Budynki na granicy prawa. Wpływ przekroczenia przez budynek granicy nieruchomości na rynek inwestycyjny i obrót prawny

Aleksander Kurpias

Streszczenie w języku polskim


W artykule analizie poddano prawne i praktyczne konsekwencje sytuacji, w których budynki przekraczają granice nieruchomości – to często występujący problem w gęsto zurbanizowanych obszarach. Omówiono zasadę superficies solo cedit, przypisującą własność budowli właścicielowi gruntu, a także wyjątki przewidziane w art. 151 Kodeksu cywilnego. Regulacje te pozwalają na utrzymanie budynku wzniesionego z naruszeniem granic w określonych warunkach, co wpływa na transakcje nieruchomościami i stabilność prawa własności. Szczególną uwagę poświęcono użytkowaniu wieczystemu, w którym budynki należą do użytkownika wieczystego, co rodzi liczne trudności prawne. Analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego wskazuje na tendencję do ochrony inwestorów, gdy większa część budynku znajduje się na ich działce. Konkluzją jest potrzeba reform prawnych, zwłaszcza w zakresie użytkowania wieczystego, w celu zapewnienia pewności obrotu. Wśród proponowanych zmian są nowelizacje Prawa budowlanego, ustawy o księgach wieczystych i Kodeksu cywilnego, które mają na celu ochronę praw inwestorów oraz stabilizację rynku nieruchomości.


Słowa kluczowe


budynki przekraczające granice nieruchomości; granice nieruchomości; prawo nieruchomości; użytkowanie wieczyste; Kodeks cywilny; spory prawne; transakcje nieruchomościami; bezpieczeństwo inwestycji

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Borysiak W. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2024.

Część budynku w cudzym gruncie, 13.01.2019, https://eglos.pl/aktualnosci/item/30523-czesc-budynku-w-cudzym-gruncie (dostęp: 29.12.2024).

Ferens I., Przekroczenie granic sąsiedniego gruntu przy wznoszeniu budynku, 3.09.2009, https://nieruchomosci.infor.pl/prawo/691280,Przekroczenie-granic-sasiedniego-gruntu-przy-wznoszeniu-budynku.html (dostęp: 29.12.2024).

Filipiak T.A., Art. 140, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2: Własność i inne prawa rzeczowe, red. A. Kidyba, Warszawa 2012.

Gniewek E., Machnikowski P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023.

Gudowski J., Rudnicka J., Rudnicki G., Rudnicki S., Art. 140, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2: Własność i inne prawa rzeczowe, red. J. Gudowski, Warszawa 2016.

Janiszewska B., Powstanie „roszczeń uzupełniających” w sytuacji przekroczenia w trakcie budowy granic nieruchomości sąsiedniej (art. 151 k.c.), „Rejent” 2007, nr 5.

Janiszewska B., Stosunki własnościowe w wypadku przekroczenia granicy nieruchomości przy wznoszeniu budynku, „Przegląd Sądowy” 2007, nr 6.

Kawecka M., Przekroczenie granicy działki przy budowie – uprawnienia stron, 3.04.2023, https://legalnabudowa.pl/przekroczenie-granicy-dzialki-przy-budowie-uprawnienia-stron (dostęp: 27.12.2024).

Kaźmierczyk A., Art. 48, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1: Część ogólna (art. 1–125), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018.

Łukawski K.K., Glosa krytyczna do uchwały SN z dnia 16 lipca 1980 r., III CZP 45/80, „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1981, nr 7–8, poz. 131.

Nadler J., [w:] Komentarz do Kodeksu cywilnego, red. E. Gniewek, Warszawa 2008.

Piątowski J., [w:] System Prawa Cywilnego, t. 2: Prawo własności i inne prawa rzeczowe, red. J. Ignatowicz, Warszawa 1977.

Rudnicki S., Bieniek G., Nieruchomości. Problematyka prawna, Warszawa 2009.

Sitek B., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, Warszawa 2019.

Załucki M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2024.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ppa.2025.9.107-125
Data publikacji: 2025-06-04 21:47:38
Data złożenia artykułu: 2025-01-31 23:40:28


Statystyki


Widoczność abstraktów - 261
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 27

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.