„Dyptyk starości”. Zarys refleksji nad dwoistością postrzegania i przedstawiania czŁowieka starego na przestrzeni wieków

Streszczenie w języku polskim

W każdej epoce dostrzec można odmienny stosunek człowieka wobec przemijania, starzenia się i śmierci, wyrazem którego są zróżnicowane postawy i wyobrażenia na temat tego, co nieuniknione. Celem artykułu jest uzasadnienie tezy mówiącej o tym, że od czasów najdawniejszych dyskurs dotyczący późnej dorosłości oscyluje między swoiście rozumianym „kryzysem i renesansem starości”. Teza główna oparta jest o założenie, że rysem charakterystycznym starości jest wpisana w nią dwoistość, z powodu której od czasów prehistorycznych po współczesne wymyka się ona pełnemu poznaniu. Do zweryfikowania hipotez wykorzystane zostały wnioski z badań własnych, przeprowadzonych w ramach dysertacji doktorskiej, oraz wnioski z analizy literatury przedmiotu. W niniejszym artykule autorka przygląda się zagadnieniu dwoistości postaw wobec starzenia się i starości od czasów prehistorycznych do współczesnych. Najobszerniejszą część artykułu stanowi opis sytuacji osób starszych w czasach prehistorycznych i starożytności. Taki zabieg pozwolił bowiem, z jednej strony, uwypuklić fakt, że wiele z ówczesnych postaw i sposobów postrzegania starości, pomimo upływu lat, przetrwało do czasów współczesnych; z drugiej natomiast, zweryfikować potoczne przekonanie, że w starożytności, w przeciwieństwie do współczesności, osoba starsza cieszyła się szacunkiem i uznaniem.