Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Ojcowie z niepełnosprawnością intelektualną mówią o swoich planach, marzeniach i przyszłości dzieci. Raport z badań jakościowych
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Badanie planów, marzeń i postrzegania przyszłości może pomóc nam zrozumieć wewnętrzny świat człowieka, jego intencje, motywy i znaczenia przypisywane im w życiu. Niewiele jednak wiemy o tej sferze u ojców z niepełnosprawnością intelektualną (NI).
Cel badań: Celem badania było zrozumienie, w jaki sposób ojcowie z NI wyobrażają sobie przyszłość własną i swoich dzieci, jakie są ich plany i marzenia oraz jakie znaczenia przypisują swoim planom i marzeniom.
Metoda badań: Do zbadania planów, marzeń i wizji przyszłości wyrażanej przez ojców z NI została wykorzystana interpretacyjna analiza fenomenologiczna. Badanie przeprowadzono na podstawie pogłębionych wywiadów z dwudziestoma ojcami z NI w stopniu lekkim i umiarkowanym w wieku 21–54 lat.
Wyniki: Analiza materiału pozwoliła na wyodrębnienie trzech tematów nadrzędnych i dziesięciu tematów podrzędnych. Nadrzędne tematy obejmowały: (1) wizję przyszłości dziecka – nadzieje i lęki, (2) obiekty planów i marzeń oraz (3) dążenie do realizacji planów i marzeń.
Wnioski: Wyniki mogą być wykorzystane przez profesjonalistów pracujących w instytucjach wspierających osoby z NI oraz opieki społecznej, aby podnieść świadomość na temat planów i intencji ojców z NI – grupy powszechnie uważanej za niechętną współpracy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Aronson, E., Wilson, T.D., Akert, R.M. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Zysk i S-ka.
Azzopardi-Lane, C., Callus, A.M. (2015). Constructing Sexual Identities: People with Intellectual Disability Talking about Sexuality. British Journal of Learning Disabilities, 43, 32–37. https://doi.org/10.1111/bld.12083
Bartnikowska, U., Chyła, A., Ćwirynkało, K. (2014). Kobiety z niepełnosprawnością intelektualną w roli matki – perspektywa zagrożeń. Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 13, 40‒53.
Booth, T., Booth, W. (2002). Men in the Lives of Mothers with Intellectual Disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 15(3), 187–199. https://doi.org/10.1046/j.1468-3148.2002.00089.x
Creswell, J.W. (2013). Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing among Five Approaches (3rd ed.). Sage Publications.
Ćwirynkało, K. (2020). W kierunku przyszłości – plany życiowe i marzenia. In A. Żyta, K. Ćwirynkało, Związki uczuciowe osób z niepełnosprawnością intelektualną (pp. 189‒214). UWM.
Ćwirynkało, K. (2021a). Mężczyźni z niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy i ojcowie w oczach swoich partnerek. Raport z badań. Konteksty Pedagogiczne, 1, 99‒120.
Ćwirynkało, K. (2021b). Ojcowie z niepełnosprawnością intelektualną. UWM.
Ćwirynkało, K., Antoszewska, B. (2015). Students with Mild Intellectual Disabilities about Themselves – Sexuality, Love, Identification. In T. Żółkowska, J. Buława-Halasz, K. Kaliszewska (Eds.), Special Pedagogy – Conception and the Reality, vol. 4: Disability: Premises and Conclusions (pp. 135‒166). Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego MINERWA.
Ćwirynkało, K., Borowska-Beszta, B., Bartnikowska, U. (2016). Masculinity as Defined by Males Self-Advocates with Intellectual Disabilities: A Focus Group Research Report. International Journal of Psycho-Educational Sciences, 5(3), 105‒120.
Ćwirynkało, K., Żyta, A. (2019). Self-Advocates with Intellectual Disabilities Talk about Love and Relationships. A Focus-Group Research Report. International Journal of Special Education, 34(1), 109‒122.
Dodd, A., Hare, D.J., Hendy, S. (2008). The Conceptualization of Dreams by Adults with Intellectual Disabilities: Relationship with Theory of Mind Abilities and Verbal Ability. Journal of Intellectual Disability Research, 52(4), 337–347. https://doi.org/10.1111/j.1365-2788.2007.01026.x
Emerson, E., Llewellyn, G., Hatton, C., Hindmarsh, G., Robertson, J., Man, W.Y.N., Baines, S. (2015). The Health of Parents with and without Intellectual Impairment in the UK. Journal of Intellectual Disability Research, 59, 1142–1154. https://doi.org/10.1111/jir.12218
Górnicka, B. (2004). Plany życiowe młodzieży z lekkim upośledzeniem umysłowym. UO.
Grütz, M. (2011). Osoby z niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy, małżonkowie i rodzice – dotychczasowe doniesienia badawcze. In B. Cytowska (Ed.), Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań (pp. 175‒203). Wydawnictwo Adam Marszałek.
Healy, E., McGuire, B.E., Evans, D.S., Carley, S.N. (2009). Sexuality and Personal Relationships for People with an Intellectual Disability. Part I: Service-User Perspectives. Journal of Intellectual Disability Research, 53(11), 905‒912. https://doi.org/10.1111/j.1365-2788.2009.01203.x
Hsieh, H.-F., Shannon, S.F. (2005). Three Approaches to Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, 15, 1277–1288. https://doi.org/10.1177/1049732305276687
Husserl, E. (1989). Nastawienie nauk przyrodniczych i humanistycznych. Naturalizm, dualizm i psychologia psychofizyczna. In Z. Krasnodębski (Ed.), Fenomenologia i socjologia (pp. 53–74). PWN.
Irwin, S., Elley, S. (2013). Parents’ Hopes and Expectations for Their Children’s Future Occupations. The Sociological Review, 61(1), 111–130. https://doi.org/10.1111/j.1467-954X.2012.02139.x
Karpińska, A. (2019). Polish Parents with Intellectual Disabilities: A Case Study Report. International Research Journal for Quality in Education, 6(1), 4‒8.
Kelly, G., Crowley, H., Hamilton, C. (2009). Rights, Sexuality and Relationships in Ireland: ‘It’d Be Nice to Be Kind of Trusted’. British Journal of Learning Disabilities, 37, 308–315. https://doi.org/10.1111/j.1468-3156.2009.00587.x
Kijak, R. (2016). Dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną jako partnerzy, małżonkowie i rodzice. Wydawnictwo Naukowe UP.
Kijak, R. (2019). Rodzice z niepełnosprawnością intelektualną. PWN.
Kościelska, M. (2000). Oblicza upośledzenia. PWN.
Lizoń-Szłapowska, D. (2009a). Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną w świetle badań własnych. In Z. Gajdzica (Ed.), Człowiek z niepełnosprawnością w przestrzeni społecznej, vol. 11 (pp. 53‒57). Impuls.
Lizoń-Szłapowska, D. (2009b). Wybrane aspekty seksualności i macierzyństwa kobiet z niepełnosprawnością intelektualną w świetle badań własnych. In T. Żółkowska, L. Konopska (Eds.), W kręgu niepełnosprawności – teoretyczne i praktyczne aspekty poszukiwań w pedagogice specjalnej. Dylematy Pedagogiki Specjalnej. Pedagogika specjalna – koncepcje i rzeczywistość, vol. 5 (pp. 543‒550). US.
Mayes, R., Sigurjónsdóttir, H.B. (2010). Becoming a Mother – Becoming a Father. In G. Llewellyn, R. Traustadóttir, D. McConnell, H.B. Sigurjónsdóttir (Eds.), Parents with Intellectual Disabilities. Past, Present and Futures (pp. 17–31). John Wiley & Sons.
Mądrzycki, T. (2002). Osobowość jako system tworzący i realizujący plany. UG.
McConnell, D., Aunos, M., Pacheco, L., Hahn, L. (2021). Reconsidering Sexuality, Relationships, and Parenthood for Adults with Intellectual Disabilities. In L.M. Glidden, L. Abbeduto, L.L. McIntyre, M.J. Tassé (Eds.), APA Handbook of Intellectual and Developmental Disabilities, vol. 2: Clinical and Educational Implications: Prevention, Intervention, and Treatment (pp. 383‒417). APA.
Neubauer, B.E., Witkop, C.T., Varpio, L. (2019). How Phenomenology Can Help Learn from the Experiences of Others. Perspectives on Medical Education, 8(2), 90‒97. https://doi.org/10.1007/s40037-019-0509-2
O’Malley, B.Y., Loomis, C., Dimakos, C., Lamont, S.L., Singh, G., Pelletier, J., Christens, B.D., Wright, C., Peters, R.D. (2021). “I Feel Quite Hopeful That My Future Is Still Going to Be Okay”: Educational Aspirations During COVID-19. Journal of Education and Learning, 10(4), 78‒86. https://doi.org/10.5539/jel.v10n4p78
Otrębski, W., Wiącek G., Domagała-Zyśk, W., Sidor-Piekarska, B. (2012). Jestem dorosły – chcę pracować program wspierający młodzież z niepełnosprawnością umysłową w procesie przejścia z edukacji na rynek pracy. Europerspektywa Beata Romejko.
Parahoo, K. (2014). Nursing Research, Principles Process and Issues (3rd ed.). Palgrave Macmillan.
Pietkiewicz, I., Smith, J.A. (2012). Praktyczny przewodnik interpretacyjnej analizy fenomenologicznej w badaniach jakościowych w psychologii. Czasopismo Psychologiczne, 18(2), 361‒369.
Rojas, S., Haya, I., Lásaro-Visa, S. (2016). ‘My Great Hope in Life Is to Have a House, a Family And a Daughter’: Relationships and Sexuality in Intellectually Disabled People. British Journal of Learning Disabilities, 44(1), 56‒62. https://doi.org/10.1111/bld.12110
Rushbrooke, E., Murray, C., Townsend, S. (2014). The Experiences of Intimate Relationships by People with Intellectual Disabilities: A Qualitative Study. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 27(6), 531‒541. https://doi.org/10.1111/jar.12091
Schaafsma, D., Kok, G., Stoffelen, J., Curfs, L. (2017). People with Intellectual Disabilities Talk about Sexuality: Implications for the Development of Sex Education. Sexuality & Disability, 35(1), 21‒38. https://doi.org/10.1007/s11195-016-9466-4
Sigurjónsdóttir, H.B. (2004). Intellectually Limited Fathers, Their Families and Formal Support Services. In K. Kristansen, R. Traustadóttir (Eds.), Gender and Disability Research in the Nordic Countries (pp. 239‒254). Studentlitteratur.
Slayter, E.M., Jensen, J. (2019). Parents with Intellectual Disabilities in the Child Protection System. Children and Youth Services Review, 98, 298‒304. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2019.01.013
Smith, J.A., Flowers, P., Larkin, M. (2009). Interpretative Phenomenological Analysis: Theory, Method and Research. Sage Publications.
Włodek, E. (2013). Terapeutyczne znaczenie aktywizacji osób niepełnosprawnych. In B. Grochmal-Bach (Ed.), Pedagogiczna refleksja nad życiem i śmiercią (pp. 61‒97). WAM.
Wołowicz, A. (2021). Paradygmat zignorowany. Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną. UW.
Wos, K., Baczała, D. (2021). Parenting by Mothers with Intellectual Disabilities in Poland: A Photovoice Study. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 34, 1452–1462. https://doi.org/10.1111/jar.12887
Zaremba Bielawski, M. (2011). Higieniści. Z dziejów eugeniki. Czarne.
Zimbardo, P.G. (2001). Psychologia i życie. PWN.
Żuraw, H. (2018). Marzenia osób z umiarkowaną niepełnosprawnością intelektualną. Szkoła Specjalna, LXXIX(5), 325‒340.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.1.67-84
Data publikacji: 2022-04-19 10:31:37
Data złożenia artykułu: 2022-02-12 01:59:05
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2022 Katarzyna Ćwirynkało
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.