Prawo czasu rewolucji. Kazus Rosji

Adam Lityński

Streszczenie w języku polskim


Spośród wielu rewolucji w dziejach świata najważniejsze były amerykańska, francuska i rosyjska. Samodzierżawie i całość stosunków w Rosji wywoływały bunt. Korzenie rewolucji rosyjskiej tkwią więc jeszcze przed XX w. Ideologiczne podstawy to nauki Marksa i Engelsa. Według tych koncepcji w komunizmie w ogóle nie będzie państwa, a w konsekwencji – prawa. Bolszewicy po zdobyciu władzy w 1917 r. bardzo konsekwentnie zlikwidowali całe dotychczasowe prawo. Zapowiadali stworzenie nowego prawa, całkowicie odmiennego od prawa burżuazyjnego. Typowa utopia. Sowieccy uczeni nie potrafili jednak stworzyć oryginalnych konstrukcji prawnych – poruszali się w świecie pojęć prawnych ogólnie znanych. Co więcej, w miarę upływu czasu prawo bolszewików coraz bardziej zbliżało się swoimi rozwiązaniami do prawa burżuazyjnego. Zwłaszcza państwo sowieckie wzmacniało się coraz bardziej, przecząc tezie o stopniowym zaniku państwa.


Słowa kluczowe


Rosja; rewolucja; państwo; prawo; utopia; komunizm

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Arendt H., Korzenie totalitaryzmu, t. 2, Warszawa 2008.

Arendt H., O rewolucji, Kraków 1991.

Arendt H., Polityka jako obietnica, Warszawa 2005.

Baszkiewicz J., Kilka uwag o zmienności pojęcia, [w:] Państwo, rewolucja, kultura polityczna, Poznań 2009.

Baszkiewicz J., Władza, Wrocław 1999.

Bolecki W., „Mój Bildungsroman” (Rozmowa o „Innym świecie”), [w:] G. Herling-Grudziński, Inny świat. Zapiski sowieckie, Kraków 2000.

Conquest R., Uwagi o spustoszonym stuleciu, Poznań 2002.

Deklaracja o utworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Tekst polski, [w:] J. Stalin, Dzieła, t. 5. Warszawa 1950.

Friedrich C.J., Brzeziński Z.K., Dyktatura totalitarna i autokracja, Warszawa 2021.

Friedrich C.J., Brzezinski Z.K., Totalitarian Dictatorship and Autocracy, Cambridge 1956.

Kelly J.M., Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006.

Kołakowski L., Główne nurty marksizmu. Powstanie, rozwój, rozkład, Londyn 1988.

Laskowska K., Przestępczość w Rosji z perspektywy kryminologii i prawa karnego, Białystok 2016.

Lenin W., Dzieła wszystkie, t. 44, Warszawa 1989.

Lenin W., Państwo a rewolucja, [w:] Dzieła wszystkie, t. 33, Warszawa 1987.

Lityński A., Prawo Rosji i ZSRR 1917–1991, czyli historia wszechzwiązkowego komunistycznego prawa (bolszewików). Krótki kurs, Warszawa 2017.

Lityński A., Rewolucji rosyjskiej rok pierwszy. Wybrane zagadnienia prawa karnego, [w:] Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matuszewskiemu, red. M. Głuszak, D. Wiśniewska-Jóźwiak, Łódź 2016.

Lityński A., Rosja i ZSRR. Krótka historia imperium bezprawia, Sosnowiec 2023.

Marks K., Ideologia niemiecka, [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 3, Warszawa 1961.

Paszukanis J., Ogólna teoria prawa a marksizm, Warszawa 1985.

Pomian K., Oblicza dwudziestego wieku. Szkice historyczno-polityczne, Lublin 2002.

Radziński E., Aleksander II. Ostatni wielki car, Warszawa 2005.

Reich N., [w:] N. Reich, H.C. Reichel, Einführung in das sozialistische Recht, München 1975.

Service R., Towarzysze. Komunizm od początku do upadku zbrodniczej ideologii, Kraków 2008.

Stalin J., Zagadnienia leninizmu, Moskwa 1940.

Walicki A., Filozofia prawa rosyjskiego liberalizmu, Warszawa 1995.

Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Warszawa 1996.

Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków 2005.

Wyszynski A., Zagadnienia teorii państwa i prawa, Warszawa 1952.

Гойхбарг А.Г., Несколько замечания о праве (Einige bemerkungen über das Recht), [w:] Marxistische und sozialistische Rechtsteorie, hrsg. V.N. Reich, Frankfurt am Main 1972.

Гойхбарг А.Г., Прoлетaрскaя ревoлюция и грaждaнскoе прaвo, [w:] Пролетариат и право. Сборник статей, [b.m.w.] 1919.

Гойхбарг А.Г., Хозяисвенное право Р.С.Ф.С.Р., Москва [1924].

Иoффе O.C., [w:] Сорок лет советского права 1917–1957, vol. 1: Период строительства социализма, ред. М.Д. Шaргoрoдский, Ленинград 1957.

Иoффе O.C., Рaзвитие цивилистическoй мысли в СССР, Ленингрaд 1975.

Исаев И.А., История государства и права России, Москва 2016.

История советской конституции (в документах) 1917–1956, Москва 1957.

История советской конституции. Сборник документов. 1917–1957, Москва 1957.

O крacнoм тeррoрe, [w:] Иcтoрия зaкoнoдaтeльcтвa CCCP и PCФCP пo угoлoвнoму прoцeccу и oргaнизaции cудa и прoкурaтуры 1917–1954 гг. Cбoрник дoкумeнтoв, ред. C.A. Гoлунcкий, Москва 1955.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2023.70.3.67-77
Data publikacji: 2024-01-11 14:19:28
Data złożenia artykułu: 2023-09-13 13:05:53


Statystyki


Widoczność abstraktów - 297
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 280

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Adam Lityński

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.