Przemoc w rodzinie jako społeczne zagrożenie bezpieczeństwa i porządku publicznego
Streszczenie w języku polskim
Przemoc w rodzinie należy uznać za jeden z największych problemów społecznych w Polsce. Występuje on nie tylko w rodzinach uznawanych powszechnie za patologiczne. Nie należy zatem łączyć go jedynie z obecnymi w rodzinie ubóstwem czy alkoholizmem bądź innymi uzależnieniami. Przemoc w rodzinie istnieje bowiem również w rodzinach zamożnych i pozornie szczęśliwych. Skutki tego zjawiska implikują wiele negatywnych konsekwencji nie tylko dla członków rodziny sprawcy, ale również społeczeństwa i całej organizacji państwowej. Problem ten wymaga zdecydowanych działań ze strony państwa i z całą pewnością nie powinien być bagatelizowany. Celem niniejszego artykułu jest analiza wybranych regulacji prawnych dotyczących przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz innych kwestii zasadniczych z punktu widzenia wpływu przemocy w rodzinie na bezpieczeństwo jednostek, które jej doświadczają, jak również ogółu społeczeństwa. Zostaną zatem wskazane również: związek pomiędzy stosowaniem przemocy w rodzinie, a naruszaniem konkretnych norm prawnokarnych funkcjonujących w polskich systemie prawnym, negatywne skutki w obszarze zdrowia u osób doświadczających przemocy w rodzinie, skala przemocy w rodzinie w Polsce i trudności związane z jej precyzyjnym określeniem, a także ocena tego zjawiska przez polskie społeczeństwo.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Arczewska, M. (2017). Dobro dziecka jako przedmiot troski społecznej. Nomos.
Cichy, A., Szyjko, C.T. (2015). Zagrożenia dla bezpieczeństwa w obliczu przemocy domowej. Akademia Obrony Narodowej.
Czarkowska, M. (2014). Przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet w rodzinie w praktyce organów ściągania, wymiaru sprawiedliwości innych instytucji. Wolters Kluwer.
Dąbrowska, E. (2012). Przemoc w rodzinie jako zjawisko społeczne. W: E. Kowalewska-Borys (red.), Problematyka przemocy w rodzinie. Podstawowe środki prawne ochrony osób pokrzywdzonych (s. 13–26). Difin.
Dudziak, A. (2015). Zespoły interdyscyplinarne. Budowanie koalicji na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej. W: B. Boniek, A. Dudziak (red.), Zagrożenia bezpieczeństwa społecznego. Wybrane problemy (s. 17–24). WSG.
Filipek, A. (2017). Wspomaganie człowieka dorosłego w sytuacji przemocy w rodzinie. http://hdl.handle.net/11320/7114
Hasło: Zagrożenie. https://sjp.pwn.pl/sjp/zagrozenie;2542384.html
Hołyst, B. (2015). Bezpieczeństwo społeczeństwa. PWN.
Hypś, S. (2012). Ochrona rodziny w polskim prawie karnym. Wyd. KUL.
Jarosz, E. (2017). Dziecka bicie łatwi życie – czyli o przemocy w wychowaniu w opiniach i relacjach rodziców. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka, 16(4), 35–54.
Jarosz, E., Nowak, A. (2012). Dzieci ofiary przemocy w rodzinie: raport Rzecznika Praw Dziecka: funkcjonowanie znowelizowanej ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Rzecznik Praw Dziecka.
Jasudowicz, T. (2000). Prawo do bezpieczeństwa-próba rekonstrukcji substancji międzynarodowo chronionej. W: W. Bednarek, S. Pikulski (red.), Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej (s. 55–81). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Jedynak, J. (2010). Bezpieczeństwo jako zjawisko socjologiczne i kryminologiczne. W: E. Ura, S. Pieprzny (red.), Służby i formacje mundurowe w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczpospolitej Polskiej (s. 61–72). RS Druk.
Kałdon, B.M. (2014). Przemoc wobec dziecka w rodzinie. Studium empiryczne z zakresu kryminologii i prawa. Wyd. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Kobes, P. (2011). Prawnokarne i administracyjnoprawne aspekty przemocy w rodzinie. WSA Bielsko-Biała.
Komandowska, A. (2017). Stosowanie kar i środków karnych wobec sprawców przemocy domowej jako przejaw realizacji funkcji prewencyjnej kary. W: M. Kopeć (red.), Prawnokarna ochrona pokrzywdzonych przemocą domową (s. 113–133). Wyd. KUL.
Komunikat z badań CBOS Przemoc i konflikty w domu (48/2019). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_048_19.PDF
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
Kruk, E. (2016). Przemoc w rodzinie a ofiara i zabezpieczenie jej praw w świetle procedury „Niebieskiej Karty” i cywilnego „nakazu opuszczenia lokalu” ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio G, Ius, 60(1), 81–97.
Lawson, D.M. (2013). Family Violence: Explanations and Evidence‐Based Clinical Practice. American Counseling Association. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/book/10.1002/ 9781119222750
Lisiecki, M. (2011). Zarządzanie bezpieczeństwem publicznym. Łośgraf.
Liwo, M. (2013). Status służb mundurowych i funkcjonariuszy w nich zatrudnionych. Wolters Kluwer.
Maslow, A. (2010). Motywacja i osobowość. PWN.
Misiuk, A. (2008). Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe. Wyd. Akademickie i Profesjonalne.
