Wielkość okręgów wyborczych w wyborach do sejmików województw a zasada wyborów proporcjonalnych

Marek Woźnicki

Streszczenie w języku polskim


Przedmiotem artykułu jest analiza wpływu wielkości okręgów wyborczych w wyborach do sejmików województw na przestrzeganie zasady proporcjonalności wyborów. Jako hipotezę badawczą przyjęto, że istnienie aż 85 okręgów wyborczych w wyborach do sejmików województw w Polsce jest jednym z powodów występowania „dysproporcjonalności” tych wyborów. W celu weryfikacji tej hipotezy przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu wielkości okręgów wyborczych na wyniki wyborów do sejmików z 2024 r., uwzględniających kwestię stosowania metod d’Hondta oraz tzw. zmodyfikowanej Sainte-Laguë, a także propozycję ustalania wyników wyborów w oparciu o wyniki głosowania w skali województw, a nie w skali okręgów wyborczych.


Słowa kluczowe


wybory; okręgi wyborcze; sejmik województwa; wybory proporcjonalne; metoda d’Hondta; wybory samorządowe

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Chmaj M., Ewolucja zasady wyborów proporcjonalnych w polskim prawie wyborczym do Sejmu po 1989 r., [w:] 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), red. W. Hermeliński, B. Tokaj, cz. 2, Warszawa 2016.

Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2015.

Czarny P., Komentarz do art. 96, [w:] Konstytucja RP. Komentarz, t. 2: Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, LEX/el. 2016.

Flis J., Michalak B., „Minimalne” manipulacje, czyli konsekwencje polityczne zmiany struktury okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu RP, „Decyzje” 2019, nr 31, DOI: https://doi.org/10.7206/DEC.1733-0092.122.

Gallagher M., Proportionality, Disproportionality and Electoral Systems, “Electoral Studies” 1991, vol. 10(1), DOI: https://doi.org/10.1016/0261-3794(91)90004-C.

Garlicki L., Komentarz do art. 96, [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. L. Garlicki, t. 1, Warszawa 1999.

Granat M., Prawo konstytucyjne z pytaniami i odpowiedziami, Warszawa 2022.

Izdebski H., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 15, 16, 163–172, Warszawa 2020.

Lijphart A., Electoral Systems and Party Systems: A Study of Twenty-Seven Democracies 1945–1990, Oxford 1994, DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198273479.001.0001.

Matfiejuk J., Status prawny radnych jednostek samorządu terytorialnego w Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Z zagadnień współczesnych społeczeństw demokratycznych, red. A. Jamróz, S. Bożyk, Białystok 2006.

Michalak B., Czy duże okręgi wyborcze zawsze zwiększają proporcjonalność wyborów? Nowe dowody z polskich wyborów parlamentarnych, „Decyzje” 2016, nr 25.

Michalak B., (Dys)proporcjonalność polskich wyborów samorządowych, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 4, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.04.16.

Michalak B., Próg naturalny, [w:] Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, red. A. Sokala, P. Uziębło, B. Michalak, Warszawa 2013.

Miemiec W., Miemiec M., Podmiotowość publicznoprawna gminy, „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 11–12.

Nohlen D., Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.

Państwowa Komisja Wyborcza, Wybory do sejmików województw: dane o komitetach, listach i kandydatach, https://wybory2002.pkw.gov.pl/sejmik/dk1/index.html (dostęp: 27.04.2024).

Rulka M., Okręgi wyborcze a zasada proporcjonalności i równości prawa wyborczego, „Prawo i Polityka” 2010, nr 2.

Sarnecki P., Komentarz do art. 16, [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. 1, Warszawa 2016.

Skoczylas A., Piątek W., Komentarz do art. 16 Konstytucji RP, [w:] Konstytucja RP. Komentarz, t. 2: Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, LEX/el. 2016.

Sobczak J.Z., Status prawny marszałka województwa. Zagadnienia wybrane, Lublin 2021.

Urbaniak K., Konstytucyjna zasada proporcjonalności wyborów i jej implementacja w prawie wyborczym do Sejmu RP, [w:] Konstytucja w państwie demokratycznym, red. S. Patyra, M. Sadowski, K. Urbaniak, Poznań 2017.

Urbaniak K., Zasada proporcjonalności w samorządowym prawie wyborczym, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 4, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2018.04.03.

Woźnicki M., Ewolucja podstawowych zasad polskiego prawa wyborczego w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego i w wyborach parlamentarnych w Polsce po 1989 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 1, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2020.01.04.

Zubik M., Na temat konstytucyjnych aspektów zasady proporcjonalności wyborów do Sejmu RP (art. 96 ust. 2 Konstytucji), „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 1.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ppa.2024.7.175-189
Data publikacji: 2024-08-30 14:37:21
Data złożenia artykułu: 2024-04-29 22:48:52


Statystyki


Widoczność abstraktów - 171
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 60

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.