Political Implications of Literary Education. Analysis of the Reading Lists in High Schools after 1989

Anna Heleniak

Abstract


Analyzes of educational discourse often prove that knowledge transmitted to individuals in the course of education is knowledge constructed and “prepared” in accordance with the interests of dominating groups. This article deals with the problem of reading canons of high school students announced by the government after 1989. The first part of the article describes the main tool of control of educational discourse by the state – the core curriculum; subsequent parts present the analysis of changes in the reading list made by subsequent governments of the Third Republic; the last part, based on press discourse, attempts to interpret some of these changes. 


Keywords


control of educational discourse; symbolic control; core curriculum; reading canon

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Bakuła, K. (2010). Literatura i kultura w podstawie programowej języka polskiego z 2009 roku. Pamiętnik Literacki, 101(3), 225-240.

Bernstein, B. (1990). Odtwarzanie kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bielecka-Prus, J. (2010). Transmisja kultury w rodzinie i szkole. Teoria Basila Bernsteina. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bourdieu, P. (2006). Reprodukcja: elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Co potrafi maturzysta? (2004, 10 listopad). Pobrane z: http://www.ibe.edu.pl/pl/mobile/o-instytucie/aktualnosci/597-co-potrafi-maturzysta

Domosławski, A. (2004, 15 listopad). Cesarz, Kapuściński, Ryszard. Gazeta Wyborcza. Pobrane z: http://wyborcza.pl/1,75517,2392340.html

Dostojewski, F. (2017). Zbrodnia i Kara. Kraków: GREG.

Drzewiecki, R. (2013, 4 maj). Zmierzamy ku edukacyjnej katastrofie. Sowietyzację zastąpiła amerykanizacja. Dziennik Gazeta Prawna. Pobrane z: https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/701245,zmierzamy-ku-edukacyjnej-katastrofie-sowietyzacje-zastapila-amerykanizacja.html

Gołębniak, B. D. (2003). Szkoła–Kształcenie–Nauczyciel. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Podręcznik akademicki. Pedagogika (t. 2, s. 142–157). Warszawa: PWN.

Historia Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. (2004, 10 czerwiec). Pobrane z: https://www.wsip.pl/o-firmie/historia

Jankowicz, G. i in. (2014). Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu. Raport z badań. Kraków: Korporacja Ha!art.

Janus-Sitarz, A. (2010). Polonistyka szkolna – trudne pytania. Pamiętnik Literacki, 101(3), 240-244.

Jurczyński, J. (2008, 23 styczeń). „Lalka” i „Chłopi” są przesiąknięte antysemityzmem? Pobrane z: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Lalka-i-Chlopi-sa-przesiakniete-antysemityzmem-1702394.html

Keller, S. (2008, 23 styczeń). Nie obrażajmy się na Reymonta na antysemityzm. Pobrane z: http://jewish.org.pl/opinie/nie-obraiajmy-sia-reymonta-za-antysemityzm-1063

Kraczewski, J. (2010, 7 czerwiec). „Lalka” i „Chłopi” oskarżeni o antysemityzm. Dziennik Gazeta Prawna. Pobrane z: http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/68781,lalka-i-chlopi-oskarzeni-o-antysemityzm.html

Kołodziejska, J. (2004). Kanon literacki we współczesnym obiegu czytelniczym. W: B. Sosińska-Kalata, K. Materska, W. Gliński (red), Społeczeństwo informacyjne i jego technologie: miscellanea informatologica Varsoviensia (s. 27-38). Warszawa: Wydawnictwo SBP.

Komunikat Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 marca 1993 r. w sprawie zestawu podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego oraz zalecanych książek pomocniczych do przedmiotów ogólnokształcących - stan na dzień 15 lutego 1993 r. (Dz. Urz. MEN z dnia 15 marca 1993 r.).

Konarzewski, K. (2004). Reforma oświaty: podstawa programowa i warunki kształcenia. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Kowalczyk, K. (2012). Typologia polskich partii politycznych według kryterium programowego. Pobrane: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ssp/article/view/11347/10960

Leek, J. (2015). Ewolucja podstaw programowych kształcenia ogólnego w Polsce. Ku zmianie edukacyjnej. W: M. Kamińska (red.) Wybrane problemy nauczania i wychowania. Z doświadczeń okresu transformacji. Płock: Oficyna Wydawnicza Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica NOVUM.

Myrdzik, B. (2010). Głos nie tylko w sprawie podstawy programowej. Pamiętnik Literacki, 101(3), 244-248.

Olszowska, G. (2012). Napisać program własny. W: T. Kosyra-Cieślak (red.), Programy nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie – wybór – ewaluacja. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Orzeszkowa, E. (1997). Nad Niemnem. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Podgórska, J. (2018, 20 marzec). Czego współczesna młodzież dowie się z lektur Henryka Sienkiewicza. Do Rzeczy. Pobrane z: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1741916,1,czego-wspolczesna-mlodziez-dowie-sie-z-lektur-henryka-sienkiewicza.read

Polkowski, J. (2015). „Lalka” – pamflet na polskość. Sieci. Pobrane z: https://www.wsieciprawdy.pl/numer-9-pmagazine-163.html

Reymont, W. (1998). Chłopi. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 14, poz. 128,129).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 listopada 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 228, poz. 1669).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lipca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 123, poz. 853).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2007 r. uchylające rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 136, poz. 960, 961).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 157, poz. 1100).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 158, poz. 922).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DZ. U. Nr 4, poz. 17).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz szkoły branżowej szkoły II stopnia. Pobrane z: https://men.gov.pl/ministerstwo/informacje/nowa-podstawa-programowa-dla-liceum-technikum-i-branzowej-szkoly-ii-stopnia-podpisana.html

Sosnowski, J. (2015, 15 marzec). Polkowski czyta (?) Lalkę. Pobrane z: https://jerzysosnowski.pl/2015/03/05/polkowski-czyta-lalke

Spalik, K., Jagiełło, M., Skirmuntt, G., Kofta, W. (2008). Podstawa programowa z komentarzami. Warszawa: MEN.

Stankiewicz, K., Żurek, A. (2010). Obraz Polki/Polaka w serii podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego Hurra!!! Po polsku. Acta Universitatis Lodziensis, 17, 495-505.

Strzelecka, A. (2011). Obraz polskiej rodziny w wybranych podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 18, 327-333.

Suchecka, J. (2018). ZNP o reformie oświaty: Potwierdziły się wszystkie nasze obawy. Pobrane z: http://wyborcza.pl/7,75398,22812584,znp-o-reformie-oswiaty-potwierdzily-sie-wszystkie-nasze-obawy.html

Szpociński, A. (2005). Wobec przeszłości: pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej. Warszawa : Instytut im. Adama Mickiewicza.

Uchwała Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 1972 r. w sprawie utworzenia Instytutu Programów Szkolnych (Monitor Polski Nr 32, poz. 175, 176).

Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 236, poz. 2572, z późn. zm.).

Wyspiański, S. (2017). Wesele. Wrocław: Siedmioróg.

Ziemkiewicz, R. (2015, 7 marzec). Jaja z Prusa. Do Rzeczy. Pobrane z: https://dorzeczy.pl/5700/Jaja-z-Prusa.html



Date of publication: 2020-07-03 01:36:09
Date of submission: 2020-07-02 21:05:56


Statistics


Total abstract view - 631
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 159

Indicators


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2020 Anna Heleniak

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.