Nylor, P.B., Petch, L., Ali, P.A. (2012). Przemoc domowa: mobbing w domu. W: C.P. Monks, I. Coyne (red.), Przemoc i mobbing w szkole, w domu, w miejscu pracy (s. 104–129). PWN.
Pieczywok,, A. (2018). Działania społeczne w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego. Wyd. Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie.
Pieprzny, S. (2014). Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego. Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Pieprzny, S. (2015b). Definiowanie podstawowych pojęć: Pojęcie bezpieczeństwa. W: E. Ura, S. Pieprzny (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa (s. 18–20). Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Pieprzny, S. (2007). Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w prawie administracyjnym. Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Pieprzny, S. (2007). Prawo jednostki do bezpieczeństwa. W: J. Dobkowski (red.), Problemy współczesnego ustrojoznawstwa. Księga jubileuszowa prof. Bronisława Jastrzębskiego (s. 573–586). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Pieprzny, S. (2006). System podmiotów właściwych w sprawach ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego (wybrane zagadnienia). W: J. Dobkowski (red.), Prawo-Administracja-Policja. Księga pamiątkowa prof. Wincentego Bednarka (s. 300–316). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Pieprzny, S. (2015a). Zagrożenia bezpieczeństwa: Klasyfikacja zagrożeń. W: E. Ura, S. Pieprzny (red.), Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa (s. 52–54). Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Pikulski, S. (2000). Podstawowe zagadnienia bezpieczeństwa publicznego. W: W. Bednarek, S. Pikulski (red.), Prawne i administracyjne zagadnienia bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej (s. 99–104). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Podgórecki, A. (1969). Pedagogika życia społecznego. PWN.
Pospiszyl, I. (2008). Patologie społeczne. PWN.
Pospiszyl, I. (1994). Przemoc w rodzinie. WSiP.
Przeworski, K. (2003). Zagrożenia ludności, mienia i środowiska. W: R. Jakubczak (red.), Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP. Bellona.
Przeworski, K. (2003). Typologia zagrożeń ludności, mienia i środowiska. W: R. Jakubczak (red.), Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP. Bellona.
Raport Rzecznika Praw Dziecka „Przemoc w wychowaniu – czas z tym skończyć!”. (2017). http://brpd.gov.pl/sites/default/files/przemoc_w_wychowaniu_raport_2017_0.pdf
Ritter, J., Stewart, M., Bernet, C., Coe, M., Brown, S.A. (2002). Effects of Childhood Exposure to Familial Alcoholism and Family Violence on Adolescent Substance Use, Conduct Problems, and Self-Esteem. Journal of Traumatic Stress, 15(2), 113–122.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”. Dz. U. 2011 Nr 209, poz. 1245.
Sierpowska, I. (2017). Administracja świadcząca wobec zjawiska przemocy w rodzinie. Wrocławskie Studia Erazmiańskie, (11), 281–301.
Sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2016–2018. https://www.gov.pl/web/rodzina/sprawozdania-z-realizacji-krajowegoprogramu przeciwdzialania-przemocy-w-rodzinie
Sprengel, B. (2008). Służby mundurowe, ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Zarys problematyki. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”.
Spurek, S. (2013). Izolacja sprawcy od ofiary. Instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wolters Kluwer.
Spurek, S. (2011). Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Praktyczny komentarz. Wolters Kluwer.
Stożek, M. (2009). Przemoc w rodzinie: zapobieganie w świetle przepisów prawa. Instytut Psychologii Zdrowia Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Szmulik, B. (2012). Zagadnienia wstępne. W: M. Paździor, B. Szmulik (red.), Instytucje bezpieczeństwa narodowego (s. 1–14). C.H. Beck.
Tokarska, M. (2017). Konstytucyjne aspekty ochrony praw pokrzywdzonego w przypadku przemocy domowej. W: M. Kopeć (red.), Prawnokarna ochrona pokrzywdzonych przemocą domową (s. 11–26). Wyd. KUL.
Uchwała nr 76 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie na lata 2014–2020, M.P. 2014, poz. 445.
Ura, E., Pieprzny, S., Pado, T. (2007). Pojęcie bezpieczeństwa publicznego w prawie administracyjnym. W: J. Zimmermann (red.), Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego Zakopane 24–27 września 2006 (s. 161–180). Wolters Kluwer.
Ura, E. (2010). Prawo administracyjne. Lexis Nexis.
Ura, E. (2003). Realizacja przez samorząd gminny zadań w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. W: E. Ura (red.), Bezpieczeństwo i porządek publiczny – historia, teoria, praktyka (s. 221–228). Mitel.
Ura, E. (1988). Prawne zagadnienia bezpieczeństwa. Krajowa Agencja Wydawnicza.
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, t.j. Dz. U. 2019 poz. 2277.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1444.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1507 ze zm.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 218.
Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2010 Nr 125, poz. 842.
Uzasadnienie projektu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, druk sejmowy nr 3639. http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/wgdruku/3639/$file/3639.pdf
Warmiński, A. (2013). Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego. Elipsa.
Wilanowska, M. (2019). Niebieskie Karty a bezpieczeństwo w rodzinie. Założenia, statystyki, perspektywy. Annales Universitatis Paedeagogicae Cracoviensis Studia de Securitate, 9(1), 126–134.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ks.2020.8.1.105-123
Data publikacji: 2020-11-21 21:21:22
Data złożenia artykułu: 2020-11-20 12:31:37
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Monika Wilanowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.