Czy postępujący indywidualizm sprzyja wytwarzaniu bezpiecznej przestrzeni społecznej? Próba określenia kierunków poszukiwań

Irena Machaj

Streszczenie w języku polskim


Indywidualizm jest jednym z podstawowych procesów zmieniających tkankę życia współczesnych społeczeństw. Postępujące wzmacnianie autonomii, niezależności i prawa jednostki do jej społecznego samostanowienia istotnie zmieniają kształt podstawowej relacji dla życia zbiorowego, jaką jest współzależność jednostki ze społeczeństwem. W związku z tym nasuwają się dwa zasadnicze pytania. Pierwsze z nich dotyka kwestii, co, wraz z narastającym indywidualizmem, dzieje się w obszarze normatywności, drugie zaś odnosi się do tego, jak zmienia się funkcja integracyjna normatywności. Tak zarysowany problem jest rozpatrywany w odniesieniu do teoretycznych koncepcji indywidualizacji oraz indywidualizmu, a także do wybranych wyników badań procesu indywidualizmu polskiego społeczeństwa. Obie ramy odniesienia analizy rozpatrywanego problemu ukazują pewne kierunki poszukiwań odpowiedzi na postawiony problem. 


Słowa kluczowe


indywidualizm; indywidualizacja; przestrzeń społeczna; ryzyko; sfera normatywności

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Sic.

Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Scholar.

Bokszański, Z. (2007). Indywidualizm a zmiana społeczna. PWN.

CBOS. 2002. Komunikat z badań. Nr 1. Źródła zasad moralnych. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_001_22.PDF

Czykwin, E. (2013). Wstyd. Impuls.

Elias, N. (1980). Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu. PIW.

Gergen, K.J. (2009). Nasycone „Ja”. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym. PWN.

Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. PWN.

Goffman, E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. GWP.

Hechter, M. (2015). Od klasy do kultury. W: I. Borowik, J. Mucha (red.), Współczesne teorie socjologiczne (s. 327–389). Nomos.

Hofstede, G. (2000). Kultury i organizacje. PWE.

Jasińska-Kania, A. (2007). Przekształcenia moralności w Polsce i w Europie. W: M. Marody (red.), Wymiary życia społecznego (s. 419–438). Scholar.

Kojder, A. (1998). Destrukcja normatywności: jej współczesne przejawy i skutki społeczne. W: A. Sułek, M.S. Szczepański (red.), Śląsk – Polska – Europa. Zmieniające się społeczeństwo w perspektywie lokalnej i globalnej (s. 354–370). Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.

Lipovetsky, G. (2008). Postępująca zmiana istoty tego, co społeczne. W: P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska (red.), Socjologia codzienności (s. 393–410). Znak.

Mariański, J. (2022). Pluralizm społeczno-kulturowy jako megatrend a religijność i moralność. Studium socjologiczne. Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Lublinie.

Marody, M., Giza-Poleszczuk, A. (2004). Przemiany więzi społecznych. Scholar.

Nowak, S. (1979). System wartości społeczeństwa polskiego. Studia Socjologiczne, 4, 155–174.

Rocznik Demograficzny (2021). GUS.

Sennett, R. (1977). The Fall of Public Man. Knopf.

Siemaszko, A. (1993). Granice tolerancji. O teoriach zachowań dewiacyjnych. PWN.

Straub, J. (2006). Tożsamość osobista i zbiorowa. Analiza pojęciowa. W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (wybór i opracowanie), Współczesne teorie socjologiczne (s. 1119–1134). T. 2. Scholar.

Szczepański, M.S. (1999). Modernizacja. Encyklopedia socjologii (s. 268–274). T. 2. Oficyna Naukowa.

Sztompka, P. (2005). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Znak.

Tajfel, H., Turner, J.C. (1986). The Social Identity of Intergroup Behavior. W: S. Worchel, W. Austin (Eds.), Psychology of Intergroup Relations. Nelson-Hall.

Touraine A. (2006). Rola podmiotu w społeczeństwach nowoczesnych. W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (wybór i opracowanie), Współczesne teorie socjologiczne (s. 769–788). T. 2. Scholar.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2022.10.2.31-52
Data publikacji: 2024-03-04 01:18:58
Data złożenia artykułu: 2024-03-03 21:32:03


Statystyki


Widoczność abstraktów - 397
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 135

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Irena Machaj

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.