrzanowski T., Kornecki M., Złotnictwo toruńskie. Studium o wyrobach cechu toruńskiego od wieku XIV do 1832 roku, Warszawa 1988.

Drabina J., Życie codzienne w miastach śląskich XIV i XV w., Wrocław 1998.

Geremek B., O grupach marginalnych w mieście średniowiecznym, „Kwartalnik Historyczny” 1970, 77, 3.

Herbst S., Toruńskie cechy rzemieślnicze. Zarys przeszłości, Toruń 1933.

Hintze E., Die Breslauer Goldschmiede. Eine archivalische Studie, Breslau 1906.

Hirsch T., Danzigs Handels- und Gewerbsgeschichte unter der Herrschaft des Deutschen Ordens, Leipzig 1858.

Kiryk F., Z dziejów wędrówek czeladników krakowskiego rzemiosła metalowego, „Rocznik Dydaktyczno-Naukowy WSP Kraków. Prace historyczne” 1970, 35, 5.

Lourens P., Lucassen J., Gilden und Wanderung. Die Niederlande, w: Handwerk in Europa. Vom Spätmittelalter bis zur Frühen Neuzeit, red. K. Schulz, München 1999.

Pietrusiński J., Złotnicy krakowscy XIV–XVI wieku i ich księga cechowa, t. 1, Warszawa 2000.

Radzimiński A., „Listy cechowe” ze zbiorów Archiwum Toruńskiego i ich przydatność do badań genealogicznych mieszczaństwa, „Ziemia Dobrzyńska. Zeszyty Historyczne Dobrzyńskiego Oddziału WTN” 1992, 2.

Reininghaus W., Migrationen von Handwerkern. Anmerkungen zur Notwendigkeit von Theorien, Konzepten und Modellen, w: Handwerk in Europa. Vom Spätmittelalter bis zur Frühen Neuzeit, red. K. Schulz, München 1999.

Röhrkasten J., Handwerker aus Zentraleuropa im spätmittelalterlichen England, w: Handwerk in Europa. Vom Spätmittelalter bis zur Frühen Neuzeit, red. K. Schulz, München 1999.

Schulz K., Die Handwerksgesellen, w: Unterwegssein im Spätmittelalter, red. P. Moraw, Berlin 1985.

Schulz K., Handwerk in spätmittelalterlichen Europa. Zur Wanderung und Ausbildung von Lehrlingen in der Fremde, Jahrbuch des Historischen Kollegs 1996.

Schulz K., Identität im Handwerk des spätmittelalterlichen Thorn, w: Ständische und religiöse Identitäten in Mittelalter und früher Neuzeit, red. S. Kwiatkowski, J. Małłek, Toruń 1998.

Tandecki J., Struktury administracyjne i społeczne oraz formy życia w wielkich miastach Prus Krzyżackich i Królewskich w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych, Toruń 2001.

Wissel R., Des alten Handwerks Recht und Gewohnheit, Bd. 1, Berlin 1919.

Wissel R., Des alten Handwerks Recht und Gewohnheit, Bd. 2, red. E. Schraepler, Berlin 1974.

Wyrozumski J., Związki czeladnicze w Polsce średniowiecznej, „Przegląd Historyczny” 1977, 68, 1.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2023.55.103-118
Date of publication: 2023-07-20 09:56:25
Date of submission: 2022-12-09 12:46:34


Statistics


Total abstract view - 618
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 260

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2023 Janusz Tandecki

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.