Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Wiedza o twórczości studentów pedagogiki rozpoczynających edukację w szkole wyższej
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Wykazywanie się posiadaniem naukowej wiedzy o twórczości przez studentów pedagogiki jest niezbędne do świadomego planowania i projektowania przez nich środowiska edukacyjnego, które sprzyja rozwojowi postaw twórczych dzieci. Wiedza jest podstawą rozwoju
kompetencji człowieka, dlatego aby w sposób rzetelny i refleksyjny organizować proces dyda ktyczno-wychowawczy, w tym również proces rozwijania kreatywności przyszłych wychowanków, istotne jest posługiwanie się przez studentów zasobem wiedzy profesjonalnej o szeroko rozumianej twórczości, a nie jedynie wiedzy potocznej, intuicyjnej. Określenie poziomu wiedzy o twórczości studentów pedagogiki rozpoczynających naukę w szkole wyższej jest ważnym etapem podczas planowania procesu dydaktycznego, ponieważ może być okazją do wprowadzenia zmian w procesie kształcenia.
Cel badań: Głównym celem badań przedstawionych w niniejszym artykule było sprawdzenie, jaki jest poziom wiedzy o twórczości studentów rozpoczynających studia pedagogiczne.
Metoda badań: W badaniach przyjęto ilościową strategię badań, stosując metodę sondażu diagnostycznego. W badaniu wzięło udział 648 osób.
Wyniki: Wyniki badań wskazują, że studenci pedagogiki przygotowujący się do wykonywania zawodu nauczyciela, charakteryzują się niższym poziomem ogólnej wiedzy o twórczości niż studenci pozostałych specjalności, wyniki te są istotne statystycznie. Natomiast studenci – absolwenci liceum – posiadają wyższy poziom wiedzy teoretycznej o twórczości niż osoby, które ukończyły technikum. Jednocześnie absolwenci technikum wykazują się wyższym poziomem wiedzy wynikającej z ich doświadczeń życiowych oraz intuicji w porównaniu z absolwentami liceum, wyniki te również są istotne statystycznie.
Wnioski: Przeprowadzone badania wskazują na dużą potrzebę angażowania studentów w twórcze działania o charakterze praktycznym i teoretycznym, ponieważ ogólny poziom wiedzy o twórczości absolwentów szkół średnich jest bardzo niski.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Aljughaiman, A., & Mowrer-Reynolds, E. (2005). Teachers’ conceptions of creativity and creative students. Journal of Creative Behavior, 39, 17–34.
Bałachowicz, J. (2013). Wiedza nauczycieli o twórczości. In I. Adamek, J. Bałachowicz (Eds.), Kompetencje kreatywne nauczyciela wczesnej edukacji dziecka (pp. 115–127). Impuls.
Bałachowicz, J. (2014). Wiedza nauczycieli o twórczości a szanse wspierania kreatywności dzieci. Ruch Pedagogiczny, 4, 51–68.
Bedyńska, S., & Cypryańska, M. (2007). Zaawansowane sposoby tworzenia wskaźników: zastosowanie analizy czynnikowej oraz analizy rzetelności pozycji. In S. Bedyńska & A. Brzezicka (Eds.), Statystyczny Drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii (pp. 134–161).
Wyd. SWPS.
Csikszentmihalyi, M. (1996). The new frontiers of happiness. The creative personality. Psychology Today, July/August, 36–40.
Czerepaniak-Walczak, M. (1994). Między dostosowaniem a zmianą. Elementy emancypacyjnej teorii edukacji. Wyd. Nauk. Uniwersytetu Szczecińskiego.
Czerepaniak-Walczak, M. (1995). Refleksja zawodowa nauczyciela-wychowawcy, jej przedmiot, źródła i rola. In H. Kwiatkowska & T. Lewowicki (Eds.), Z zagadnień pedeutologii i kształcenia nauczycieli (pp. 71–82). Komitet Nauk Pedagogicznych PAN.
Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268.
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej. (2018). Zalecenie Rady UE w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. Retrieved 17, June, 2024 from: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=EN
Ferenz, K. (2015). Między brawurą a asekuracją. O odpowiedzialności w twórczości nauczycielskiej. In J. Skibska & J. Wojciechowska (Eds.), Nauczyciel i uczeń w przestrzeni
kreatywnych działań (pp. 15–34). Żak.
Gajda, A. (2009). Bingo albo kulą w płot: Analiza eksploracyjna nauczycielskich nominacji w zakresie kreatywności. In M. Karwowski (Ed.), Identyfikacja potencjału twórczego (pp. 255–268). Wyd. APS.
Gajda, A. (2010). Twórczy jest inteligentny, inteligentny niekoniecznie jest twórczy? Ukryte teorie twórczości nauczycieli początkowych etapów edukacji. In M. Karkowski & A. Gajda (Eds.), Kreatywność (nie tylko) w klasie szkolnej (pp. 224–235). Wyd. APS.
Gałuszka, I., & Ochman, A. (2017). Opinie studentów pedagogiki specjalnej na temat twórczości. Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 27, 181–196.
Gralewski, J. (2016). Teachers’ beliefs about creativity and possibilities for its development in Polish high schools: A qualitative study. Creativity. Theories – Research – Applications, 3(2), 292–329.
Gralewski, J., & Karwowski, M. (2018). Are teachers’ implicit theories of creativity related to the recognition of their students’ creativity? The Journal of Creative Behavior, 5(2), 156–167.
Heo, M., Kim, N., & Faith, M.S. (2015). Statistical power as a function of Cronbach alpha of instrument questionnaire items. BMC Medical Research Methodology, 15, 86. https://doi.org/10.1186/s12874-015-0070-6
Kamińska, M. (2021). Postawy proinnowacyjne nauczycieli – elementy teorii i badań. Edukacja Dorosłych, 2, 87–101.
