„To był mastodont” – Mieczysław Szczuka w poszukiwaniu piękna utylitarnego
Streszczenie w języku polskim
Artykuł jest próbą biografii Mieczysława Szczuki – polskiego artysty-grafika międzywojnia. Jego krótka działalność jest istotna z uwagi na fascynację radzieckim konstruktywizmem, pionierstwo w zakresie polskiego fotomontażu, działalność teoretyczną oraz zespolenie idei artystycznych
z komunistycznym dążeniem do przeprowadzenia rewolucji społeczno-politycznej. Szczuka współtworzył czasopisma artystyczno-literackie (Blok, Dźwignia) oraz angażował się w wydawniczą działalność awangardową. Przywoływane wypowiedzi programowe wpisywały się w artystyczne
i literackie dyskusje międzywojenne.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
References
Baranowicz, Zofia. (1979). Polska awangarda artystyczna 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Berlewi, Henryk. (1965). Konstruktywista. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 138–140). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Berman, Mieczysław, Stern, Anatol (eds.). (1965). Mieczysław Szczuka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Broniewski, Władysław. (2015). Mieczysław Szczuka. In: Maciej Tramer (eds.), Publicystyka (pp. 186–188). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Czekalski, Stanisław. (2000). Awangarda i mit racjonalizacji. Fotomontaż polski okresu dwudziestolecia międzywojennego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Czekalski, Stanisław. (1998). Międzynarodówka salonów automobilowych i hagiografia rewolucji. Mieczysław Szczuka na rozdrożach nowej sztuki. Artium Quaestiones, IX, pp. 75–109.
Daranowska-Łukaszewska, Joanna. (2020). Mieczysław Szczuka. In: Polski słownik biograficzny, T. XLVII. Downloaded from: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/mieczyslaw-szczuka (access: 22.05.2020).
Fine, Bernard D., Moore, Burnes E. (eds.). (1996). Słownik psychoanalizy. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santorski & Co. Wydawca.
Gentil-Tippenhauer, Wanda. (1965). Człowiek i artysta. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 128–138). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Golus, Jan. (1965). Szczuka jakiego pamiętam. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 120–128). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Graf, Paweł. (2019). Automobil w pędzie. Studia o futuryzmie i futurystach. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Janion, Maria. (1971). „Cześć i dynamit”. Literatura a rewolucja. In: Maria Janion (ed.), Literatura polska wobec rewolucji (pp. 5–40). Warszawa: PIW.
Jasieński, Bruno, Stern Anatol. (1987). Ziemia na lewo. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kossowska, Irena. (2002). Mieczysław Szczuka. Downloaded from: https://culture.pl/pl/tworca/mieczyslaw-szczuka (access: 25.04.2020).
Krzywicka, Irena. (1965). Wspomnienie o Szczuce. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 140–145). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Kwiatkowski, Jerzy. (2000) Futuryści. In: Barbara Gomulicka, Janina Zondek (red.), Dwudziestolecie międzywojenne (pp. 86–92). Warszawa: PWN.
Minorski, Jan. (1965). Miejsce Mieczysława Szczuki w architekturze. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 57–67). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Misiak, Marian, Szydłowska, Agata. (2015). Paneuropa, Kometa, Hel. Szkice z projektowania liter w Polsce. Kraków: Karakter.
Monkiewicz, Dorota. (2018). Anarchiści, komuniści, patrioci. Stosunek artystów awangardy do państwa w okresie II Rzeczypospolitej i PRL-u. In: Awangarda i Państwo (album wystawy) (pp. 25–140). Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.
Mostowicz A. (1973). Artysta zawsze wierny sobie. Ty i Ja, 10, pp. 3–5.
Muszyński, Andrzej. (2015). Szczuka. Znak, 10(275). Downloaded from: https://www.miesiecznik.znak.com.pl/szczuka/ (access: 25.04.20).
