Świat poetycki Nadziei Artymowicz i Miry Łukszy. Podobieństwa i różnice

Halina Twaranowicz

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest przedstawienie fenomenu twórczości członków Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego „Białowieża”, które powstało w 1958 roku w Białymstoku i od pewnego czasu znalazło się w kręgu zainteresowań badaczy literatury, a wpisuje się w nurt białoruskiej literatury Polski. W ostatnim czasie znaczne zainteresowanie wywołuje wielopokoleniowa poezja „kobieca” (Alena Aniszewska, Maryla Bazyluk, Żenia Martyniuk, Lidia Malinowska, Justyna Korolko, Wioleta Nikiciuk, Katarzyna Sienkiewicz). W artykule analizowana jest twórczość dwóch najbardziej wyrazistych a zarazem przeciwstawnych poetyk oraz światów poetyckich – Nadziei Artymowicz oraz Miry Łukszy. Analizie poddano problem tradycji i nowatorstwa, kierunki odmiennego rozwoju tematyki i motywów w ich poezji, co pozwoliło wyodrębnić te elementy, które są dla obu poetek wspólne, a także te które charakteryzują ich warsztat literacki w sposób niepowtarzalny. W procesie badawczym wykorzystano metodę komparatywistyczną oraz opisowo-analityczną.


Słowa kluczowe


Białoruskie Stowarzyszenie Literackie „Białowieża”; tradycja; nowatorstwo; Nadzieja Artymowicz; Mira Łuksza

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Sources

Artymovič, Nadzieja. (1981). Rozdumy. Bielastok: Haloŭnaje praŭliennie BHKT. [Артымовіч, Надзея. (1981). Роздумы. Беласток: Галоўнае праўленне БГКТ.]

Artymovič, Nadzieja. (1990). Siezon u bielych piejzažach. Bielastok: Biblijatečka BLA “Bielavieža”. [Артымовіч, Надзея. (1990). Сезон у белых пейзажах. Беласток: Бібліятэчка БЛА “Белавежа”.]

Artymovič, Nadzieja, Razanaŭ, Alieś. (1994). Dzviery. Bielastok: Biblijatečka BLA “Bielavieža”. [Артымовіч, Надзея, Разанаў, Алесь. (1994). Дзверы. Беласток: Бібліятэчка БЛА “Белавежа”.]

Artymovič, Nadzieja. (2005). Žoŭtaja muzyka. Bielastok: Prahramnaja rada tydniovika “Niva”. [Артымовіч, Надзея. (2005). Жоўтая музыка. Беласток: Праграмная рада тыднёвіка “Ніва”.]

Bahdanovič, Maksim. (1996). Vybranyja tvory. Minsk: “Bielaruski knihazbor”. [Багдановіч, Максім. (1996). Выбраныя творы. Мінск: “Беларускі кнігазбор”.]

Daniĺčyk, Aksana, Žybul, Viktar (compilation, comment). (2017). Bliskavicy. Antalohija bielaruskaj žanočaj paezii mižvajennaha pieryjadu. Minsk: “Knihazbor”. [Данільчык, Аксанa, Жыбуль, Віктар (укладанне, каментар). (2017). Бліскавіцы. Анталогія беларускай жаночай паэзіі міжваеннага перыяду. Мінск: “Кнігазбор”.]

Lukša, Mira. (1993). Zamova. Bielastok: “ABZ Czsopis”. [Лукша, Міра. (1993). Замова. Беласток: “ABZ Czsopis”.]

Lukša, Mira. (2011). Pad znakam Skarpijona. Bielastok: Biblijateka BLA “Bielavieža”. [Лукша, Міра. (2011). Пад знакам Скарпіёна. Беласток: Бібліятэка БЛА “Белавежа”.]

Valkavyckі, Hieorhij (compilation). (2001). Bukiet Bielaviežža. Antalohija krajaliubnaj paezii “bielaviežcaŭ”. Bielastok: Biblijateka BLA “Bielavieža”. [Георгі Валкавыцкі (укладанне). (2001). Букет Белавежжа. Анталогія краялюбнай паэзіі “белавежцаў”. Беласток: Бібліятэка БЛА “Белавежа”.]

Slova ab palku Iharavym. (2004). In: Stara bielaruskaja litaratura XI–XVIII stst. Chrestamatyja (pp. 150–175). Bielastok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. [Слова аб палку Ігаравым. (2004). У: Старабеларуская літаратура ХІ–ХVІІІ стст. Хрэстаматыя (c. 150–175). Беласток: Выдавецтва Беластоцкага ўніверсітэта].

