Wyłanianie się komunikacji: argument z robotyki

Piotr Konderak

Streszczenie w języku polskim


Niektóre „tradycyjne” kwestie związane z wyłanianiem się i rozwojem języka mogą być rozpatrywane w perspektywnie autonomicznych robotów, ich interakcji ze środowiskiem oraz ich zdolności komunikacyjnych opartych na systemie sygnałów, wyłaniającym się w toku ewolucji robotów. Głównym celem artykułu jest przedstawienie podstawowych, minimalnych zdolności niezbędnych do wyłonienia się komunikacji w grupie robotów. Na początku zarysowana została zmiana, jaka zaszła w podejściu do modelowania języka w kognitywistyce i w szczególności w kognitywistycznych badaniach nad sztuczną inteligencją. W dalszej części zaprezentowano przypuszczalne podstawowe mechanizmy poznawcze, w jakie powinien być wyposażony indywidualny robot, mianowicie: zdolność do rozróżniania sygnałów, do kojarzenia ich z konkretnymi sytuacjami oraz do naśladowania zachowań sygnalizacyjnych. Te podstawowe indywidualne zdolności mogą się rozwijać w ramach grupy współdziałających robotów osadzonych w zmieniającym się środowisku. By przećwiczyć te zdolności i je rozwinąć, roboty biorą udział w serii narzuconych przez eksperymentatora zadań („gier językowych”), takich jak: naśladowanie działań, negocjacje odniesienia, używanie sygnałów przy braku referenta tych sygnałów. Badania nad wyłanianiem się komunikacji w społecznościach naturalnych i sztucznych systemów mogą pomóc w identyfikacji etapów rozwoju zdolności komunikacyjnych.


Słowa kluczowe


wyłanianie się komunikacji; modelowanie robotyczne; poznawcze podstawy komunikacji; gry językowe; semantyka sytuacyjna

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Anderson J., How Can the Human Mind Occur in the Physical Universe?, New York 2007, DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195324259.001.0001.

Arbib M., The Mirror System Hypothesis on the linkage of action and languages, [in:] From Action to Language via the Mirror Neuron System, ed. M. Arbib, Cambridge 2006, DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511541599.002.

Barwise J., Perry J., Situations and Attitudes, Cambridge 1983.

Barwise J., Perry J., The Situation Underground, [in:] Stanford Working Papers in Semantics, eds. J. Barwise, I. Sag, Stanford 1980.

Bickerton D., Language and Species, Chicago 1990.

Bickerton D., Language evolution: A brief guide for linguists, “Lingua” 2007, Vol. 117(3), DOI: https://doi.org/10.1016/j.lingua.2005.02.006.

Boer B. De, Self-Organization in Vowel Systems through Imitation, [in:] Proceedings of the Fourth European Conference on Artificial Life, eds. P. Husbands, I. Harvey, Cambridge 1997.

Boyd R., Richerson P.J., The Origin and Evolution of Cultures, Oxford 2005.

Christiansen M.H., Kirby S., Language evolution: Consensus and controversies, “TRENDS in Cognitive Sciences” 2003, Vol. 7(7), DOI: https://doi.org/10.1016/S1364-6613(03)00136-0.

Corballis M., From Hand to Mouth: The Origins of Language, Princeton 2003.

Deacon T., The Symbolic Species: The Co-evolution of Language and the Brain, New York 1997.

Donald M., A Mind so Rare: The evolution of Human Consciousness, Norton 2001.

Donald M., Origins of the Modern Mind: Three Stages in the Evolution of Culture and Cognition, Cambridge 1991.

Fitch T., Empirical approaches to the study of language evolution, “Psychonomic Bulletin and Review Journal” 2017.

Galantucci B., An experimental study of the emergence of human communication systems, “Cognitive Science” 2005, Vol. 29(5), DOI: https://doi.org/10.1207/s15516709cog0000_34.

Hurford J.R., Biological evolution of the Saussurean sign as a component of the language acquisition device, “Lingua” 1989, Vol. 77, DOI: https://doi.org/10.1016/0024-3841(89)90015-6.

Iwahashi N., Robots That Learn Language: A Developmental Approach to Situated Human-Robot Conversations, www.intechopen.com/books/human_robot_interaction/robots_that_learn_language__a_developmental_approach_to_situated_human-robot_conversations [access: 10.11.2017].

Jackendoff R., Foundations of Language: Brain, Meaning, Grammar, Evolution, New York 2002.

Jackendoff R., Possible stages in the evolution of the language capacity, “Trends in Cognitive Sciences” 1999, Vol. 3(7).

Kirby S., Natural language from artificial life, “Artificial Life” 2002, Vol. 8, DOI: https://doi.org/10.1162/106454602320184248.

