Wyślij tekst przez e-mail 
Polska jako idea polityczna w pismach Antoniego Chołoniewskiego
Streszczenie w języku polskim
W artykule przeanalizowano idee polityczne Antoniego Chołoniewskiego, polskiego dziennikarza i pisarza. W swojej książce Duch dziejów Polski przedstawił on ideę Polski jako wspólnoty politycznej opartej na wolności politycznej, rządach parlamentarnych i tolerancji. Do istoty polskiej idei politycznej miały należeć także pokojowe skłonności oraz zdolność do tworzenia wielonarodowych federacji politycznych. Zdaniem Chołoniewskiego upadek dawnej Polski miał wzmacniać tendencje autokratyczne i militarystyczne w Europie, zaś jej odbudowanie miało służyć budowie porządku demokratyczno-liberalnego na świecie, w którym polski ideał polityczny byłby zgodny z zasadami porządku światowego. Z tą retrospektywną utopią kontrastują jednak silne w publicystyce Chołoniewskiego wątki antyżydowskie. Wyidealizowana Polska znalazła się w sprzeczności z koncepcją realnych interesów polskich.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Chołoniewski, A. 1914. W sprawie żydowskiej. Trzy listy polemiczne, Kraków.
Chołoniewski, A. 1914a. Słowo i treść, [w:] A. Chołoniewski, K. Ehrenberg, W. Kosiakiewicz, Spór o terminy polityczne, Warszawa.
Chołoniewski, A. 1918. Duch dziejów Polski, wyd. 2, Kraków.
Chołoniewski, A. 1919. Co myśleć o rozruchach przeciw żydom? Słowo do naszego ludu, Kraków.
Chołoniewski, A. 1920. Dyalog o Polsce i „małych narodach”, Kraków.
Daszyk, K.K. 2001. Strażnik romantycznej tradycji. Rzecz o Stefanie Buszczyńskim, Historia Jagiellonica, Kraków.
Dmowski, R. 1907. Myśli nowoczesnego Polaka, wyd. 3, Lwów.
Doyle, M.W. 1986. Liberalism and World Politics, „American Political Science Review”, Vol. 80, nr 4, DOI: https://doi.org/10.1017/S0003055400185041, DOI: https://doi.org/10.2307/1960861.
Doyle, M.W. 1996. Kant, Liberal Legacies and Foreign Affairs, [w:] Debating the Democratic Peace, M.E. B rown, S.M. Lynn-Jones, S.E. Miller (ed.), The Mit Press, Cambridge (Mass.), London [pierwodruk 1983].
Ekes, J. 1987. Złota demokracja, Wydawnictwo Pax, Warszawa [2 wyd. Kraków 2010].
Ekes, J. 1994. Polska, przyczyny słabości i podstawy nadziei, Wydawnictwo Pax, Warszawa.
Filipowicz, S. 1997. Pochwała rozumu i cnoty: republikańskie credo Ameryki, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Górski, A. 2007 [I wyd. 1918]. Ku czemu Polska szła, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa.
Grzybek, D. 2015. Handel i pokój. Geneza i ewolucja liberalnego pacyfizmu, Universitas, Kraków.
Jezierski, A., Leszczyńska, C. 1997. Historia gospodarcza Polski, Wydawnictwo Key Text, Warszawa.
Maternicki, J. 1975. Idee i postawy. Historia i historycy polscy 1914–1918, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
Mazur, K. 2010. Polska ejdetyczna, „Pressje”, t. 22/23.
Owen, J.M. 1996. How Liberalism Produces Democratic Peace, [w:] M.E. Brown, S.M. Lynn-Jones, S.E. Miller (ed.), Debating the Democratic Peace, Wydawnictwo Mit Press, Cambridge (Mass.), London.
Polachek, S.W. 1997. Why Democracies Cooperate More and Fight Less: The Realtionship Between International Trade and Cooperation, „Review of International Economics” 1997, Vol. 5, nr 3, DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9396.00058.
Rosecrance, R. 1986. The Rise of the Trading State. Commerce and Conquest in the Modern World, Basic Book, New York.
Rosecrance, R. 1996, The Rise of the Virtual State, „Foreign Affairs”, Vol. 75, nr 4, DOI: https://doi.org/10.2307/20047658.
Rosecrance, R. 2002. International Society and the Virtual State: States and Firms in World Politics, „Review of International Studies”, Vol. 28, nr 3, DOI: https://doi.org/10.1017/S0260210502004436.
Russett, B. 1993. Grasping the Democratic Peace. Principles for a Post Cold – War Word, Princeton University Press, Princeton.
Rzegocki, A. 2008. Racja stanu a polska tradycja myślenia o polityce, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków.
Skinner, Q. 2013. Wolność przed liberalizmem, tłum. A. Czarnecka, Wydawnictwi UMK, Toruń.
Snyder, T. 2010. Nacjonalizm, marksizm i nowoczesna Europa Środkowa. Biografia Kazimierza Kelles-Krauza (1872–1905), tłum. M. Boguta, Krytyka Polityczna, Warszawa.
Sucheni-Grabowska, A. 2003. Wolność i prawo w staropolskiej koncepcji państwa, Muzeum Historii, Warszawa.
Walicki, A. 1983. Marks i Engels o sprawie polskiej. Koncepcja narodu i ujęcie kwestii narodowej, [w:] A. Walicki, Polska, Rosja, marksizm. Studia z dziejów marksizmu i jego recepcji, Książka i Wiedza, Warszawa.
Wierzbicki, A. 1971. Wokół Ducha dziejów Polski. Spory o ocenę dziejów narodowych w historiografii polskiej 1917–1919, „Kwartalnik Historyczny”, r. LXXVIII, nr 4.
Zakulski, L. 1937. Chołoniewski Myszka Antoni, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 3, Instytut Historii PAN, Kraków.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2016.23.2.167
Data publikacji: 2017-07-17 13:08:27
Data złożenia artykułu: 2016-01-08 10:03:34
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Dariusz Grzybek
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.