References

Brusewicz, Anatol. (2018). Surrealistyčnyja tendencyi ŭ paezii “bielaviežcaŭ”. Białorutenistyka Białostocka, 10, pp. 51–59. DOI: 10.15290/bb.2018.10.04. [Брусевіч, Aнатоль. (2018). Сюррэалістычныя тэндэнцыі ў паэзіі “белавежцаў”. Białorutenistyka Białostocka, 10, c. 51–59. DOI: 10.15290/bb.2018.10.04.]

Čykvin, Jan. (2017). “Bielavieža” pierad jubiliejem. Niva, 3, p. 1. [Чыквін, Ян. (2017). “Белавежа» перад юбілеем. Ніва, 3, c. 1.]

Čykvin, Jan. (1997). Daliokija i blizkija. Bielaruskija piśmienniki zamiežža. Bielastok: Biblijatečka BLA “Bielavieža”. [Чыквін, Ян. (1997). Далёкія і блізкія. Беларускія пісьменнікі замежжа. Беласток: Бібліятэчка БЛА “Белавежа”.]

Danilczyk, Aksana. (2018). Tradycyi zachodniebielaruskaj paezii i tvorčasć Nadziei Artymovič. Białorutenistyka Białostocka, 10, pp. 127–140. DOI: 10.15290/bb.2018.10.11. [Дaнільчык, Aксана. (2018). Традыцыі заходнебеларускай паэзіі і творчасць Надзеі Артымовіч. Białorutenistyka Białostocka, 10, c. 127–140. DOI: 10.15290/bb.2018.10.11.]

Halubovič, Lieanid. (2016). Za pryčynienymi dzviaryma. Razvahi pra tvorčasć paetki Nadziei Artymovič. Dziejasloŭ, 1, pp. 290–295. [Галубовіч, Леанід. (2016). За прычыненымі дзвярыма. Развагі пра творчасць паэткі Надзеі Артымовіч. Дзеяслоў, 1, c. 290–295.]

Konan, Uladzimir. (2000). Bielaja vieža paezii. In: Bielaruskija piśmienniki Poĺščy. Druhaja palova CHCH stahoddzia (pp. 3–10). Minsk: “Bielaruski knihazbor”. [Конан, Уладзімір. (2000). Белая вежа паэзіі. У: Беларускія пісьменнікі Польшчы. Другая палова ХХ стагоддзя (c. 3–10). Мінск: “Беларускі кнігазбор”.]

Nieuważny, Florian. (1998). W krysztale łzy. O poezji Nadziei Artymowicz. In: Nadzieja Artymowicz, Łagodny czas (pp. 106–109). Lublin: Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN.

Pietruškievič, Ala. (2018). Pad tajamničym znakam – paezija Miry Lukšy. In: “Bielavieža”: postaci, tvory, asoby (pp. 88–100). Bielastok: Biblijateka BLA “Bielavieža”. [Петрушкевіч, Ала. (2018). Пад таямнічым знакам – паэзія Міры Лукшы. У: “Белавежа”: постаці, творы, асобы (c. 88–100). Беласток: Бібліятэка БЛА “Белавежа”.]

Sidarevič, Anatoĺ. (2003). Stahoddzie paezii. Slova redaktara. In: Michaś Skobla, Krasa i sila. Antalohija bielaruskaj paezii CHCH stahoddzia (pp. 5–28 ). Minsk: “Limaryus”. [Сідарэвіч, Анатоль. (2003). Стагоддзе паэзіі. Слова рэдактара. У: Міхась Скобла, Краса і сіла. Анталогія беларускай паэзіі ХХ стагоддзя (c. 5–28 ). Мінск: “Лімарыус”.]

Siwek, Beata. (2004). Ojczyzna duża i mała. Poeci Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego „Białowieża” wobec problematyki ojczyźnianej. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Turonak, Jury. (1978). Zabytaja lira Viery Muraški. Niva, 5.03, p. 3 [Туронак, Юры. (1978). Забытая ліра Веры Мурашкі. Ніва, 5.03, с. 3.]

Turonak, Jury. (1981). Pradmova. In: Nadzieja Artymovič, Rozdumy (pp. 2–5). Bielastok: “Haloŭnaje praŭliennie BHKT”. [Туронак, Юры. (1981). Прадмова. У: Надзея Артымовіч. Роздумы (c. 2–5). Беласток: “Галоўнае праўленне БГКТ”.]

Tvaranovič, Halina. (2012). Pry bramach Radzimy. Litaraturnaje ab’jadnannie “Bielavieža”: stanaŭliennie, prabliemy, asoby. Bielastok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. [Тварановіч, Галіна. (2012). Пры брамах Радзімы. Літаратурнае аб’яднанне “Белавежа”: станаўленне, праблемы, асобы. Беласток: Выдавецтва Беластоцкага ўніверсітэта.]




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2020.38.2.157-176
Data publikacji: 2020-12-29 08:16:49
Data złożenia artykułu: 2020-01-07 08:03:37


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1211
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 561

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Halina Twaranowicz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.