Stan zdrowia osób starszych w Polsce: wyzwania edukacyjne

Ewa Romanowska

Streszczenie w języku polskim


Artykuł zawiera przegląd ogólnopolskich raportów ukazujących stan zdrowia polskich seniorów w ostatniej dekadzie. Na tej podstawie określone zostały funkcje, obszary i zadania  geragogiki w służbie zdrowia seniorów. Korzystne zmiany w sytuacji zdrowotnej osób starszych wymagają działań obejmujących ściśle związane ze sobą obszary: wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych. W artykule uwaga skoncentrowana została na „edukacji w starości” ze wskazaniem celów ukierunkowanych na młodsze pokolenia oraz dialog i współdziałanie międzygeneracyjne. „Edukacja w starości” we współczesnym świecie musi być dostosowana do potrzeb i możliwości seniorów. Nie powinna być zarezerwowana dla elit w formie i treściach, a seniorzy nie mogą być traktowani jak bierni odbiorcy. Wymaga to kształcenia większej liczby wysoko wykwalifikowanych geragogów, którzy znajdą zatrudnienie w istniejących i nowych placówkach realizujących zadania edukacji osób starszych, a także staną się animatorami aktywności społecznej, ruchu na świeżym powietrzu, a przede wszystkim senioralnych i międzygeneracyjnych grup samopomocowych. Wymaga to jednak poza działaniami oddolnymi decyzji i wdrożeń leżących w gestii polityki społecznej.

Słowa kluczowe


edukacja osób starszych, geragogika, pomyślne starzenie się, profilaktyka gerontologiczna, promocja zdrowia osób starszych

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Antonovsky, A. (2005). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Bazy danych Eurostat. Pobrane z: http://ec.europa.eu/eurostat/data/database ec.europa.eu

Blaxter, M. (1990). Health and lifestyles. London, England: Routledge.

Blaxter, M. (2010). Health (key concepts). Cambridge: Polity Press.

Bolt-Drosik, M. (2014). Analiza zaawansowania otępienia i współwystępujących chorób somatycznych u pacjentów z chorobą Alzheimera zgłaszających się do PZP. Psychogeriatria Polska, 11(3), 97-102.

Chłoń-Domińczak, A. (red.). (2014). Portret generacji 50+ w Polsce i Europie. Wyniki badania zdrowia, starzenia się i przechodzenia na emeryturę. Warszawa [SHARE 2010/2012]. Pobrane z: www.ibe.edu.pl

Czapiński, J., Błędowski, P. (2014). Aktywność społeczna osób starszych w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Warszawa. Pobrane z: http://analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/DS2013/Raport_glowny_Diagnoza_Spoleczna_2013.pdf

Czarnecki, P. (2013). Praca socjalna. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

EHIS. (2014). Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r. Warszawa: GUS. Pobrane z: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/stan-zdrowia-ludnosci-polski-w-2014-r-,6,6.html?pdf=1

Kijak, R. J., Szarota, Z. (2013). Starość. Między diagnozą a działaniem. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

Kolderup, H., Stein, E. (2016). ‘Good health is to have a good life’: How middle-aged and elderly men in a rural town in Norway Talk about Health. International Journal of Men’s Health, 15(3), 218–234.

Lalonde, M. (1974). A new perspective on the health of Canadians. Pobrane z: www.phac-aspc.gc.ca/ph-sp/pdf/perspect-eng.pdf

Mikucka, M. (2015). Jak się starzejemy? Zdrowie Polaków po sześćdziesiątym roku życia. Warszawa. Pobrano z: http://polpan.org

Mossakowska, M., Więcek, A., Błędowski, P. (red.). (2012). Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Warszawa. Termedia Wydawnictwo Medyczne.

OECD. (2016). Health at a glance: Europe 2016 – State of health in the EU Cycle. Paris. OECD. Pobrano z: http://dx.doi.org/10.1787/9789264265592-en

OECD. (2015). Health at a Glance 2015: OECD Indicators. Paris. OECD. Pobrano z: http://dx.doi.org/10.1787/health_glance-2015-en

Opolski, J. (red.). (2011). Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnienia. (1) Pobrano z: http://epidemiologia.sum.edu.pl/wpcontent/uploads/2013/11/CMKP_Zdrowie_Publiczne_T_1.pdf

Ostrowska, A. (red. ). (2015). Raport Polki 50 plus: Zdrowie i jego zagrożenia. Pobrano z: http://fzk.org.pl/pdf/RAPORT_Polki_50plus_fin_web.pdf

Prince, M. i współprac., (2013). The Global Prevalence of Dementia: A Systematic Review and Metaanalysis. Alzheimer’s & Dementia, 9(2), 63-75.

Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu TNS Polska dla Głównego Inspektoratu Sanitarnego, (2015). Pobrano z: http://gis.gov.pl/images/gis_raport_tns_polska_2015.pdf

Robertson, S. (2007). Understanding men and health: Masculinities, identity and well-being. Maidenhead: Open University Press.

Romanowska, E. (2009). Uniwersytety Trzeciego Wieku na Podlasiu. Edukacja Otwarta, (1), 97–119.

Romanowska, E. (2013). Programy edukacji zdrowotnej wspierające rodzinę w polityce społecznej Białegostoku w latach 2000–2012. W: J. Izdebska, A. Popławska (red.), W trosce o współczesną rodzinę. Teoria badania wsparcie. Ujęcie interdyscyplinarne (s. 343–364). Białystok: NWSP.

Rowiński, R., Dąbrowski, A. (2011). Rekreacja fizyczna a sprawność funkcjonalna i jakość życia osób starszych. Polityka Społeczna [nr spec]. Pobrano z: http://polsenior.iimcb.gov.pl/sites/polsenior.iimcb.gov.pl/files/file/publikacje/p-s/PolitykaSpoleczna.pdf

Skrzypczak, J. (2006). Proces kształcenia człowieka dorosłego, W: T. Wujek (red.), Wprowadzenie do andragogiki (s. 270–307). Warszawa–Radom: ITE.

Szarota, Z. (2007). Społeczne wykluczanie starości: edukacyjna riposta. W: A. Fabiś (red.), Wyzwania współczesnej edukacji dorosłych (s. 85–99). Mysłowice: Wyd. GWSP.

Tobiasz-Adamczyk, B. (1995). Kompleksowa ocena stanu zdrowia osób w podeszłym wieku na podstawie koncepcji psychologicznych. Sztuka Leczenia, 1(3), 47–51.

Tomczyk, Ł. (2015). Edukacja osób starszych. Seniorzy w przestrzeni nowych mediów. Warszawa: Difin.

Woynarowska, B. (red). (2011). Organizacja i realizacja edukacji zdrowotnej w szkole. Poradnik dla dyrektorów szkół i nauczycieli. Warszawa: ORE.



Data publikacji: 2020-10-23 11:33:50
Data złożenia artykułu: 2020-09-20 01:24:37


Statystyki


Widoczność abstraktów - 601
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 191

Wskaźniki


Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Ewa Romanowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.