Karwowski, M. (2007). Teachers’ nominations of students’ creativity: Should we believe them? Are the nominations valid? The Social Sciences, 2(3), 264–269.
Karwowski, M. (2009). Klimat dla kreatywności. Koncepcje, metody, badania. Difin.
Kłosińska, T., & Marek, E. (2017). Aspekty twórczości w poglądach i samoocenie studentów wczesnej edukacji. In J. Bałachowicz & I. Adamek (Eds.), Kreatywność jako wymiar profesjonalizacji przyszłych nauczycieli (pp. 82–98). Wyd. APS.
Kozielecki, J. (1996). Człowiek wielowymiarowy. Żak.
Magda-Adamowicz, M. (2015). Znaczenie pedagogiki twórczości w kształceniu pedagogicznym. Rocznik Lubuski, 147, 147–162.
Maslow, A. (1986). W stronę psychologii istnienia. PAX.
Maszke, W., Kocór, M. (2010). Kompetencje zawodowe nauczycieli. In J. Bielecki & A. Jacewicz (Eds.), Edukacja z perspektywy przemian kulturowo-społecznych. Wczoraj – dziś – jutro (pp. 371–384). Wyd. NWSP.
Meger, Z. (2012). Od behawioryzmu do kolektywizmu współczesnego e-learningu. Edu@kcja. Magazyn Edukacji Elektronicznej, 1(3), 14–26.
Nęcka, E. (1995). Proces twórczy i jego ograniczenia. Impuls.
Nęcka, E. (2005). Wymiary twórczości. In K.J. Szmidt & K.T. Piotrowski (Eds.), Nowe teorie twórczości. Nowe metody pomocy w tworzeniu (pp. 45–50). Impuls.
Nęcka, E. (2012). Psychologia twórczości. GWP.
Obuchowski, K. (1985). Adaptacja twórcza. Książka i Wiedza.
Pietrasiński, Z. (1990). Rozwój człowieka dorosłego. Wiedza Powszechna.
Popek, S. (1988). Zdolności i uzdolnienia twórcze – podstawy teoretyczne. In S. Popek (Ed.), Aktywność twórcza dzieci i młodzieży (pp. 9–39). WSiP.
Popek, S. (2010). Kwestionariusz twórczego zachowania KANH. Wyd. UMCS.
Popek, S. (2001). Człowiek jako jednostka twórcza. Wyd. UMCS.
Pufal-Struzik, I. (2006). Twórczy uczeń w nauczycielskich naiwnych teoriach natury ludzkiej. In W. Dobrołowicz, K.J. Szmidt, I. Pufal-Struzik, U. Ostrowska & J. Gralewski (Eds.), Kreatywność – kluczem do sukcesu w edukacji (pp. 20–28). Wyd.
Wszechnicy Polskiej i Szkoły Wyższej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
Stasiakiewicz, M. (1999). Twórczość i interakcja. Wyd. UAM.
Szmidt, K.J. (2007). Pedagogika twórczości. GWP.
Szmidt, K.J. (2013). Pedagogika twórczości. GWP.
Szmidt, K.J. (2017). Edukacyjne uwarunkowania rozwoju kreatywności. Wyd. UŁ.
Tokarz, A. (2005). Dynamika procesu twórczego. Wyd. UJ.
Tokarz, A., & Słabosz, A. (2001). Cechy uczniów preferowane przez nauczycieli jako wymiar aktywności twórczej w szkole. Cz. II. Uczeń idealny i twórczy w preferencjach badanych nauczycieli. Edukacja. Studia. Badania. Innowacje, 3(75), 36–48.
Uszyńska-Jarmoc, J. (2007). Od twórczości potencjalnej do autokreacji w szkole. Wyd. Uniwersyteckie Trans Humana.
Uszyńska-Jarmoc, J. (2010). Metauczenie się dzieci w młodszym wieku szkolnym. In E. Jaszczyszyn & J. Szada-Borzyszkowska (Eds.), Edukacja dziecka – mity i fakty (pp. 63–75). Wyd. Uniwersyteckie Trans Humana.
Uszyńska-Jarmoc, J. (2011). Czego nie wiemy o twórczości w szkole? Obszary zdeformowane, ignorowane i/lub zaniedbane. Chowanna, 1, 13–24.
Uszyńska-Jarmoc, J., Kunat, B., & Mantur, J. (2015). Zdolny, ale jak? (Auto)diagnoza zdolności i uzdolnień uczniów. Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku.
Uszyńska-Jarmoc, J., Kunat, B., & Tarasiuk, M.J. (2014). Sukcesy uczniów zdolnych. Fakty – narracje – interpretacje. Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku.
Westby, E.L., & Dawson, V.L. (1995). Creativity: Asset or burden in the classroom? Creativity Research Journal, 8(1), 1–10.
Wiechnik, R. (2001). Obraz ucznia idealnego w percepcji nauczycieli szkół podstawowych. Psychologia Rozwojowa, 5(3–4), 255–266.
Wojtczuk-Turek, A. (2010). Rozwijanie kompetencji twórczych. SGH.
Wróblewska, M. (2015). Kompetencje twórcze w dorosłości. Wyd. Uniwersyteckie Trans Humana.
Żak-Skalimowska, M. (2022). Kompetencja twórcza a kompetencja metauczenia się studentów pedagogiki. (Unpublished PhD dissertation). Białystok: Wydział Nauk o Edukacji.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2025.44.1.7-26
Data publikacji: 2025-03-25 23:48:41
Data złożenia artykułu: 2024-07-15 23:35:29
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2025 Monika Żak-Skalimowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.