Stan i perspektywy badań nad stosunkiem polskich ugrupowań opozycyjnych do polityki polskich władz w związku z bezpośrednią genezą i przebiegiem kampanii 1939 r.

Dariusz Sławomir Miszewski

Streszczenie w języku polskim


Z powodu rosnącego niemieckiego zagrożenia Polski wynikającego z dynamicznie zmieniającej się sytuacji międzynarodowej w latach trzydziestych XX w. legalna opozycja domagała się powołania rządu ocalenia narodowego. Jego zadaniem byłoby wypracowanie jednolitej polityki wewnętrznej i zagranicznej oraz zwiększenie wysiłku obronnego państwa przez wzrost obciążeń społeczeństwa II Rzeczypospolitej. Jednak antysanacyjna opozycja nie była w stanie wypracować wspólnej platformy politycznej wobec obozu sanacyjnego, aby zmusić go do wybuchu II wojny światowej do wypracowania politycznego konsensusu.


Słowa kluczowe


II Rzeczpospolita; sanacja; legalna i nielegalna opozycja w okresie międzywojennym

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Press (Prasa)

“Czyn” 1943–1944 (ZSP)

“Gwardzista” 1944 (Gwardia Ludowa)

“Głos Warszawy” 1944 (PPR)

“Myśl-PM” 1942 (ZSP)

“Polska Ludowa” 1943–1944 (SL– “Roch”)

“Prawda Zwycięży” 1941 (ZPL “Orka”)

“Orka” 1942 (ZPL “Orka”)

“Wolna Polska” 1943–1945 (Związek Patriotów Polskich)

“WRN” 1940-1942 (PPS–WRN)

“Żywią i Bronią” 1942 (SL–Roch)

Printed sources (Źródła drukowane)

Bień A., Bóg wyżej – dom niżej (1939–1949), Warszawa 1991.

Ciołkoszowa L., Publicystyka polska na emigracji 1940–1960, Warszawa 2013.

Studies (Opracowania)

Ajzner S., Związek Związków Zawodowych, Warszawa 1979.

Andrusiewicz A., Stronnictwo Pracy 1937–1950, Ze studiów nad dziejami najnowszymi chadecji w Polsce, Warszawa 1988.

Broszury konspiracyjne Stronnictwa Narodowego z lat 1939–1946, ed. M. Orłowski, Poznań 2010.

Bujak W., Historia Stronnictwa Pracy. 1937–1946–1950, Warszawa 1988.

Chwedoruk R., Ruchy i myśl polityczna syndykalizmu w Polsce, Warszawa 2011.

Cimek H., Komuniści, Polska, Stalin 1918–1939, Białystok 1990.

Cimek H., KPP wobec Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1938), Warszawa 1988.

Czubiński A., Stronnictwo Demokratyczne (1937–1989). Zarys dziejów, Poznań 1998.

Czubiński A., Komunistyczna Partia Polski (1918–1938). Zarys historii, Warszawa 1985.

Dajnowicz M., Międzynarodowe bezpieczeństwo Polski w świetle wypowiedzi Zygmunta Berezowskiego i Bohdana Winiarskiego 1918–1939, in: Bezpieczeństwo Europy. Bezpieczeństwo Polski, vol. 1, eds. E. Maj et al., Lublin 2016.

Dawidowicz A., Myśl polityczna Stronnictwa Narodowego 1928–1939. Wspólnota ideału czy alternacja koncepcji, Lublin 2017.

Dobrowolski R., Sytuacja wewnętrzna Stronnictwa Narodowego w przededniu II wojny światowej, in: Narodowa Demokracja XIX–XXI wiek, dzieje ruchu politycznego, vol. 2. Działalność, eds. T. Sikorski, A. Wątor, 2nd edition, Toruń 2012.

Dobrowolski R., Związek Akademicki “Młodzież Wszechpolska”, in: Narodowa Demokracja XIX-XXI wiek, dzieje ruchu politycznego, vol. 2. Działalność, eds. T. Sikorski, A. Wątor, 2nd edition, Toruń 2012.

