Email this article 
European Union Instruments in the Fight against Illegal Immigration – Outline of the Issues
Abstract
The article aims to show how changes in legislation, introduced in connection with the triggered migration crisis, have affected the shape of the system for preventing illegal migration. In addition, based on statistical data, an attempt was made to answer the question of whether the introduced instruments at the EU level are effective. As a thesis, it was assumed that the need to protect the European Union forced the introduction of a number of institutions, as well as a change in the nature of the system for preventing illegal migration. The research was carried out based on the formal-dogmatic method and a critical analysis of the literature, as well as using statistical data provided by Frontex.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
LITERATURA
Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996.
Gomółka K., Przeciwdziałanie nielegalnej emigracji na granicy polsko-rosyjskiej w dobie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, „Annales UMCS sectio K – Politologia” 2017, vol. 24(2), DOI: https://dx.doi.org/10.17951/k.2017.24.2.75.
Karska E., Kilka uwag o uchodźstwie jako zagadnieniu prawnym, [w:] Uchodźstwo XXI wieku z perspektywy prawa międzynarodowego, unijnego i krajowego, red. E. Karska, Warszawa 2020.
Kluczyński M., Przeciwdziałanie procederom handlu ludźmi i przemytu migrantów w Polsce, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2014, vol. 11(6).
Lubiewski P., Nielegalna imigracja. Zagrożenia bezpieczeństwa, cz. 1, Szczytno 2016.
Mikołajczyk B., Uchodźcy, [w:] Wielka Encyklopedia Prawa, t. 4: Prawo międzynarodowe publiczne, red. J. Symonides, D. Pyć, Warszawa 2014.
Suduł R., Witkowski P., Przestępczość transgraniczna na wschodniej granicy Unii Europejskiej na przykładzie granicy Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Bezpieczeństwo Europy – bezpieczeństwo Polski, t. 5: Metamorfozy bezpieczeństwa. Teraźniejszość i przeszłość, red. E. Maj, W. Sokół, A. Szwed-Walczak, Ł. Jędrzejski, Lublin 2017.
Wawrzusiszyn A., Wybrane problemy transgranicznego bezpieczeństwa Polski, Warszawa 2013.
Woźniak R.B., Socjologiczne implikacje migracji cudzoziemców w Polsce. Studium pogranicza polsko-niemieckiego, Szczecin 1999.
ŹRÓDŁA INTERNETOWE
Dobek P., Problem nielegalnej imigracji w Polsce na początku XXI w., https://wspia.eu/media/ez0luzq5/27-dobek-patrycja.pdf (dostęp: 15.03.2024).
European Commission, Pact on Migration and Asylum, 21.05.2024, https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/migration-and-asylum/pact-migration-and-asylum_en (dostęp: 9.03.2025).
Europol, EU Policy Cycle – EMPACT: EMPACT 2022+ Fighting Crime Together, https://www.europol.europa.eu/crime-areas-and-statistics/empact (dostęp: 1.04.2024).
Frontex, Migratory Routes, https://www.frontex.europa.eu/what-we-do/monitoring-and-risk-analysis/migratory-routes/central-mediterranean-route (dostęp: 19.04.2024).
Groszkowska K., Kościelny P., Nowy pakt o migracji i azylu, https://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/0BA32E93D6A0E6BCC12586B6002980E1/$file/Infos_285.pdf (dostęp: 17.03.2024).
Parlament Europejski, Parlament Europejski przyjmuje nowy pakt o migracji i azylu, 10.04.2024, https://www.europarl.europa.eu/news/pl/press-room/20240408IPR20290/parlament-europejski-przyjmuje-nowy-pakt-o-migracji-i-azylu (dostęp: 17.04.2024).
Parlament Europejski, Przeciwdziałanie nielegalnej migracji: lepsze zarządzanie granicami UE, https://www.europarl.europa.eu/topics/pl/article/20170627STO78419/przeciwdzialanie-nielegalnej-migracji-lepsze-zarzadzanie-granicami-ue (dostęp: 17.04.2024).
Rada Unii Europejskiej, Migracja: szlak wschodni, środkowy i zachodni, https://www.consilium.europa.eu/pl/infographics/migration-flows-to-europe (dostęp: 15.03.2024).
Rada Unii Europejskiej, Migracja szlakiem wschodniośródziemnomorskim, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-migration-policy/eastern-mediterranean-route (dostęp: 16.04.2024).
Rada Unii Europejskiej, Oświadczenie UE–Turcja (18 marca 2016), https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2016/03/18/eu-turkey-statement (dostęp: 15.04.2024).
Rada Unii Europejskiej, Szlak zachodniośródziemnomorski, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-migration-policy/western-routes/#mediterranean (dostęp: 16.04.2024).