Kirby S., Cornish H., Smith K., Cumulative cultural evolution in the laboratory: An experimental approach to the origins of structure in human language, “PNAS” 2008, Vol. 105(31), DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.0707835105.

Kirby S., Griffiths T., Smith K., Iterated learning and the evolution of language, “Current Opinion in Neurobiology” 2014, Vol. 28, DOI: https://doi.org/10.1016/j.conb.2014.07.014.

Langacker R.W., Foundations of Cognitive Grammar, Stanford 1987.

McRoy S., Hirst G., Misunderstanding and the negotiation of meaning, “AAAI Technical Report FS-93-05” 1993.

Pinker S., The Language Instinct: How the Mind Creates Language, London 1994.

Reiter R., The frame problem in the situation calculus: A simple solution (sometimes) and a completeness result for goal regression, [in:] Artificial Intelligence and Mathematical Theory of Computation: Papers in Honour of John McCarthy, ed. V. Lifshitz, San Diego 1991.

Scott-Philips T.C., Kirby S., Language evolution in laboratory, “Trends in Cognitive Sciences” 2010, Vol. 14, DOI: https://doi.org/10.1016/j.tics.2010.06.006.

Sejnowski T., Rosenberg C., Parallel networks that learn to pronounce English text, “Complex Systems” 1987, Vol. 1.

Selten R., Warglien M., The emergence of simple languages in an experimental coordination game, “Proceedings of the National Academy of Sciences USA” 2007, Vol. 104, DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.0702077104.

Sinha Ch., Rodrigez C., Language and the signifying object. From convention to imagination, [in:] The Shared Mind. Perspectives on Intersubjectivity, eds. J. Zlatev, T. Racine, Ch. Sinha, E. Itkonen, New York 2008.

Steels L., Experiments on the emergence of human communication, “Trends in Cognitive Sciences” 2006, Vol. 10(8), DOI: https://doi.org/10.1016/j.tics.2006.06.002.

Steels L., Introducing Fluid Construction Grammar, [in:] Design Patterns in Fluid Construction Grammar, ed. L. Steels, Amsterdam 2011, DOI: https://doi.org/10.1075/cal.11.03ste.

Steels L., Language games for autonomous robots, “IEEE Intelligent Systems” 2001, Vol. 16(5).

Steels L., Semiotic dynamics for embodied agents, “IEEE Intelligent Systems” 2006, Vol. 21(3), DOI: https://doi.org/10.1109/MIS.2006.58.

Steels L., The Talking Head Experiment. Origins of Words and Meanings, Berlin 2015.

Steels L., Kaplan F., Situated grounded word semantics, [in:] Proceedings of the Sixteenth International Joint Conference on Artificial Intelligence, Vol. 2, 1999.

Swarup S., Gasser L., The role of anticipation in the emergence of language, [in:] Anticipatory Behavior in Adaptive Learning Systems: From Brains to Individual and Social Behavior, eds. M. Butz, O. Sigaud, G. Baldasarre, G. Pezzulo, LNAI 4520, 2007, DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-540-74262-3_3.

Tomasello M., The Origins of Human Communication, Cambridge 2008.

Vershure P., Taking connectionism seriously, [in:] Proceedings of the 14th Annual Conference of the Cognitive Science Society, Hillsdale 1992.

Winograd T., Procedures as a Representation for Data in a Computer Program for Understanding Natural Language, MIT AI Technical Report 235, 1972.

Wray A., Protolanguage as a holistic system for social interaction, “Language and Communication” 1998, Vol. 18(1), DOI: https://doi.org/10.1016/S0271-5309(97)00033-5.

Yanco H., Stein L., An Adaptive Communication Protocol for Cooperating Mobile Robots, [in:] From Animals to Animats 2. Proceedings of the Second International Conference on Simulation of Adaptive Behavior, eds. J.-A. Meyer, H.L. Roitblat, S. Wilson, Cambridge 1993.

Zlatev J., From proto-mimesis to language: Evidence from primatology and social neuroscience, “Journal of Physiology” 2008, Vol. 102(1–3), DOI: https://doi.org/10.1016/j.jphysparis.2008.03.016.

Zlatev J., The Epigenesis of Meaning in Human Beings, and Possibly in Robots, “Minds and Machines” 2001, Vol. 11, DOI: https://doi.org/10.1023/A:1011218919464.

Zlatev J., The Semiotic Hierarchy: Life, consciousness, signs and language, “Cognitive Semiotics” 2009, Vol. 4.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/i.2017.42.1.31
Data publikacji: 2018-02-20 08:59:25
Data złożenia artykułu: 2017-06-08 12:47:30


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1139
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Piotr Konderak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.