Brigadier General Leon Pachucki (1872–1932) – Soldier of the Polish Army in France and Hero of the Polish-Russian war of 1920. Outline of the biography
Abstract
The subject of the research is the figure of Leon Pachucki, a brigadier general of the Polish Army, who took part in World War I and the Polish-Russian War. The aim of the article is to present his military career, both in the Russian Army and later in the Polish Army. The text is based mainly on documents collected in the Central Military Archives, and on available literature supplementing the archival materials. On their basis, it was possible to analyze the stages of his military career, his achievements on the battlefields, his service in higher command positions in the interwar period and his social activities after retirement. He was a hero of the Polish-Russian War in 1920 – for his courage on the battlefield, he was awarded the Order of Virtuti Militari 5th class and the Cross of Valor. The future general was born in 1872 in Suwałki and as a youth he joined the Russian army. He served in this army until 1918, recently in the Russian corps in the Balkans. In spring that year he came to France, where he commanded the 3rd Rifle Regiment (Polish Army in France). Together with him, he came to Poland in April 1919 and took part in the Polish offensive in Volyn. At the end of June this year, he took the position of the commander of the infantry in the 1st Rifle Division of the General Haller's Army. Three months later, he became the commander of the XXV Infantry Brigade. As its commander, he showed courage on leading the defense of the locality of Pohrebyszcze at the turn of May and June 1920. In September 1921, he became the deputy commander of the Corps District No. IV Lodz, and in 1925 he took up a similar position in the Command of the Corps District No. IX Brest. After retiring in 1927, he moved to Lodz, where he died in 1932. It is worth adding, that he was the only one general of the army of the Second Polish Republic buried in this city before World War II.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Spisok polkovnikam po starshinstvu. Ispravlen po 1-e avgusta, Petrograd 1916 [1916. Список полковникам по старшинству. Исправлен по 1-е августа, Петроград 1916].
Bitwa Lwowska 25 VII–18 X 1920. Dokumenty operacyjne, Część II (6–20 VIII), red. M. Tarczyński, Warszawa 2004.
„Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych” 1920, 1921, 1922, 1923, 1925, 1927.
„Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych” 1926.
Haller J., Pamiętniki. Z wyborem dokumentów i zdjęć, Londyn 1964.
Lista starszeństwa oficerów zawodowych, Warszawa 1922.
O niepodległą i granice, t. 1, Komunikaty Oddziału III Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego 1919–1921, red. M. Jabłonowski, A. Koseski, Warszawa–Pułtusk 1999.
Polak B., Front przeciwniemiecki 1919 r. Wybór dokumentów wojskowych, Koszalin 1990.
Rocznik Oficerski 1923, Warszawa 1923.
Rocznik Oficerski 1924, Warszawa 1924.
Rocznik Oficerski 1928, Warszawa 1928.
Obshchiy spisok Ofitserskim chinam Russkoy Imperatorskoy armii. Sostavlen po 1-e yanvarya 1909 goda, Sankt Peterburg 1909 [Общий список Офицерским чинам Русской Императорской армии. Составлен по 1-е января 1909 года, Санкт Петербург 1909].
Pamyatnaya knizhka Suvalkskoy gubernii na 1895 god, Suvalki 1895 [Памятная книжка Сувалкской губернии на 1895 год, Сувалки 1895].
Pamyatnaya knizhka Suvalkskoy gubernii na 1898 god, Suvalki 1898 [Памятная книжка Сувалкской губернии на 1898 год, Сувалки 1898].
Pamyatnaya knizhka Suvalkskoy gubernii na 1902 god, Suvalki 1902 [Памятная книжка Сувалкской губернии на 1902 год, Сувалки 1902].
Pamyatnaya knizhka Suvalkskoy gubernii na 1907 god, Suvalki 1907 [Памятная книжка Сувалкской губернии на 1907 год, Сувалки 1907].
Pamyatnaya knizhka Suvalkskoy gubernii na 1910 god, Suvalki 1910 [Памятная книжка Сувалкской губернии на 1910 год, Сувалки 1910].
Pamyatnaya knizhka Suvalkskoy gubernii na 1913 god, Suvalki 1913 [Памятная книжка Сувалкской губернии на 1913 год, Сувалки 1913].
Spisok kapitanam armeyskoy pekhoty po starshinstvu. Sostavlen po 1-e noyabrya 1910 g., Sankt Peterburg 1911 [Список капитанам армейской пехоты по старшинству. Составлен по 1-е ноября 1910 г., Санкт Петербург 1911].
Romer J., Pamiętniki, Lwów 1938.
Rómmel J., Moje walki z Budiennym. Dziennik wojenny b. d-cy 1 Dywizji Kawalerii, Lwów 1933.
