Zadania Kontrolera Sejmu (ombudsmana) Republiki Litewskiej

Martinas Malużinas

Streszczenie w języku polskim


Celem niniejszego artykułu jest analiza zadań wykonywanych przez instytucję kontrolera sejmu w republice litewskiej. W artykule wzięto pod uwagę trzy ustawy o kontrolerach sejmu republiki litewskiej z 1994 r., 1998 r. oraz 2004 r., dokonując oceny najważniejszych przepisów prawnych, zawartych w tychże dokumentach. analiza pozycji ustrojowej kontrolera sejmu republiki litewskiej w świetle litewskich ustaw wydaje się być zagadnieniem wartym naukowej eksploracji, brakuje bowiem w polskiej literaturze specjalistycznej rozważań na ten temat. Przedmiot analizy jest tematem nadal aktualnym, gdyż Litwa – podobnie jak państwa Europy Środkowej i Wschodniej – w okresie transformacji ustrojowej powołała do życia instytucję ombudsmana, który stoi na straży przestrzegania praw obywateli. realizacji celu badawczego służyło zastosowanie metody analizy instytucjonalno-prawnej, która była pomocna w analizie litewskich aktów prawnych. W niniejszej pracy zostanie podjęta próba odpowiedzi m.in. na takie pytanie badawcze, jak: jakie zadania powierzył ustawodawca litewski instytucji ombudsmana?; do którego z modeli ombudsmana należy zaliczyć model litewski, biorąc pod uwagę usytuowanie i zadania niniejszej instytucji? Hipoteza badawcza sformułowana w niniejszym artykule opiera się na założeniu, iż litewska instytucja ombudsmana jest organem obarczonym szerokim zakresem zadań.


Słowa kluczowe


ombudsman, kontroler Sejmu, Republika Litewska.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Banaszak, B. 2008. Prawo konstytucyjne, C.H. Beck, Warszawa.

Garlicki, l. 1989. Ewolucja rzecznika praw obywatelskich (ombudsmana) w świecie współczesnym, [w:] Rzecznik praw obywatelskich, l. Garlicki (red.), instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.

Gotthrer, D.M., Hostina, M. Essential Characteristics of a Classical Ombudsman http://www.usombudsman.org/documents/PDF/references/Essential.PDF (dostęp: 20.11.2021).

Grigaitė, J. 2009. Žmogaus teisių apsaugos institucijos, https://vb.mruni.eu/object/elaba:1815464/ (dostęp: 15.11.2021).

Grzybowski, M. 1989. Ombudsman w państwach nordyckich. Geneza, ewolucja i współczesne oblicze instytucji, [w:] Rzecznik praw obywatelskich, l. Garlicki (red.), instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.

Konstytucja Litwy, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006, 2, http://www.lrski.lt/. (dostęp: 15.11.2021).

Kowalska, M. 2014 Instytucja Ombudsmana jako czynnik demokratyzacji systemów państwowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej, „Przegląd Politologiczny”, nr 2. DOi: https://doi.org/10.14746/pp.2014.19.2.11.

Kucsko-Stadlmayer, G. 2008. The Legal Structures of Ombudsman Institutions in Europe – Legal Comparative Analysis, [w:] European Ombudsman – Institutions. A comparative legal analysis regarding the multifaceted realisation of an idea, G. Kucsko-Stadlmayer (red.), Springer, Vienna–New York. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-211-72882-6.

Lietuvos Respublikos Konstitucija, Valstybės žinios 1992, nr. 33–1014.

Lietuvos respublikos seimo kontrolierių darbo ataskaita 2007 m, http://www.lrski.lt/files/276.pdf. (dostęp: 15.11.2021).

Lietuvos respublikos seimo Kontrolierių Įstatymas 1994 m. sausio 11 d. nr. i-363, Valstybės žinios, 1994-03-23, nr. 22–345.

lietuvos respublikos seimo Kontrolierių Įstatymas 1998 m. gruodžio 3 d. nr. Viii-950, Valstybės žinios, 1998-12-16, nr. 110–3024.

Lietuvos respublikos seimo kontrolierių įstatymas, Valstybės žinios. 2004, nr. 170–6238.

Makowiec, A., Przywora, B. 2015. Ombudsman in Poland – an attempt of evaluation, [w:] CER Comparative European Research 2015. Proceedings – Research Track, M. McGreevy, R. Rita (red.), Sciemcee Publishing, London.

Malinowska, I. 2007. Rzecznik Praw Obywatelskich w systemie ochrony praw i wolności w Polsce, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa.

Naleziński, B. 2011. Rzecznik Praw Obywatelskich, [w:] Prawo konstytucyjne, P. Sarnecki (red.), C.H. Beck, Warszawa.

Pogłódek, A., Przywora, B. 2015. Instytucja Adwokatów parlamentarnych w Mołdawii w latach 1997–2014, [w:] Modele ochrony praw człowieka: europejski i amerykański. Aksjologia instytucje – efektywność, J. Jaskiernia (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek – Fundacja nowe teraz, Toruń.

Pranevičienė, P. 2002. Ombudsmenas ir viešasis administravimas, “Jurisprudencija”, t. 32 (24).

Sagan, S. (red.) 2001. Organy i korporacje ochrony prawa, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa.

Smith, S., Brazier, R. 1989. Constitutional and administrative law. 6th edition, Penguin Book, London.

Starzec, B. 2014. Rzecznik Praw Obywatelskich, [w:] Konstytucyjny system organów państwowych, B. Szmulik, M. Paździor (red.), Wolters Kluwer, Warszawa.

Valentukevičius, R. Vystymosi tendencijos ombudsmeno darbe. Informacinis biuletenis 2008 m. sausio–birželio mėn, http://www.lrski.lt/files/283.pdf (dostęp: 21.11.2021).

Vidrinskaitė, S. 2007. Seimo kontrolieriai valdžios institucijų sistemoje, [w:] Lietuvos konstitucinė teisė: raida, institucijos, teisių apsauga, savivalda, Mykolo romerio universitetas, Vilnius.

Zieliński, A. 2002. Sądowe i pozasądowe środki ochrony praw obywatelskich, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, B. Banaszak, A. Preisner (red.), C.H. Beck, Warszawa.

Zubik, M. 2009. Rzecznik Praw Obywatelskich w Polsce. Dwadzieścia z dwustu lat istnienia ombudsmana na świecie, [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej, J. Wawrzyniak, M. Laskowska (red.), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2023.30.2.71-83
Data publikacji: 2024-02-20 11:26:57
Data złożenia artykułu: 2023-06-19 11:44:55


Statystyki


Widoczność abstraktów - 434
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 114

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Martinas Malużinas

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.