Wojna czy pokój? Nowy świat wartości w dziełach Homera

Streszczenie w języku polskim

Najstarszym poematem w kręgu kultury europejskiej jest utwór poświęcony wojnie – Iliada. Panuje przekonanie, iż ta wojna jest wręcz osobną, najważniejszą bohaterką eposu. Tę dość powszechną opinię, jakoby Homer miał sławić wojnę i przedkładać zmagania wojskowe nad czasy pokoju, pragnę podważyć w niniejszej pracy. Zarówno bowiem w Iliadzie, jak i Odysei pojawia się wyraźna krytyka nie tylko samej wojny, ale i ogólniej – przemocy mającej stanowić sposób rozwiązywania konfliktów, chwalone są zaś czasy pokoju i spokojne życie. W artykule zwracam uwagę na rozmaite motywy przedstawione w obu eposach potwierdzające powyższą tezę (wypowiedzi bohaterów, przedstawioną symbolikę, zachowanie bogów), jak również na postać Achillesa, który będąc ideałem wojownika, pozostaje zarazem głównym wyrazicielem wszelkich wątpliwości dotyczących słuszności działań wojennych. Wyrażane przezeń wątpliwości oraz marzenia o innym życiu najpełniej oddają ambiwalentny stosunek Homera do wojny i prowokują do zastanowienia się nad tym, czy poeta rzeczywiście był piewcą jej chwały czy też starał się wyrazić przekonanie o słuszności innego sposobu życia i rozwiązywania konfliktów.