Uwagi o genezie materialnego prawa administracyjnego w Europie Zachodniej

Karol Dąbrowski

Streszczenie w języku polskim


Narodziny prawa administracyjnego materialnego w epoce nowożytnej na zachodzie Europy nie byłyby możliwe bez absolutyzmu roszczącego sobie prawo ingerowania w wiele aspektów życia społecznego, oświeceniowego paradygmatu modernizacyjnego, konfesjonalizacji kształtującej pozycję monarchy w sferze religijnej, wdrożenia założeń eudajmonizmu i paternalizmu, zastosowania dokumentu i kancelarii jako narzędzi biurokracji oraz legislacji monarszej, która nadała normom prawnym ponadstanowy charakter.


Słowa kluczowe


absolutyzm; biurokracja; eudajmonizm; konfesjonalizacja; paternalizm

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Antoine M., La notion de subdélégation dans la monarchie d’Ancien Régime, „Bibliothèque de l’École des chartes” 1974, vol. 132(2), DOI: https://doi.org/10.3406/bec.1974.449999.

Badura P., Das Verwaltungsrecht des liberalen Rechtstaates. Methodische Überlegungen zur Entstehung des wissenschaftlichen Verwaltungsrechts, Göttingen 1967.

Blickle P., Beschwerden und Polizeien. Die Legitimation des modernen Staates durch Verfahren und Normen, [w:] P. Blickle, P. Kissling, H.R. Schmidt (Hrsg.), Gute Policey als Politik im 16. Jahrhundert. Die Entstehung des öffentlichen Raumes in Oberdeutschland, Frankfurt am Main 2003.

Dąbrowski J., Korona Królestwa Polskiego w XIV wieku. Studium z dziejów rozwoju polskiej monarchii stanowej, Wrocław 1956.

Döring D., Seckendorff Veit Ludwig, [w:] Neue Deutsche Biographie, Bd. 24, Berlin 2010.

Duniewska Z., Geneza, charakterystyka i definicje prawa administracyjnego, [w:] M. Stahl (red.), Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa 2013.

Dziki T., Administracja gmin wiejskich w Królestwie Polskim w latach 1815–1864, „Klio” 2015, vol. 32(1), DOI: https://doi.org/10.12775/KLIO.2015.005.

Foucault M., Bezpieczeństwo, terytorium, populacja, Warszawa 2010.

Foucault M., Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, Warszawa 2000.

Gałędek M., „Urządzenie gmin i wójtów” w konstytucyjnym Królestwie Polskim. Część I: Przygotowania i fiasko pierwszego projektu z 1817 r., „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2021, vol. 24.

Garnot B., Administrer une ville au XVIIIème siècle: Chartres, „Histoire, économie & société” 1988, vol. 7(2), DOI: https://doi.org/10.3406/hes.1988.1511.

Gromadzka-Grzegorzewska M., Narodziny polskich nauk administracyjnych, Warszawa 1985.

Grześkowiak-Krwawicz A., Polska myśl polityczna lat 1772–1792 o systemie władzy monarchii absolutnej, „Kwartalnik Historyczny” 1987, nr 3.

Holenstein A., „Gute Policey“ und lokale Gesellschaft im Staat des Ancien Régime. Das Fallbeispiel der Markgrafschaft Baden (-Durlach), Bd. 1, Tübingen 2003.

Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 1997.

Kargol T., Jewuła J., Ślusarek K., Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski w latach 1772–1815, Kraków 2015.

Klimaszewska A., Francuski Kodeks procedury cywilnej z 1806 roku – kodeks Napoleona Bonaparte czy Ludwika XIV, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2017, vol. 69(1), DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2017.1.1.

Kukulski J., Funkcje gminy dominalnej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1983, nr 13, DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.13.07.

Laborier P., Lascoumes P., L’action publique comprise comme gouvernementalisation de l’État, [in:] S. Meyet (dir.), Travailler avec Foucault: retours sur le politique, Paris 2005.

Lascoumes P., La Gouvernementalité: de la critique de l’État aux technologies du pouvoir, „Le Portique” 2004, vol. 13–14, DOI: https://doi.org/10.4000/leportique.625.

Majer P., Geneza i ewolucja policji jako pojęcia, instytucji i funkcji państwa, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2012, vol. 11.

Malec J., Polska myśl administracyjna XVIII wieku, Kraków 2008.

Malec J., Malec D., Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000.

Mencel T., Gmina dominalna w Królestwie Polskim przed uwłaszczeniem, [w:] H. Brodowska (red.), Gmina wiejska i jej samorząd, Warszawa 1989.

Milliot V., City, [w:] M. Delon (ed.), Encyclopedia of the Enlightenment, vol. 1: A–L, London–New York 2001.

Noga Z., Szczygieł R., Miasta prywatne w sieci miejskiej Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Uwagi wstępne, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2016, vol. 77, DOI: https://doi.org/10.12775/RDSG.2016.SI.01.

Osiński T., Gmina dominalna na terenie obwodu (powiatu) zamojskiego w latach 1815–1864, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 2006, vol. 4.

Schilling H., Konfesjonalizacja. Kościół i państwo w Europie doby przednowoczesnej, Poznań 2010.

Schulze R., Die Polizeigesetzgebung zur Wirtschafts- und Arbeitsordnung der Mark Brandenburg in der frühen Neuzeit, Darmstadt 1978.

Smyk G., Nauka policji jako źródło nowożytnych nauk administracyjnych, [w:] P. Brezina, A. Lojek (eds.), Pocta prof. Karolině Adamové k 70. narozeninám, Plzeň 2019.

Smyk G., Rola ministra sprawiedliwości w postępowaniu przed Senatem Rządzącym Cesarstwa Rosyjskiego w sprawach administracyjnych, „Studia Iuridica Lublinensia” 2016, vol. 25(3), DOI: https://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.833.

Sonnenfels J. von, Grundsätze der Polizey, Handlung und Finanz, Wien 1804.

Stasiewicz-Jasiukowa I., Recepcja poglądów Christiana Wolffa w środowiskach katolickich polskiego Oświecenia, „Analecta” 1998, z. 2.

Szwarc W., Zarys ewolucji pojęcia „Policji” w Monarchii Pruskiej w XVIII i XIX w., [w:] H. Groszyk, L. Dubel (red.), Wybrane problemy teorii i praktyki państwa i prawa, Lublin 1986.

Trzebiński W., Borkiewicz A. (oprac.), Podziały administracyjne Królestwa Polskiego w okresie 1815–1918 r. (Zarys historyczny), Warszawa 1956.

Weber W., Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Protestanckie „sekty” a duch kapitalizmu, Warszawa 2010, DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323528135.

Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764–1989, Warszawa 2007.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ppa.2022.5.11-22
Data publikacji: 2023-10-17 14:34:20
Data złożenia artykułu: 2023-05-23 22:14:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 555
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 345

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.