Wyślij tekst przez e-mail 
Umowa społeczna jako przejaw racjonalizmu w refleksji nad państwem i prawem
Streszczenie w języku polskim
Artykuł jest próbą analizy koncepcji umowy społecznej jako szczególnej formy racjonalizacji podstaw życia społecznego. Zdaniem autorki umowa społeczna jest płaszczyzną realizacji idei wolności, w tym wolności politycznej. Retrospektywne spojrzenie na ideę wolności i ściśle skorelowaną z nią ideę równości wskazuje na ich radykalny charakter. Skoro poszczególne jednostki zawierają umowę, to znaczy, że są sobie równe, a jeśli ograniczają swoją naturalną wolność w jednakowym stopniu na rzecz podmiotu sprawującego władzę, to znaczy, iż zakres wolności był jednakowy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Alequié F., Kartezjusz, Warszawa 1989.
Baczko B., Rousseau: samotność i wspólnota, Warszawa 1964.
Banajski R., Za czy przeciw dobru wspólnemu, [w:] Dobro wspólne. Problemy konstytucyjnoprawne i aksjologiczne, red. W.J. Wołpiuk, Warszawa 2008.
Bridges T., Kultura obywatelska, [w:] Aktualność wolności, red. B. Misztal, M. Przychodzeń, Warszawa 2005.
Campbell J., Potęga mitu, Kraków 2007.
Chmieliński M., Umowa społeczna jako idea praktycznego rozumu w koncepcji Immanuela Kanta, [w:] Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, red. Z. Rau, M. Chmieliński, Warszawa 2010.
Chojnicka K., Nauczanie społeczne Kościoła od Leona XIII do Piusa XII, Kraków 1993.
Dahl R., Demokracja i jej krytycy, Kraków 1995.
Drozdowicz Z., Kartezjański racjonalizm. Zrozumieć Kartezjusza, Poznań 2004.
Dubel L., Łuszczyńska M., Jan z Salisbury i św. Tomasz z Akwinu o władzy godnej i niegodnej, [w:] Księga życia i twórczości. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Romanowi A. Tokarczykowi, red. Z. Władek, t. 5, Lublin 2013.
Filipowicz S., Mit i spektakl władzy, Warszawa 1988.
Gajda J., Sofiści, Warszawa 1989.
Górski E., Rozważania o społeczeństwie obywatelskim i inne studia z historii idei, Warszawa 2003.
Held D., Between State and Civil Society: Citizenship, [w:] Citizenship, ed. G. Andrews, London 1991.
Jaskólski M., Mit polityczny, [w] Słownik historii doktryn politycznych, red. K. Chojnicka, M. Jaskólski, t. 4, Warszawa 2009.
Kelly J.M., Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006.
Kimla P., Umowa społeczna współcześnie, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2016, z. 2.
Koperek J., Dobro wspólne, [w:] Słownik społeczny, red. B. Szlachta, Kraków 2004.
Łuszczyńska M., Pojęcie tyranii w myśli średniowiecza, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2014, nr 1.
Łuszczyński A., Co jest mitem?, [w:] Myśl polityczno-prawna Tomasza G. Masaryka jako rodzaj mitu państwotwórczego, Rzeszów 2013.
Małajny R.M., Trzy teorie podzielonej władzy, Warszawa 2001.
Mazurek F.J., Alfreda Verdrossa i Jacquesa Maritaina koncepcja dynamicznego prawa naturalnego, [w:] Powrót do prawa ponadustawowego, red. M. Szyszkowska, Warszawa 1999.
Mielczarski C., Idee społeczno-polityczne sofistów. U źródeł europejskiego pluralizmu, Warszawa 2006.
Mieletinski E., Poetyka mitu, Waarszawa 1981.
Mosca G., Historia doktryn politycznych, Warszawa [b.d.w.].
Nozick R., Anarchia, państwo, utopia, Warszawa 1999.
Oblicza racjonalności, red. Z. Ambrożewicz, Opole 2005.
Ogrodziński P., Społeczeństwo obywatelskie w brytyjskiej literaturze filozoficznej (1640–1830), „Studia Filozoficzne” 1987, nr 9.
Piechowiak M., Konstytucyjna zasada dobra wspólnego – w poszukiwaniu kontekstu interpretacji, [w:] Dobro wspólne. Problemy konstytucyjnoprawne i aksjologiczne, red. W.J. Wołpiuk, Warszawa 2008.
Pietrzyk-Reeves D., Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła, Kraków 1999.
Platon, Państwo, Warszawa 1990.
Promieńska H., Dobro wspólne, dobro indywidualne i dobro moralne, [w:] Dobro wspólne, red. D. Probucka, Kraków 2010.
Rau Z., Wstęp, [w:] J. Locke, Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992.
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 3, Lublin 2004.
Rosnerowa H., „Cogito” w świetle filozofii języka, „Studia Philosophiae Christianae” 1973, nr 9.
Rousseau J.J., Umowa społeczna, Łódź 1948.
Skomiał J., Manegold von Lautenbach. Umowa o władzę według antydialektyka, [w:] Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, red. Z. Rau, M. Chmieliński, Warszawa 2010.
Stylianidis E., Wpływ antycznej cywilizacji greckiej na rozwój praw człowieka, [w:] Prawa człowieka, red. B. Banaszak, Warszawa 1993.
Swieżawski S., Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, Warszawa 2002.
Szczech T., Koncepcja przymierza narodu wybranego z Bogiem w Starym Testamencie, [w:] Umowa społeczna i jej krytycy w myśli politycznej i prawnej, red. Z. Rau, M. Chmieliński, Warszawa 2010.
Szpociński A., Wyłanianie się nowego ładu edukacyjnego we współczesnej Polsce, „Kultura Współczesna” 2003, nr 3.
Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna, Londyn 1985.
Weisheipl J.A., Tomasz z Akwinu. Życie, myśl i dzieło, Poznań 1985.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2018.65.2.147-159
Data publikacji: 2018-12-17 09:33:21
Data złożenia artykułu: 2018-03-08 18:55:48
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2018 Małgorzata Łuszczyńska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.