Dudek A., Pytel G., Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej, London 1990.

Dymarski M., Stronnictwo Ludowe w strukturach władz polskich na emigracji 1939–1944, in: Polska i Polacy poza granicami kraju w polskiej polityce i myśli politycznej, eds. M. Alberska, R. Juchnowski, Wrocław 2006.

Dziewanowski M.K., The Communist Party of Poland. An outline of history, Cambridge 1959.

Gadomski B., Biografia agenta: Józef-Josek Muetzenmacher (1903–1947), Warszawa 2009.

Gieleciński M., Społeczność wiejska wobec akcji świadczeń na obronność państwa przed wybuchem II wojny światowej, in: Dzieje i przyszłość polskiego ruchu ludowego, vol. 1. Od zaborów do okupacji (1895–1945), eds. A. Kołodziejczyk, W. Paruch, Warszawa 2002.

Gmitruk J., Ruch ludowy obrońcą demokracji, in: J. Gmitruk, J. Jachymek, A. Łuczak, Ruch Ludowy, tradycja i polityka, Warszawa 2010.

Gmitruk J., Ruch ludowy w Polsce. Zarys dziejów, Warszawa 2003.

Grott B., Dylematy polskiego nacjonalizmu. Powrót do tradycji czy przebudowa narodowego ducha, Warszawa 2014.

Hampel J., Koncepcja Polski ludowej w programach i działalności ruchu ludowego w latach 1918–1947, in: Dzieje i przyszłość polskiego ruchu ludowego, vol. 1, Od zaborów do okupacji (1895–1945), eds. A. Kołodziejczyk, W. Paruch, Warszawa 2002.

Handerek M., Unia i Stronnictwo Pracy w walce, Warszawa 2015.

Hrabyk K., Problem rosyjski w polityce endecji, Warszawa 1971 [no publication].

Indraszczyk A., Adam Bień (1899–1998): działalność społeczna i polityczna, Warszaw 2005.

Izdebski J., Chłopi a Wojsko Polskie w II Rzeczypospolitej, in: Dzieje i przyszłość polskiego ruchu ludowego, vol. 1, Od zaborów do okupacji (1895–1945), eds. A. Kołodziejczyk, W. Paruch, Warszawa 2002.

Jachymek J., Ludowcy w pierwszym półwieczu zorganizowanej działalności politycznej, in: Dzieje i przyszłość polskiego ruchu ludowego, vol. 1, Od zaborów do okupacji (1895–1945), eds. A. Kołodziejczyk, W. Paruch, Warszawa 2002.

Jajecznik K., Ruch nacjonalistyczny, in: Polskie partie i ruchy społeczno-polityczne w pierwszej połowy XX wieku, ed. K. Przybysz, Warszawa 2010.

Jakubowski W., Chrześcijańska demokracja, in: Polskie partie i ruchy społeczno-polityczne w pierwszej połowy XX wieku, ed. K. Przybysz, Warszawa 2010.

Kawalec K., Narodowa Demokracja wobec faszyzmu 1922–1939: ze studiów nad dziejami myśli politycznej obozu narodowego, Warszawa 1989.

Kawecki K., W imię Wielkiej Polski. ONR w świetle pism programowych, 2nd edition, Warszawa 2013.

Kawecki K., Działalność i myśl społeczno-polityczna Obozu Narodowo-Radykalnego ABC 1934–1939, Warszawa 2009.

Kenar T., Droga do secesji. Geneza Związku Młodych Narodowców, in: Narodowa Demokracja XIX–XXI wiek, dzieje ruchu politycznego, vol. 2. Działalność, eds. T. Sikorski, A. Wątor, 2nd edition, Toruń 2012.

Kołodziejczyk A., Ruch ludowy a Kościół rzymskokatolicki w latach II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002.

Kulińska L., Narodowcy. Z dziejów obozu narodowego w Polsce w latach 1944–1947, Warszawa–Kraków 1999.

Kunert A.K., Ilustrowany przewodnik po Polsce podziemnej 1939–1945, Warszawa 1996.