Trawiński W., Odyseja Polskiej Armii Błękitnej, oprac. W. Suleja, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989.
„Błękitny Weteran” 1937.
„Echo” 1932.
„Kurjer Łódzki” 1924.
„Przegląd Piechoty” 1939.
„Republika” 1924.
„Rozwój” 1923, 1924.
„Żołnierz Polski” 1927.
Antonov A.N., Vilenskoye pekhotnoye yunkerskoye uchilishche 1864–1899. Kratkiy istoricheskiy ocherk, Vil’na 1900 [Антонов А.Н., Виленское пехотное юнкерское училище 1864–1899. Краткий исторический очерк, Вильна 1900].
Arciszewski F., Ostróg-Dubno-Brody. Walki 18 Dywizji Piechoty z konną armią Budionnego, Warszawa 1923.
Biernacki M., Działania Armii Konnej Budiennego w kampanii polsko-rosyjskiej 1920 r. (26.V. – 20.VI.1920), Warszawa 1924.
Bobrowski S., Zarys historii wojennej 44 Pułku Strzelców Kresowych, Warszawa 1929.
Cieplewicz M., Pachucki Leon (1872–1932), w: Polski słownik biograficzny, t. 24, red. E. Rostworowski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1979.
Cieplewicz M., Wojsko Polskie w latach 1921–1926. Organizacja, wyposażenie, wyszkolenie, Wrocław–Warszawa–Kraków 1998.
Czernielewski K., Jarno W., Garnizon Łódzki Wojska Polskiego 1918–1939, Toruń 2008.
Danilov Yu.N., Russkiye otryady na frantsuzskom i makedonskom frontakh, Parizh 1933 [Данилов Ю.Н., Русские отряды на французском и македонском фронтах, Париж 1933].
Dąbrowski J., Zarys historii wojennej 45 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych, Warszawa 1928.
Encyklopedia wojskowa, t. 6, red. O. Laskowski, Warszawa 1937.
Hujda W., Zarys historii wojennej 19 Pułku Piechoty „Odsieczy Lwowa”, Warszawa 1928.
Hupert W., Zajęcie Małopolski Wschodniej i Wołynia w roku 1919, Lwów–Warszawa 1928.
Jarno W., 1 Dywizja Strzelców Armii Generała Hallera w latach 1918–1919, Łódź 2006.
Jarno W., 13. Dywizja Piechoty w wojnie 1939 roku, Warszawa 2012.
Jarno W., Okręg Generalny Wojska Polskiego nr III Kielce w latach 1918–1921, Łódź 2003.
Jarno W., Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939, Łódź 2001.
Jednodniówka na II Walny Zjazd Stowarzyszenia Weteranów Byłej Armii Polskiej we Francji 13–14 VII 1930, Warszawa 1930.
Karcher A., Samhorodek – Ozierna 5 VI 1920 r., „Bellona” 1935, 3.
Klimecki M., Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Wschodnią Galicję 1918–1919, Warszawa 2000.
Kosk H., Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny, t. 2, M–Ż, Pruszków 2001.
Kozłowski W., Generałowie-zastępcy dowódców Okręgu Korpusu nr IV Łódź 1918–1939. Szkic do portretu zbiorowego, „Rocznik Łódzki” 1998, 45.
Kryska-Karski T., Żurakowski S., Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991.
Księga Chwały Piechoty, red. B. Prugar-Ketling, Warszawa 1937–1939.
Kurcjusz T., Pierwsze spotkanie 13 Dywizji Piechoty z Budiennym, cz. 1, „Bellona” 1921, 6; Pierwsze spotkanie 13 Dywizji Piechoty z Budiennym, cz. 2, „Bellona” 1921, 7; Pierwsze spotkanie 13 Dywizji Piechoty z Budiennym, cz. 3, „Bellona” 1921, 8; Pierwsze spotkanie 13 Dywizji Piechoty z Budiennym, cz. 4, „Bellona” 1921, 9.
Legieć J., Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku, Toruń 2002.
Ligocki E., O Józefie Hallerze. Życie i czyny na tle współczesności dziejowej, Warszawa 1923.
Lipiński W., Bajończycy i Armia Polska we Francji, „Bellona” 1929, 1.
Nowak W., Samhorodek-Komarów 1920, Warszawa 2010.
Odziemkowski J., Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920, Warszawa 2004.
Orłowski M., Generał Józef Haller (1873–1960), Kraków 2007.
Piekarski W., Dywizja Polska na froncie we Francji, „Błękitny Weteran” 1937, nr 5.
Pisarev Yu.A., Russkiye voyska na salonikskom fronte v 1916–1918 gg, „Istoricheskiye Zapiski” 1966, 79 [Писарев Ю.А., Русские войска на салоникском фронте в 1916–1918 гг, „Исторические Записки” 1966, 79].
