Historia rozwoju konwencji postapokaliptycznej jako odbicie lęków kultury zachodniej

Paweł Franciszek Gąska

Streszczenie w języku polskim


Jedną z możliwości odpowiedzi na pytanie o znaczenie fikcji postapokaliptycznej dla kultury zachodniej jest przyjrzenie się konwencji na metapoziomie, analiza związków panujących w niej trendów twórczych ze współczesną im sytuacją społeczno-polityczną. W myśl tego podejścia zjawiska kulturowe o takiej skali, jak rozkwit fikcji postapokaliptycznej, mają genezę w społecznym zapotrzebowaniu na konkretny typ opowieści, pozwalający wyrażać lęki czy nadzieje dominujące w dyskursie publicznym danej epoki. Tekst ten przywołuje historię rozwoju konwencji postapokaliptycznej.Rozpoczynam od pierwszych, XIX-wiecznych dzieł, eksperymentujących z opowieścią o świecie po zagładzie, opowiada o rozkwicie konwencji w XX wieku (szczególnie w jego drugiej połowie) i o jej współczesnej odsłonie. Rozwój fikcji postapokaliptycznej jest odniesiony do historii znanego nam świata, pokazuje, jak przemiany naukowe, gospodarcze, polityczne czy ekonomiczne wpływały na wzrost zapotrzebowania na fikcję postapokaliptyczną oraz na popularność określonych typów apokaliptycznych katastrof stojących u genezy danych światów.


Słowa kluczowe


postapokalipsa; post-apo; popkultura; filozofia kultury; historia konwencji postapokaliptycznej; zagrożenie atomowe; zagrożenie ekologiczne; eschatologia; zombie; lęki społeczne; społeczeństwo ryzyka; Realne vs Symboliczne; Giddens; Beck; Żiżek; Wagar

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Anime Database, [na:] http://anidb.net/ [data dostępu: 20.05.2015].

Anime-planet: anime & manga recommendation database, [na:] http://www.anime-planet.com/

[data dostępu: 20.05.2015].

Agamben G., Co zostaje z Auschwitz: archiwum i świadek, Warszawa 2008.

Bauman Z., Płynna nowoczesność, Kraków 2006.

Beck U., Giddens A., Lash S., Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku

społecznym nowoczesności, Warszawa 2009.

Berger J., After The End. Representations of Post-Apocalypse, Minneapolis 1999.

Booker M. K., Thomas A. M., The Science Fiction Handbook, Londyn 2009.

Brooks M., The Movies that rose from the grave, [na:] http://www.theguardian.com/film/2006/

nov/10/1 2006 [data dostępu: 20.05.2015].

Filmweb, [na:] filmweb.pl [data dostępu: 20.05.2015].

Gąska P., Grzyb atomowy nade mną, apetyt na mózgi we mnie. Analiza motywów postapokaliptycznych

w kulturze popularnej, Toruń 2015.

Gry Online – serwis internetowy o grach komputerowych i video, [na:] http://www.gry-online.pl/

[data dostępu: 20.05.2015].

IGN, [na:] http://uk.ign.com/ [data dostępu: 20.05.2015].

Nowicki T., Żywy trup. Jak kultura popularna reprodukuje lęk przed wykluczeniem, „Kultura Popularna”

, nr 2.

Outpost – Postapokalipsa w kulturze i sztuce, [na:] postapocalyptic.net [data dostępu: 20.05.2015].

Quiet Earth, [na:] http://www.quietearth.us/ [data dostępu: 20.05.2015].

Sklep Steam, [na:] http://www.store.steampowered.com [data dostępu: 20.05.2015].

The Internet Movie Database, [na:] http://www.imdb.com/ [data dostępu: 20.05.2015].

Trzynasty Schron – Baza wiedzy o kulturze postapokaliptycznej i serii gier „Fallout”, [na:] http://

www.trzynasty-schron.net [data dostępu: 20.05.2015].

Wagar W. W., Terminal Visions. The Literature of Last Things, Bloomington 1982.

Žižek S., Patrząc z ukosa. Do Lacana przez kulturę popularną, Warszawa 2003.

Žižek S., Wzniosły obiekt ideologii, Wrocław 2001.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2016.34.2.13
Data publikacji: 2016-12-22 13:37:17
Data złożenia artykułu: 2016-07-01 08:42:17


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1316
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 3309

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Paweł Franciszek Gąska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.