Zmiana zasad dostępu do akt zakończonego postępowania przygotowawczego – geneza i skutki praktyczne nowelizacji art. 156 Kodeksu postępowania karnego
Streszczenie w języku polskim
Na mocy art. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw zmieniony został przepis art. 156 Kodeksu postępowania karnego regulujący zakres dostępu do akt spraw karnych, zarówno na etapie postępowania sądowego, jak i na etapie postępowania przygotowawczego. Zmiana ta została wprowadzona w związku z potrzebą implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu. W związku z nowelizacją wyłączona została możliwość stosowania do udostępniania akt zakończonych postępowań przygotowawczych przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. W opracowaniu przedstawiono zakres zmian zasad dostępu do akt zakończonego postępowania przygotowawczego oraz ich skutki praktyczne, zwłaszcza w kontekście prawa do informacji publicznej, standardu ochrony praw jednostki oraz możliwości poprawy skuteczności walki z przestępstwami o charakterze terrorystycznym.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
LITERATURA
Daśko N., Nowelizacja Kodeksu karnego z dnia 20 kwietnia 2021 r. w zakresie przestępstw związanych z terroryzmem. Uwagi na tle implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541, „Studia Prawnoustrojowe” 2021, nr 54, DOI: https://doi.org/10.31648/sp.7131.
Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 61, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, LEX/el. 2021.
Jaskuła A., Uzyskiwanie informacji o postępowaniu przygotowawczym w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, „Prokuratura i Prawo” 2013, nr 2.
Kulesza E., Dostęp do informacji publicznej – żądanie udostępnienia akt postępowania przygotowawczego przez prokuratora. Glosa do uchwały NSA z dnia 9 grudnia 2013 r., I OPS 7/13, LEX/el.
Spurek S., Dostęp do akt postępowania przygotowawczego na podstawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych, „Palestra” 2014, nr 7–8.
NETOGRAFIA
Bodnar A., Pismo do Przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Senatu, 11.05.2021, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/nowelizacja-kodeks-karny-dyrektywa-antyterrorystyczna-rpo-senat (dostęp: 8.07.2022).
Gardocka T., Opinia prawna dotycząca projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw. Druk nr 867, 19.01.2021, https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:SZP6F-DgJ2YJ:https://orka.sejm.gov.pl/rexdomk9.nsf/0/9EE69771DFA9437EC1258661004436D3/%2524File/i88-21A.rtf+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl (dostęp: 7.07.2022).
Komisja Europejska, Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady na podstawie art. 29 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu i zastępującej decyzję ramową Rady 2002/475/WSiSW oraz zmieniającej decyzję Rady 2005/671/WSiSW, Bruksela, 30.09.2020, COM(2020) 619 final, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0619&from=DE (dostęp: 3.07.2022).
Komisja Legislacyjna NRA, Opinia do projektu ustawy – o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk numer 867 oraz autopoprawki, druk numer 867 A, 8.02.2021, https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?documentId=18A85C3B50B06BB5C125867D004636A8 (dostęp: 8.07.2022).
Mandylis B., Opinia do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 383), https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/5853/plik/383o.pdf (dostęp: 8.07.2022).
Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych, Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Druk Sejmowy nr 867), 2.02.2021, https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/7F20ADAC692A9790C1258685003A3CBB/%24File/867-010.pdf (dostęp: 11.07.2022).
Rojek-Socha P., Akta spraw pod specjalną ochroną – dziennikarz raczej do nich nie zajrzy, 15.01.2021, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/dostep-do-akt-w-postepowaniu-przygotowawczym-pis-szykuje,505809.html (dostęp: 8.07.2022).
Szyma S., Zmiany w procedurze karnej – jak uzyskać dostęp do akt?, https://wprawie.com/2021/07/16/zmiany-w-procedurze-karnej-jak-uzyskac-dostep-do-akt (dostęp: 8.07.2022).
Uzasadnienie do projektu ustawy – o zmianie ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw, 8.01.2021, https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/3BAB978255C6B3A2C125865700558711/%24File/867.pdf (dostęp: 11.07.2022).
Zespół ds. Prawa Karnego Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA, Opinia dotycząca projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 867) z uwzględnieniem autopoprawki do tego projektu (druk sejmowy nr 867-A), https://www.iustitia.pl/images/pliki/Opinia_Zespo%C5%82u_ds._PK_KK_i_KPK_druk_nr_867.pdf (dostęp: 9.07.2022).
AKTY PRAWNE
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu i zastępująca decyzję ramową Rady 2002/475/WSiSW oraz zmieniająca decyzję Rady 2005/671/WSiSW (Dz.Urz. L 88/6, 31.03.2017).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, ze zm.).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997, nr 89, poz. 555, ze zm.).
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. 2022, poz. 902).
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 742).
Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1781).
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2021, poz. 1023).
ORZECZNICTWO
Uchwała NSA z dnia 9 grudnia 2013 r., I OPS 7/13, ONSAiWSA 2014, nr 3, poz. 37.
Wyrok NSA z dnia 30 października 2002 r., II SA 1956/02, LEX nr 78062.
Wyrok NSA z dnia 7 marca 2003 r., II SA 3572/02, LEX nr 144641.
Wyrok NSA z dnia 8 lutego 2005 r., OSK 1113/04, LEX nr 171180.
Wyrok NSA z dnia 28 października 2009 r., I OSK 714/09, LEX nr 573290.
Wyrok NSA z dnia 13 stycznia 2011 r., I OSK 440/10, LEX nr 952041.
Wyrok NSA z dnia 5 marca 2013 r., I OSK 2889/12, LEX nr 1339627.
Wyrok NSA z dnia 12 marca 2013 r., I OSK 2937/12, LEX nr 1557279.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 czerwca 2008 r., II SA/Wa 111/08, LEX nr 499827.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2022.69.2.107-120
Data publikacji: 2022-12-01 14:40:29
Data złożenia artykułu: 2022-08-12 11:33:05
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2022 Olga Skorulska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.