O przestępstwach przeciwko państwu w starożytnym Rzymie w publikacjach Wacława Osuchowskiego

Streszczenie w języku polskim

Dorobek naukowy Wacława Osuchowskiego, profesora prawa rzymskiego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Uniwersytecie Wrocławskim, a przede wszystkim Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, obejmuje wszystkie niemal dziedziny prawa rzymskiego: publicznego i prywatnego, procesu i prawa karnego. Szczególnie cennym wkładem do dorobku polskiej i światowej romanistyki były jego monografie poświęcone prawu obligatoryjnemu. Przedmiotem niniejszego artykułu jest jednak jego mniej znany dorobek z zakresu rzymskiego prawa karnego, a dokładniej – tematyki przestępstw przeciwko państwu.

Wacław Osuchowski szersze badania nad rzymskim prawem karnym podjął w powojennej Polsce. Do większej syntezy jednak nie doszło, a ukazały się jedynie drobne opracowania o systemie przestępstw w rzymskim prawie karnym oraz genezie tzw. quaestio de repetundis (sąd dla rozpatrywania spraw o nadużycia urzędnicze). Do prawnokarnej problematyki powrócił pod koniec lat 70. XX w., a mianowicie ogłaszając drukiem obcojęzyczne artykuły o perduellium (zdrada państwa) oraz crimen maiestatis (obraza majestatu). W drugiej połowie lat 70. pierwsza wersja Zarysu rzymskiego prawa karnego w objętości 22 arkuszy była już gotowa. Niestety poważne kłopoty z oczami nie pozwoliły Autorowi doprowadzić dzieła do końca. Profesor prawa rzymskiego Henryk Kupiszewski wyraził nadzieję na dokończenie dzieła przez jego uczniów. Niestety od roku, w którym słowa te padły, czyli 1990, nie doszło do wydania tejże monografii. Artykuł ma na celu przypomnienie jego działalności naukowej w zakresie rzymskiego prawa karnego z nadzieją, że opracowana przez Wacława Osuchowskiego publikacja ujrzy w końcu światło dzienne i zdobędzie swoich czytelników.