Demokratisierung – moralisches Ideal der Kulturpolitik. Die philosophische Revision von Kritik der gesellschaftlichen Urteilskraft von P. Bourdieu
Abstract
Demokratisierung ist zu einem reflexartig akzeptierten moralischen Ideal der Kulturpolitik geworden. Sie beruht mehr oder weniger bewusst auf Pierre Bourdieus Forderung, Kants Unterscheidung zwischen reinem Geschmack und barbarischem Geschmack abzuschaffen. Eine genauere Analyse der theoretischen Annahmen und der kulturellen Praxis zeigt, dass das in dieser Form zum Ausdruck gebrachte und angewandte Ideal innerlich widersprüchlich ist und sicherlich nicht universell in allen Kulturbereichen angewandt werden kann. Die korrekte Artikulation des Ideals der Demokratisierung darf nicht auf der Leugnung der Kantischen Ästhetik beruhen, sondern erfordert vielmehr eine Rehabilitation in die u. a. von Herbert Marcuse bestimmte Richtung. Der Artikel präsentiert undogmatische Argumente für die Aufrechterhaltung des elitären Charakters der Aktivitäten der legitimen Institutionen der künstlerischen Kultur dar. Wenn die Demokratisierung ein wahres moralisches Ideal (im Einklang mit ihrer Vorstellung) darstellen soll, dann funktioniert die Autonomie der Hochkultur zu ihren Gunsten.
Schlagworte
Volltext:
PDF (Język Polski)Literaturhinweise
Adorno, Theodor W. Sztuka i sztuki. Wybór esejów. Tłum. Krystyna Krzemień-Ojak. Warszawa: PIW, 1990.
Adorno, Theodor W. Teoria estetyczna. Tłum. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: PWN, 1994.
Batko, Anna. „Dlaczego nie rozumiem sztuki, która nie jest sztuką? Niezrozumienie i kwestionowanie wartości artystycznej współczesnych dzieł”. Obieg, http://archiwum-obieg.u-jazdowski.pl/teksty/17035. Dostęp: 31.03.2021.
Baudrillard, Jean. Spisek sztuki. Tłum. Sławomir Królak. Warszawa: Sic!, 2006.
Bourdieu, Pierre. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Tłum. Piotr Biłos. Warszawa: Scholar, 2005.
Chełmiński, Michał, Dorota Olko. Studium przypadku filharmonii warmińsko-mazurskiej. Olsztyn: Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych, 2014.
Gierat-Bieroń, Bożena. Polityka kulturalna Unii Europejskiej. Kraków: WUJ, 2018.
Habermas, Jürgen. „Modernizm – niedopełniony projekt”. Odra 1987, nr 7–8: 44–50.
Hadot, Pierre. „Reflections on the notion of «the cultivation of the self»”. W: Michel Foucault. Philosopher, red. Timothy J. Armstrong, 225–232. London: Harvester Wheatsheaf, 1992.
Jankowski, Dzierżymir. Pedagogika kultury. Kraków: Impuls, 2006.
Janicka-Olejnik, Ewa. „Uczestnictwo Polaków w kulturze w świetle aktualnych raportów”. Studia BAS 46, nr 2 (2016): 57–75.
Kant, Immanuel. Dzieła zebrane, tom 2. Krytyka czystego rozumu. Tłum. Mirosław Żelazny. Toruń: UMK, 2013.
Kant, Immanuel. Dzieła zebrane, tom 3. Krytyka praktycznego rozumu. Tłum. Benedykt Bornstein, red. Tomasz Kupś, oprac. Mirosław Żelazny. Toruń: UMK, 2012.
Kant, Immanuel. Dzieła zebrane, tom 4. Krytyka władzy sądzenia. Tłum. Mirosław Żelazny. Toruń: UMK, 2014.
Kleśta-Nawrocki, Rafał. Demokratyzacja kultury współczesnej. Między teoriami a praktykami. Toruń: UMK, 2020.
Marcuse, Herbert. Człowiek jednowymiarowy, oprac. Wiesław Gromczyński. Warszawa: PWN, 1991.
Marcuse, Herbert. Eros i cywilizacja. Tłum. Hanna Jankowska, Arnold Pawelski. Warszawa: Muza, 1998.
Matuchniak-Krasuska, Anna. Zarys socjologii sztuki Pierre’a Bourdieu. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010.
Shapiro, Ian. Stan teorii demokracji. Tłum. Izabela Kisilowska. Warszawa: PWN, 2006.
Sennet, Richard. Upadek człowieka człowieka publicznego. Tłum. Hanna Jankowska. Warszawa: Muza, 2009.
Taylor, Charles. Etyka autentyczności. Tłum. Andrzej Pawelec. Kraków: Znak, 1996.
Taylor, Charles. Źródła podmiotowości, red. Hanna Marciniak. Warszawa: PWN, 2001.
Wilson, Nick, Jonathan Gross, Anna Bull. Towards cultural democracy. Promoting cultural capabilities for everyone. London: King’s College, 2017, https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/117457700/towards_cultural_democracy_2017_kcl.pdf. Dostęp: 05.04.2021.
Wojciechowski, Konrad. „Komu potrzebny jest w Polsce kulturalny wyścig zbrojeń?”. Dziennik Gazeta Prawna, 25.05.2017, http://kultura.dziennik.pl/news/artykuly/550800,kulturalny-wyscig-zbrojen.html. Dostęp: 31.03.2021.
W poszukiwaniu wspólnego mianownika. Uniwersalizm i progresywna polityka kulturalna, red. Jan Sowa. Warszawa: Biennale Warszawa, Eunic, 2019), https://biennalewarszawa.pl/wp-content/uploads/2020/05/w-poszukiwaniu-wspolnego-mianownika-www-1.pdf. Dostęp: 21.04.2021.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2021.31.103-124
Date of publication: 2021-08-30 02:28:25
Date of submission: 2021-04-08 23:02:39
Statistiken
Indikatoren
Refbacks
- Im Moment gibt es keine Refbacks
Copyright (c) 2021 Michał Biedziuk
Lizenz-URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl