W ogrodzie popiołów. Symbolika wody życia i jałowej ziemi w "Drodze" Cormaca McCarthy’ego

Résumé

Artykuł ma na celu zanalizowanie motywów biblijnej wody życia oraz występującej w legendach arturiańskich jałowej ziemi w kontekście powieści Cormaca McCarthy’ego Droga. Bohaterowie utworu, umiejscowieni w postapokaliptycznym, zmierzającym ku zagładzie świecie, starają się przetrwać nie tylko biologicznie, ale również moralnie i duchowo. Przez odwołanie do wyżej wymienionych motywów, jak się wydaje, możliwe staje się głębsze zrozumienie systemu wartości, jakimi kierują się bohaterowie Drogi. Woda życia zatem, jeden z głównych symboli biblijnych, kojarzona jest z odrodzeniem i urodzajem; i chociaż w świecie McCarthy’ego czytelnik spotyka raczej przykłady wody śmierci, demonicznego odpowiednika wody życia, bohaterowie powieści przez akty przypominające chrzest starają się przywrócić symboliczne znaczenie rytuałów związanych z wodą, w ten sposób przynajmniej po części przywracając dawny porządek rzeczy. Z drugiej strony motyw jałowej ziemi przywołuje rytuał mający na celu podtrzymać żywotność natury, który jest niejako zalążkiem arturiańskich legend o Percevalu i jałowej krainie. Odwołanie do tychże legend tworzy również istotne dla rozumienia całej powieści paralele między postaciami legendarnymi i bohaterami Drogi. Wreszcie, wspomniany motyw pozwala powiązać dzieło McCarthy’ego z poematem Ziemia jałowa T. S. Eliota. Jak się wydaje, oba te utwory podnoszą kwestię podtrzymywania pamięci o dawnym, nieistniejącym już świecie w celu ocalenia moralności i duchowości w zniszczonym świecie. Owo przesłanie, jak się wydaje, może zawierać się w ostatnim, enigmatycznym akapicie Drogi.