Polskie sztandary na francuskim froncie, Paris 1918.
Rachalewski S., Zastygły nurt życia. Łódź, która odeszła, Łódź 1938.
Radziwiłowicz D., Błękitna Armia. W 80. rocznicę powstania, Warszawa 1997.
Rutkowski S., Pierwsze walki z Armią Konną pod Koziatynem, cz. 1, „Bellona” 1928, 31, 1–2; Pierwsze walki z Armią Konną pod Koziatynem, cz. 2, „Bellona” 1928, 3.
Satora K., Opowieści wrześniowych sztandarów, Warszawa 1990.
Schramm T., Francuskie misje wojskowe w państwach Europy Środkowej 1919–1938, Poznań 1987.
Sierociński J., Armia Polska we Francji. Dzieje wojsk Generała Hallera na obczyźnie, Warszawa 1929.
Skarzyński W., Armja Polska we Francji w świetle faktów, Warszawa 1929.
Smoliński A., Zarys dziejów 1 Armii Konnej, Grajewo 2003.
Stachiewicz J., Studia operacyjne z historii wojen polskich 1918–21, t. 1, Działania zaczepne 3 Armii na Ukrainie, Warszawa 1925.
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa 1994.
Stawiński J., Bój pod Tyszowcami, „Bellona” 1930, 36, 2.
Stobniak-Smogorzewska J., Kresowe osadnictwo wojskowe 1920–1945, Warszawa 2003.
Szczepkowski M., Zjednoczenie Wojska Polskiego, w: Wojsko Polskie 1914–1922, t. 2, red. B. Polak, Koszalin 1986.
Timofeyev A., Vishnyakov Ya., Miloradovich G., Bitva dvuglavykh orlov. Ocherki po istorii russko-serbskikh otnosheniy v gody Pervoy mirovoy voyny, Moskva 2016 [Тимофеев А., Вишняков Я., Милорадович Г., Битва двуглавых орлов. Очерки по истории русско-сербских отношений в годы Первой мировой войны, Москва 2016].
Vishnyakov Ya.V., Serby v russkoy armii v gody Pervoy mirovoy voyny, „Slavyanovedeniye” 2017, 3 [Вишняков Я.В., Сербы в русской армии в годы Первой мировой войны, „Славяноведение” 2017, 3].
Wieliczko-Wielicki M., Zarys historii wojennej 13 Kresowego Pułku Artylerii Polowej, Warszawa 1928.
Wojtaszak A., Generalicja Wojska Polskiego 1918–1926, Warszawa 2012.
Woszczyński B., Przyjazd Armii Gen. Hallera oraz jej zjednoczenie z wojskiem w kraju, w: Armia Polska we Francji 1917–1919. Materiały sympozjum z okazji 65. rocznicy powstania Armii Polskiej we Francji, red. P. Stawecki, Warszawa 1983.
Wrzosek M., Polski czyn zbrojny podczas pierwszej wojny światowej 1914–1918, Warszawa 1990.
Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918–1921, Warszawa 1992.
Wrzosek M., Wojsko Polskie w dobie narodzin Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1921), w: Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864–1939, red. P. Stawecki, Warszawa 1990.
Wyczółkowski S., Zarys historii wojennej 43 Pułku Strzelców Kresowych, Warszawa 1928.
https://kresy.genealodzy.pl/zbior/pdf/osadnicy_wojskowi.pdf [dostęp: 25 VII 2020].
https://ria1914.info/index.php/18-й_стрелковый_полк [dostęp: 20 VII 2020].
https://ru.wikipedia.org/wiki/18-й_стрелковый_полк [dostęp: 20 VII 2020].
https://ru.wikipedia.org/wiki/Экспедиционный_корпус_Русской_армии_во_Франции [dostęp: 20 VII 2020].
https://um.pabianice.pl/artykul/110/2945/towarzystwo-gimnastyczne-sokol [dostęp: 23 V 1921].
https://www.dissercat.com/content/russkie-voiska-na-salonikskom-fronte-v-1916-1918-gg [dostęp: 20 VII 2020].
https://www.ria1914.info/index.php/ 4-я_особая_пехотная_бригада [dostęp: 1 II 2023].
https://www.ria1914.info/index.php/ Маршевый_батальон_4-й_особой_пехотной_бригады [dostęp: 1 II 2023].
https://www.ria1914.info/index.php/Пахуцкий_Лев_Антонович [dostęp: 1 II 2023].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2023.56.327-365
Date of publication: 2023-12-21 13:04:14
Date of submission: 2022-01-11 10:56:18
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2023 Witold Jarno
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.