Nałęcz-Lipka, Jan. (1922). Wystawa Szczuki, Stażewskiego, Millera. Lucifer, 2–4, p. 36.
Naylor, Gillian. (1977). Bauhaus. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Olszewski, Andrzej K. (1962). Mieczysław Szczuka. Życie i Myśl, 12, pp. 193–196.
Rawicz, Jerzy. (1974). Do pierwszej krwi. Warszawa: Czytelnik.
Rawiński, Marian. (1967). O model literatury zaangażowanej: w kręgu literackich polemik lat 1918–1932. Pamiętnik Literacki, 3, pp. 31–78.
Rypson, Piotr. (2017a). Czerwony Monter. Mieczysław Berman: grafik, który zaprojektował polski komunizm. Kraków: Karakter.
Rypson, Piotr. (2017b). Mieczysław Berman. In: Jacek Mrowczyk (ed.), Piękni XX-wieczni. Polscy projektanci graficy (pp. 126–133). Kraków: 2+3 D.
Rypson, Piotr. (2011). Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919–1949. Kraków: Karakter.
Słonimski, Antoni. (1975). Alfabet wspomnień. Warszawa: PIW.
Słonimski, Antoni. (1924). Mechano-bzdura. Wiadomości Literackie, 13.
Stawar, Andrzej. (1957). Idee i działalność Mieczysława Szczuki. In: Andrzej Stawar, Szkice literackie (pp. 609–670). Warszawa: PIW.
Stażewski, Henryk. (1968). O swojej twórczości. Odra, 2, pp. 63–66.
Stern, Anatol. (1961). Legenda Mieczysława Szczuki. Stolica, 50, p. 13.
Stern, Anatol. (1966). Mieczysław Szczuka – artysta walczący. Stolica, 20, p. 16.
Stern, Anatol. (1969). Legenda Mieczysława Szczuki. In: Anatol Stern, Legendy naszych dni (pp. 72–86). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Straus, Jan. (2014). Cięcie. Fotomontaż na okładkach w międzywojennej Polsce. Warszawa: 40000 Malarzy.
Stróżek, Przemysław. (2020). Mieczysław Szczuka – fotomontaże. Downloaded from: https://culture.pl/pl/dzielo/mieczyslaw-szczuka-fotomontaze (access: 07.04.2020).
Strzemiński, Władysław. (1923). O sztuce rosyjskiej (notatki). Zwrotnica, 4, pp. 110–114.
Strzemiński, Władysław. (1923). Wystawa Nowej Sztuki w Wilnie. Zwrotnica, 6, p. 193.
Szczuka, Mieczysław. (1982). Fotomontaż… Obscura, 7, pp. 38–40.
Szczuka, Mieczysław. (1924). Próba wyjaśnienia nieporozumień. Blok, 2.
Szczuka, Mieczysław. (1923). Reakcja otoczenia... Zwrotnica, 4, pp. 104–106.
Szczuka, Mieczysław. (1927). Sztuka a rzeczywistość. Dźwignia, 4, pp. 12–18.
Turowski, Andrzej. (1966). Geneza i program teoretyczny grupy artystów „Blok” 1924–1926. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Poznańskiego, 62, pp. 9–27.
Turowski, Andrzej. (1979). W kręgu konstruktywizmu. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Turowski, Andrzej. (1981). Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu (1921–1934). Wrocław: Ossolineum.
Turowski, Andrzej. (2000). Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej. Kraków: Universitas.
Turowski, Andrzej. (2014). Historia nieopowiedziana. In: Milada Ślizińska, Andrzej Turowski (ed.), Teresa Żarnowerówna (1897–1949). Artystka końca utopii (pp. 19–38). Łódź: Wydawnictwo Muzeum Sztuki w Łodzi.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2020.38.1.113-128
Data publikacji: 2020-12-21 11:38:59
Data złożenia artykułu: 2020-06-30 13:23:36
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Aleksandra Więcek-Gigla
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.