Standaryzowanie pracy socjalnej (społecznej) w perspektywie krytycznej – w stronę niestandardowego refleksyjnego działania profesjonalnego

Mariusz Granosik

Streszczenie w języku polskim


Od kilkunastu lat praca socjalna w Polsce jest standaryzowana. Efektem tego procesu, realizowanego przeważnie w ramach unijnych projektów, jest rosnąca liczba propozycji i rekomendacji. Niestety, praktycznie nieobecne są analizy krytyczne. W artykule podejmuję krytykę procesu standaryzowania pracy socjalnej z trzech perspektyw teoretycznych: dyskursywnego neoinstytucjonalizmu, koncepcji władzy dyscyplinarnej oraz interakcyjnej koncepcji działania profesjonalnego. Taka teoretyczna triangulacja umożliwiła ujęcie zjawiska standaryzacji jako zewnętrznego ramowania pracy socjalnej, aplikację systemu mikro-władzy oraz deprofesjonalizacji. Artykuł kończy prognoza (teoretyczna antycypacja) przyszłości standaryzowanej pracy socjalnej.


Słowa kluczowe


praca socjalna; profesjonalne standardy; teoria krytyczna; neoinstytucjonalizm; dyskurs; profesjonalizacja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Czyżewski M. (2009), Polski spór o „Strach” Jana Tomasza Grossa w perspektywie „pośredniczącej” analizy dyskursu, „Studia Socjologiczne”, 3.

Foucault M. (1980), Power/Knowledge, New York: Pantheon.

Foucault M. (1982), The Subject and Power, “Critical Inquiry”, 4, DOI: http://dx.doi.org/10.1086/448181.

Foucault M. (1993), Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Warszawa: Aletheia.

Foucault M. (1998), Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w College de France, 1976, przeł. M. Kowalska, Warszawa: Wydawnictwo KR.

Glaser B.G., Strauss A.L. (1967), The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, Chicago: Aldine.

Granosik M. (2002), Kształcenie – tożsamość – działanie. O biograficznym wymiarze pracy socjalnej, [w:] E. Marynowicz-Hetka (red.), Badanie – działanie – kształcenie, czyli o przydatności dyscyplin społecznych dla doskonalenia praktyki profesji społecznych w dziedzinie oświaty, kultury i pracy socjalnej, Łódź: Wydawnictwo ŁTN.

Granosik M. (2006), Profesjonalny wymiar pracy socjalnej, Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.

Granosik M. (2006a), Profesjonalizacja zawodów społecznych. Przykład: praca socjalna, [w:] E. Marynowicz-Hetka (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Granosik M. (2010), Public Discourse. A New Field of Social Work, [w:] D. Sandu (ed.), European Societies in Transition. Social Development and Social Work, Berlin: LIT Verlag.

Granosik M. (2012), „Mówię, jak jest, robię, co mi każą” o interpretacyjnym rozdarciu współczesnego pracownika socjalnego, [w:] M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Granosik M. (2013), Praca socjalna – analiza instytucjonalna z perspektywy konwersacyjnej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Granosik M. (2013a), Pogranicza pedagogizacji – refleksje o wielowymiarowości procesów instytucjonalizacji na przykładzie pracy socjalnej, „Societas/Communitas”, 2 (16).

Granosik M. (w druku), Krytyczna praca socjalna: wybrane konsekwencje teoretyczne i praktyczne, [w:] T. Kamiński (red.), Praca socjalna. Kształcenie. Profesja. Dyscyplina naukowa, Warszawa: UKSW.

Gray M., Webb S.A. (red.) (2013), Praca socjalna. Teorie i metody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN .

Greenwood E. (1957), Attributes of a Profession, “Social Work”, 2.

Gulczyńska A., Granosik M. (red.) (2014), Empowerment w pracy socjalnej: praktyka i badania partycypacyjne, Warszawa: CRZL.

Marynowicz-Hetka E., Piekarski J., Urbaniak-Zając D. (red.) (1998), Pedagogika społeczna i praca socjalna. Przegląd stanowisk i komentarze, Katowice: Wydawnictwo Śląsk.

Mohr J.W., Neely B. (2009), Modeling Foucault: Dualities of Power in Institutional Fields, [w:] R.E. Meyer, K. Sahlin, M.J. Ventresca, P. Walgenbach (eds.), Institutions and Ideology, “Research in the Sociology of Organizations”, 27, DOI: http://dx.doi.org/10.1108/s0733-558x(2009)0000027009.

Mouffe C. (2005), Paradoks demokracji, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Oevermann U. (1996), Theoretische Skizze einer revidierten Theorie professionnalisierten Handelns, [w:] A. Combe, W. Helsper (red.), Pädagogische Professionalität. Untersuchungen zum Typus pädagogischen Handelns, Frankfurt am Main.

Ray M., Phillips J. (2014), Praca socjalna ze starszymi ludźmi, Warszawa: IRSS.

Schütze F. (1992), Sozialarbeit als ‘bescheidene’ Profession, [w:] B. Dewe, W. Ferchhoff, F. Olaf-Radtke (red.), Erziehen als Profession. Zur Logik professionellen Handelns in pädagogischen Feldern, Opladen: Leske+Budrich.

Sørensen E., Torfing J. (2005), Network Governance and Post-Liberal Democracy, “Administrative Theory & Praxis”, 27 (2).

Torfing J. (2001), Path-Dependent Danish Welfare Reforms: The Contribution of the New Institutionalisms to Understanding Evolutionary Change, “Scandinavian Political Studies”, 24 (4), DOI: http://dx.doi.org/10.1111/1467-9477.00057.

Torfing J., Peters B.G., Pierre J., Sørensen E. (2012), Interactive Governance: Advancing the Paradigm, Oxford: Oxford University Press, DOI: http://dx.doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199596751.001.0001.

Urbaniak-Zając D. (2015), W poszukiwaniu teorii działania profesjonalnego pedagogów. Badania rekonstrukcyjne, Kraków: Wydawnictwo Impuls.

Wincott D. (2004), Policy Change and Discourse in Europe: Can the EU Make a ‘Square Meal out of a Stew of Paradox’?, “West European Politics”, 27 (2), DOI: http://dx.doi.org/10.1080/0140238042000214946.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2016.29.1.39
Data publikacji: 2016-12-10 10:33:41
Data złożenia artykułu: 2016-03-26 19:57:19


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2076
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1523

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Mariusz Granosik

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.