Rada Unii Europejskiej, Szlaki migracyjne: skąd przybywają migranci i uchodźcy?, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-migration-policy/#routes (dostęp: 15.03.2024).
Rada Unii Europejskiej, UE a migracja, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-migration-policy/#role (dostęp: 15.03.2024).
Słownik Języka Polskiego PWN, Uchodźstwo, https://sjp.pwn.pl/slowniki/uchodźstwo.html (dostęp: 15.03.2024).
KOMUNIKATY
Komunikat Komisji w sprawie priorytetów politycznych w walce z nielegalną imigracją obywateli państw trzecich, Bruksela, 19.07.2006, KOM(2006) 402 wersja ostateczna.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Otwarta i bezpieczna Europa: realizacja założeń, Bruksela, 11.03.2014, COM/2014/0154 final.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Unijny plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2015–2020, Bruksela, 27.05.2015, COM/2015/0285 final.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady – Zarządzanie kryzysem związanym z uchodźcami: stan realizacji działań priorytetowych w ramach Europejskiego programu w zakresie migracji, Bruksela, 14.10.2015, COM(2015) 510 final.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Odnowiony unijny plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2021–2025, Bruksela, 29.09.2021, COM/2021/591 final.
AKTY PRAWNE
Decyzja Ramowa Rady z dnia 28 listopada 2002 r. w sprawie wzmocnienia systemu karnego w celu zapobiegania ułatwianiu nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu (Dz.Urz. L 328/1, 5.12.2002).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz.Urz. L 348/98, 24.12.2008, z późn. zm.).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/52/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. przewidująca minimalne normy w odniesieniu do kar i środków stosowanych wobec pracodawców zatrudniających nielegalnie przebywających obywateli krajów trzecich (Dz.Urz. L 168/24, 30.96.2009, z późn. zm.).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako beneficjentów ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony (wersja przekształcona) (Dz.Urz. L 337/9, 20.12.2011).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1346 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania osób ubiegających się o ochronę międzynarodową (Dz.Urz. L 2024/1346, 22.05.2024).
Dyrektywa Rady 2002/90/WE z dnia 28 listopada 2002 r. definiująca ułatwianie nielegalnego wjazdu, tranzytu i pobytu (Dz.Urz. L 328/17, 5.12.2002).
Dyrektywa Rady 2004/81/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentu pobytowego wydawanego obywatelom państw trzecich, którzy są ofiarami handlu ludźmi lub wcześniej byli przedmiotem działań ułatwiających nielegalną imigrację, którzy współpracują z właściwymi organami (Dz.Urz. L 261/19, 6.08.2004, z późn. zm.).
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie stanu praw podstawowych w Unii Europejskiej w latach 2004–2008 (2007/2145(INI)) (Dz.Urz. C 46E/48, 24.02.2010).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1953 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie ustanowienia europejskiego dokumentu podróży do celów powrotu nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich oraz uchylające zalecenie Rady z dnia 30 listopada 1994 r. (Dz.Urz. L 311/13, 17.11.2016).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1240 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie utworzenia europejskiej sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji (przekształcenie) (Dz.Urz. L 198/88, 25.07.2019).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1347 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako osób korzystających z ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony, zmieniające dyrektywę Rady 2003/109/WE oraz uchylające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE (Dz.Urz. L 2024/1347, 22.05.2024).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1350 z dnia 14 maja 2024 r. ustanawiające unijne ramy przesiedleń i przyjmowania ze względów humanitarnych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2021/1147 (Dz.Urz. L 2024/1350, 22.05.2024).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1351 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie zarządzania azylem i migracją, zmiany rozporządzeń (UE) 2021/1147 i (UE) 2021/1060 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 604/2013 (Dz.Urz. L. 2024/1351, 22.05.2024).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1356 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie wprowadzenia kontroli przesiewowej obywateli państw trzecich na granicach zewnętrznych oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 767/2008, (UE) 2017/2226, (UE) 2018/1240 i (UE) 2019/817 (Dz.Urz. L 2024/1356, 22.05.2024).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1358 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania danych biometrycznych w celu skutecznego stosowania rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1351 i (UE) 2024/1350 i dyrektywy Rady 2001/55/WE oraz w celu identyfikowania nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich oraz bezpaństwowców, w sprawie występowania z wnioskami o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego, w sprawie zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1240 i (UE) 2019/818 oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013 (Dz.Urz. L 2024/1358, 22.05.2024).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1359 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe i sytuacje spowodowane działaniem siły wyższej w dziedzinie migracji i azylu oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1147 (Dz.Urz. L 2024/1359, 22.05.2024).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2025.72.1.119-134
Date of publication: 2025-07-04 18:02:01
Date of submission: 2024-04-26 20:43:28
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Dominika Nowak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.