Maj E., Bezpieczeństwo ideologiczne w dyskursie politycznym Narodowej Demokracji, in: Bezpieczeństwo Europy. Bezpieczeństwo Polski, vol. 1, eds. E. Maj et al., Lublin 2016.

Mańko S., Mniejszości narodowe w świetle agrarystycznej wizji Polski opracowanej przez wiciarzy i ludowców (1928–1939), in: Wieś i ruch ludowy w Polsce i Europie, vol. 1, W kręgu historii i tradycji, eds. J. Gmitruk, A. Indraszczyk, Warszawa 2012.

Muszyński W.J., Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny ABC 1934––1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, Warszawa 2011.

Nieć M., Niemcy w publicystyce Narodowej Demokracji w okresie międzywojennym 1918–1939, Wrocław 1998.

Nitschke B., Adam Doboszyński, publicysta i polityk, Kraków 1993.

Matusak P., Ludowcy w strukturach polskiego państwa podziemnego 1939–1945, in: Dzieje i przyszłość polskiego ruchu ludowego, vol. 1, Od zaborów do okupacji (1895–1945), eds. A. Kołodziejczyk, W. Paruch, Warszawa 2002.

Poboży B., Ruch socjalistyczny, in: Polskie partie i ruchy społeczno-polityczne w pierwszej połowy XX wieku, ed. K. Przybysz, Warszawa 2010.

Przybylski H., Front Morges, Toruń 2007.

Przybysz K., Ruch ludowy, in: Polskie partie i ruchy społeczno-polityczne w pierwszej połowy XX wieku, ed. K. Przybysz, Warszawa 2010.

Przybysz K., W konspiracji. Polski ruch ludowy 1939–1945, Warszawa 2010.

Rydlewski G., Rządy i rządzenie w Polsce 1918–2018, Warszawa 2018.

Suleja W., Polska Partia Socjalistyczna 1892–1948. Zarys dziejów, Warszawa 1988.

Śliwa M., Polska myśl socjalistyczna (1918–1948), Wrocław 1988.

Tomasiewicz J., „Faszyzm lewicy” czy “ludowy patriotyzm”? Tendencje antyliberalne i nacjonalistyczne w polskiej lewicowej myśli politycznej lat trzydziestych, Warszawa 2020.

Tomasiewicz J., W kierunku nacjokracji. Tendencje autorytarne, totalistyczne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej (1933–1939): narodowcy – narodowi radykałowie – narodowi socjaliści, Katowice 2019.

Trembicka K., Między utopią a rzeczywistością. Myśl polityczna Komunistycznej Partii Polski (1918–1938), Lublin 2007.

Waskan J., Koncepcje społeczno-polityczne Romana Rybarskiego, Torun 1991.

Wilamowski J., Zasieczny A., Afera Joska Mitzenmachera. Tajemnice policji politycznej, Warszawa 2005.

Zackiewicz G., Państwo radzieckie w myśli politycznej obozu narodowego w latach 1918–1939, in: Narodowa Demokracja XIX-XXI wiek, dzieje ruchu politycznego, vol. 1, Koncepcje – ludzie, eds. T. Sikorski, A. Wątor, 2nd edition, Toruń 2012.

Zamęcki Ł., Ruch demokratyczny, in: Polskie partie i ruchy społeczno-polityczne w pierwszej połowy XX wieku, ed. K. Przybysz, Warszawa 2010.

Żeby Polska była polska. Antologia publicystyki konspiracyjnej podziemia narodowego 1939––1950, eds. M.J. Chodakiewicz, W.J. Muszyński, Warszawa 2010.

Żenczykowski T., Dwa komitety 1920, 1944. Polska w planach Lenina i Stalina, Paryż 1983.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.58.395-425
Data publikacji: 2024-12-18 10:04:45
Data złożenia artykułu: 2023-03-31 00:05:57


Statystyki


Widoczność abstraktów - 24
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 4

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Dariusz Sławomir Miszewski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.