O możliwościach i ograniczeniach matematyzacji nauk biologicznych w XVII i XVIII wieku

Zbigniew Pietrzak

Streszczenie w języku polskim


W XVII i XVIII wieku dokonywała się matematyzacja nauk przyrodniczych. Proces ten polegał, między innymi, na ilościowym ujęciu przedmiotu badań, matematycznym zdefiniowaniu podstawowych pojęć oraz nadania tym naukom matematycznej struktury. Proces matematyzacji zależał także od funkcjonujących w tych naukach filozoficznych idei, które mogły mu sprzyjać bądź go uniemożliwiać. Specyfika nauk biologicznych polegała między innymi na tym, iż konstytuowały je filozoficzne idee, takie jak arystotelizm, witalizm, organicyzm czy mechanicyzm, które odwoływały się do pojęć duszy, woli, doznań.


Słowa kluczowe


matematyzacja; biologia; mechanicyzm; witalizm; organicyzm; dusza; siła; ruch

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bacon F., Novum organum, tłum. J. Wikarjak, PWN, Warszawa 1955.

Bednarczyk A., Filozofia biologii europejskiego Oświecenia, PWN, Warszawa 1984.

Hall A. R., Biologia opisowa i systematyka, [w:] tenże, Rewolucja naukowa, tłum. T. Zembrzuski, PAX, Warszawa 1966.

Heller M., Życiński J., Wszechświat – maszyna czy myśl, PTT, Kraków 1988.

Filozofia a nauka, red., Z. Cackowski, PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987.

Kline M., Matematyka a świat fizyczny, tłum. A. Sobotka, PWN, Warszawa 1964.

Krebs J. R., Davis N. B, Wprowadzenie do ekologii behawioralnej, tłum. M. Golachowski, PWN, Warszawa 2014.

Newton I., Matematyczne zasady filozofii przyrody, tłum., wstęp i komentarz J. Wawrzycki, Wydawnictwo Konsorcjum Akademickie, Kraków 2001.

Pietrzak Z., Wybrane aspekty matematyzacji nauk przyrodniczych do XVIII wieku, [w:] Rezonujący rozum nauki a rozumność intuicji, red. G. Żurkowska, S. Blandzi, Wydawnictwo Rolewski, Wydawnictwo Uczelniane WSG w Bydgoszczy, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2009.

Stewart I., Matematyka życia, tłum. B. Bieniok, E. L. Łokas, Prószyński i S-ka, Warszawa 2014.

Stewart I., Matematyka życia, tłum. B. Bieniok, E.L. Łokas, Prószyński i S-ka, Warszawa 2014.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2015.15.107
Data publikacji: 2015-12-15 02:20:20
Data złożenia artykułu: 2015-06-27 19:28:09


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1013
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2015 Zbigniew Pietrzak

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl