Manfreda Sommera filozofia zbierania

Witold Nowak

Streszczenie w języku polskim


Artykuł poświęcony jest filozofii Mannfreda Sommera i jego fenomenologii praktyk zbierania. Podstawą koncepcji Sommera jest odróżnienie zbierania ekonomicznego i estetycznego. Zbieranie ekonomiczne ma charakter nierozróżniającej kumulacji. Zbieranie estetyczne jest różnicujące, nakierowane na indywidualne cechy przedmiotu. Przy bliższej analizie pierwsze okazuje się ułomną, niepełną odmianą drugiego. Zbieranie i kolekcjonowanie mają u swego źródła fakt, że człowiek to homo videns – istota, która znajduje najwyższą radość w oglądzie i która pragnie trwać w owym oglądzie na zawsze. Omówienie koncepcji Sommera kończy się zebraniem uwag wobec niej krytycznych.


Słowa kluczowe


zbieranie; kolekcjonowanie; rzecz; Manfred Sommer

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Beinke, Lothar. Sammeln und Sammler. Tönningen: Der Andere Verlag, 2005.

Belk, Russell. Collecting in a Consumer Society. London: Routledge, 2001.

Blom, Philipp. Sammelwunder, Sammelwahn. Szenen aus der Geschichte einer Leidenschaft. Frankfurt am Main: Eichborn, 2004.

Blom, Philipp. To Have and to Hold. An Intimate History of Collectors and Collecting. New York: Overlook Press, 2003.

Blumenberg, Hans. Prawowitość epoki nowożytnej. Tłum. Tadeusz Zatorski, naukowo opracował Mateusz Falkowski. Warszawa: PWN, 2019.

Bodei, Remo. O życiu rzeczy. Tłum. Alicja Bielak, przekład przejrzeli i poprawili Mateusz Salwa i Katarzyna Skórska. Łódź: Przypis, 2016.

Butler, Judith. Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń. Tłum. Joanna Bednarek. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2016.

Cioran, Emil. Historia i utopia. Tłum. i wstępem opatrzył Marek Bieńczyk. Warszawa: Instytut Badań Literackich, 1997.

Curran, Sean. On Sexuality – Collecting Everybody’s Experience. Edinburgh: Museum Etc, 2016.

Delbourgo, James. Collecting the World. Hans Sloane and the Origins of the British Museum. Harvard: Harvard University Press, 2019.

Edensor, Tim. The Social Life of the Senses: Ordering and Disordering in Modern Sensorium, W: A Cultural History of the Senses, Vol. 6: In the modern age. Red. David Howes, 31–53. London: Bloomsbury Academic, 2014.

Henaff, Maurice. The Philosopher’s Gift. Reexamining Reciprocity. Tłum. Jean-Louis Morhange. Fordham: Fordham University Press, 2019.

Jonas, Hans. Zmiana i trwałość. O podstawach rozumienia przeszłości. Tłum. Piotr Domański. Warszawa: IFiS PAN, 1992.

Kahn, Walther. Arcydzieła. Studia z historii pojęcia. Tłum. Piotr Paszkiewicz. Warszawa: PWN, 1988.

Kubala, Agata. Filhellenizm a rodząca się nowoczesność. Kolekcja starożytności Eduarda Schauberta w świetle zachodzących zmian. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2020.

Kurowicki, Jan. Dlaczego ozdoba zdobi (wykłady z estetyki i filozofii kultury dla artystów i ekonomistów). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2006.

Napiórkowski, Marcin. „Co zbierają nasze dzieciaki”, Tygodnik Powszechny 2019, nr 31: 12–16.

Plunkett, Erin. A Philosophy of the Essay. Scepticism, Experience and Style. London: Bloomsbury Academic, 2019.

Pomian, Krzysztof. Kolekcjonerstwo i filozofia. Narodziny nowożytnego muzeum. W: Krzysztof Pomian, Drogi kultury europejskiej. Trzy studia, 113–165. Warszawa: IFiS PAN, 1996.

Pomian, Krzysztof. Zbieracze i osobliwości. Paryż-Wenecja. XVI-XVIII wiek. Tłum. Andrzej Pieńkos. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria, 2012.

Simmel, Georg. „Ruina. Próba estetyczna”. W: Georg Simmel. Most i drzwi. Eseje wybrane. Tłum. Małgorzata Łukasiewicz, 169–176. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.

Sommer, Andreas U., Dagmar Winter, Miguel Skirl. Die Hortung. Eine Philosophie des Sammelns. Düsseldorf: Parerga Verlag, 2000.

Sommer, Manfred. Zbieranie. Próba filozoficznego ujęcia. Tłum. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2003.

Stróżewski, Władysław. „O prawdziwości dzieła sztuki. Prawdziwościowa interpretacja dzieła sztuki literackiej”. W: Władysław Stróżewski. Wokół piękna. Szkice z estetyki, 174–198. Kraków: Universitas, 2002.

Tańczuk, Renata, „Kolekcjonowanie jako doświadczenie haptyczne. Refleksje teoretyczne”, Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej 2015, nr 2: 9–28.

The Cultures of Collecting. Red. John Elsner, Roger Cardinal. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1994.

Tricky Design. The Ethics of Things. Red. Tom Fisher, Lorraine Gamman. London: Bloomsbury Academic, 2019.

W kulturze dotyku? Dotyk i jego reprezentacje w tekstach kultury. Red. Anna Łebkowska, Łukasz Wróblewski, Patrycja Badysiak. Kraków: Nomos, 2017.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2020.29.89-112
Data publikacji: 2020-08-24 01:08:42
Data złożenia artykułu: 2020-04-22 13:14:32


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1318
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Witold Nowak

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl