Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Audiodeskrypcja w percepcji sztuki przez osoby z niepełnosprawnością wzroku
Streszczenie w języku polskim
Audiodeskrypcja, czyli słowny opis obrazów i treści wizualnych, umożliwia osobom z niepełnosprawnością wzroku pełniejszą i bardziej adekwatną percepcję sztuki filmowej, teatralnej, plastycznej. Audiodeskrypcja poprzez krótkie, precyzyjne i obiektywne opisy scen umożliwia widzom z niepełnosprawnością wzroku samodzielną interpretację treści wizualnych, pozwala podążać za rozwijającym się wątkiem historii oraz usłyszeć i zrozumieć, co dzieje się na ekranie. W filmie, audycjach telewizyjnych audiodeskrypcja przybiera postać dodatkowej ścieżki dźwiękowej umieszczanej między dialogami. Jest to technika wspomagająca. Nie zastępuje ona umiejętności obserwacji osób niewidomych i słabowidzących. Pomaga rozwijać wyobraźnię osób niewidomych, ułatwia rozumienie przekazu sztuki, pozwala na udział w życiu kulturalnym i społecznym. Tworzenie dobrej audiodeskrypcji jest niezmiernie trudnym, czasochłonnym i kosztownym przedsięwzięciem. Mimo dużej różnorodności potrzeb, oczekiwań oraz posiadanych doświadczeń życiowych odbiorców audiodeskrypcji konieczne jest wyznaczenie obowiązujących uniwersalnych standardów i zasad tworzenia opisu, aby optymalizować percepcję sztuki mimo utrudnień sensorycznych. Audiodeskrypcja jest dużą wartością i szansą dla niewidomych, gdyż wzbogaca proces kompensacji werbalnej, której istota polega na większym wykorzystaniu poznawczej funkcji mowy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
American Council of the Blind’s Audio Description Project (2009).
Benecke, B. (2007). Audio Description: Phenomena of Information Sequencing. LSP Translation Scenarios: Conference Proceedings.
Braun, S. (2007). Audio Description from a discourse perspective: a socially relevant framework for research and training. Linguistica Antverpiensia, New Series – Themes in Translation Studies, (6), 357–369.
Cronin, B.J., King, S.R. (1990). The Development of the Descriptive Video Service. Journal of Visual Impairment and Blindness, 84(10), 503–506.
Dykcik, W. (2009). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Georgakopoulou, Y. (2008). Audio Description Guidelines for Greek: A Working Document. W: S. Rai, J. Greening, L. Petré, A Comparative Study of Audio Description Guidelines Prevalent in Different Countries (s. 105–108). London: RNIB, Annexe 5.
Hernández-Bartolomé, A., Mendiluce-Cabrera, G. (2004). Audesc: Translating images into words for Spanish visually impaired people. Meta: journal des traducteurs / Meta: Translators’ Journal, 49(2), 264–277. DOI: https://doi.org/10.7202/009350ar
Independent Television Commission (ITC). (2000). Guidance on Standards for Audio Description.
Jutrzyna, E. (2003). Sztuka w życiu i edukacji osób niepełnosprawnych. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Matamala, A., Orero, P. (2007). Designing a Course on Audio Description and Defining the Main Competences of the Future Professional. Linguistica Antverpiensia, New Series – Themes in Translation Studies, (6), 329–344.
Mendruń, J. (1984). Jak poznajemy – oglądanie dotykowe a wzrokowe. Przegląd Tyflologiczny, (1), 30–41.
Orero, P. (2005). Audio Description: Professional Recognition, Practice and Standards in Spain. Translation Watch Quarterly, 1(1), 7–18.
Orero, P. (2007). Audio Description Precursors: Ekphrasis and Narrators. Translationwatch Quarterly, 3(2), 49–60.
Perez-Amat, R., Perez-Ugena, A. (2005). Sociedad, integracion y television en Espana. Madrid: Universitat Autonoma de Barcelona.
Szarkowska, A. (2007). Nowe podejścia metodologiczne w przekładzie audiowizualnym. W: K. Hejwowski, A. Szczęsny, U. Topczewska (red.), 50 lat polskiej translatoryki (s. 591–602). Warszawa: Wydawnictwo UW.
Szymańska, B., Strzymiński, T. (2010). Standardy tworzenia audiodeskrypcji do produkcji audiowizualnych. Białystok: Fundacja Audiodeskrypcja, Szymańska B.
Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. 2011, nr 43, poz. 226 z późn. zm.).
Walter, N. (2007). Nowe media dla niewidomych i słabowidzących. Poznań: Wydawnictwo UAM.
http://joeclark.org/access/description/ad-principles.html (dostęp: 16.12.2018).
www.audiodescribe.com/about/articles (dostęp: 15.12.2018).
www.audiodeskrypcja.pl/obrazslowemmalowany.html (dostęp: 14.01.2019).
www.audiodeskrypcja.pl/ogolnezasady.html (dostęp: 17.12.2018).
www.audiodeskrypcja.pl/sztukiplastyczne.html (dostęp: 9.01.2019).
www.audiodeskrypcja.pl/werbalizacjaobrazufilmowego.html (dostęp: 10.01.2019).
www.ii.uj.edu.pl/archiwum/Dzienne_tyflo.html (dostęp: 12.01.2019).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.2.149-168
Data publikacji: 2020-06-29 17:48:55
Data złożenia artykułu: 2019-02-05 12:45:27
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Zofia Palak, Karolina Tukiendorf
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.