Masquer
Afficher tout
Envoyer cet article par courriel 
Nieznany rękopis Konstancji Biernackiej z Małachowskich pt. „Osjan polski, czyli Zbiór współczesnej Polki dla jej wnuka, Pawła Biernackiego”
Résumé
Rękopis Konstancji Biernackiej z Małachowskich, przechowywany w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, nosi tytuł Osjan polski, czyli Zbiór współczesnej Polki dla jej wnuka, Pawła Biernackiego. Autorka zebrała głównie utwory poetyckie różnych autorów, ale także dokumenty, będące świadectwami dziejów narodu i rodziny. Chciała, by wnuk dzięki nim poznał historię i nauczył się, czym jest patriotyzm. Paweł otrzymał zbiór na trzynaste urodziny, 22 marca 1831 roku. Artykuł omawia zawartość tomu, będącego cennym świadectwem życia obyczajowego, politycznego i kulturalnego początku XIX wieku. Stanowi on niezwykle ciekawe poszerzenie kręgu polskiej recepcji cyklu Pieśni Osjana Jamesa Macphersona. Przeprowadzone badania wskazują, że oprawiony zbiór, przechowywany w bibliotece, zawiera utwory powstałe po 1831 roku, co dowodzi kontynuowania pracy nad nim, zgodnie z życzeniem wyrażonym przez autorkę. W dniu ofiarowania go wnukowi przez babcię wyglądał inaczej niż dziś. Rękopis zostanie udostępniony współczesnemu odbiorcy, łącznie ze szczegółowym omówieniem zawartości i przywołaniem szerokich kontekstów interpretacyjnych.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Bibliografia/References
Aleksandrowicz, Alina. (1996). „Nie czas napełniać konchy…”. (Z dziejów kultu Osjana w Polsce). W: Jacek Kolbuszewski (red.), „W krainie pamiątek”. Prace ofiarowane Profesorowi Bogdanowi Zakrzewskiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin (s. 73–87). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Aleksandrowicz, Alina. (1998). Izabela Czartoryska. Polskość i europejskość. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Aleksandrowicz, Alina. (2010). Wprowadzenie do lektury. W: Opis niektórych pamiątek zachowanych w Świątyni Sybilli w Puławach (s. 5–44). Wydali Alina Aleksandrowicz, Artur Timofiejew. Warszawa: Instytut Badań Literackich. Wydawnictwo.
Aleksandrowicz, Alina. (2011). Różne drogi do wolności, Puławy Czartoryskich na przełomie XVIII i XIX wieku. Literatura i obyczaj. Puławy: Towarzystwo Przyjaciół Puław.
C.B. (1882). Konstancja z hr. Małachowskich Biernacka, kasztelanowa sieradzka. Kłosy, 897, s. 150–154.
Cichecka, Barbara. (2015). Konstancja z Małachowskich Biernacka, prekursorka literatury dziecięcej W: Wojciech Pasek (red.), Rola rodu Małachowskich w dziejach ziemi koneckiej (s. 110–115). Końskie: Muzeum Regionalne PTTK.
Ciechanowska, Zofia. (1955). Na śladach wierszy patriotycznych Brodzińskiego. Biuletyn Miesięczny Biblioteki Jagiellońskiej, 7(10–11), s. 5–17.
Czwórnóg-Jadczak, Barbara. (1994). Klasyk aż do śmierci. Twórczość literacka Franciszka Wężyka. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Czwórnóg-Jadczak, Barbara. (2012). Klasycy i romantycy. Spór i dialog. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Dambek, Zofia. (2012). Konstancja Biernacka z Małachowskich. W: Ewa Kraskowska, Lucyna Marzec (red.), Wielkopolski alfabet pisarek (s. 21–27). Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.
Estreicher, Karol. (1870). Bibliografia polska XIX stulecia. T. 1. Kraków: Towarzystwo Naukowe Krakowskie.
Fieguth, Rolf. (2018). „Sobie wielki”. O pięciu zbiorach lirycznych Franciszka Dionizego Kniaźnina. Warszawa: Instytut Badań Literackich. Wydawnictwo.
Guzek, Andrzej Krzysztof. (1986). „Bard Polski” i „Bard Oswobodzonej Polski” – uwagi o poezji politycznej ostatnich lat niepodległości i powstania listopadowego. W: Stanisław Dubisz (red.), Polska myśl liberalno-demokratyczna w latach 1795–1831 (s. 66–84). Warszawa: Wydawnictwo Stronnictwa Demokratycznego.
Kaleta, Roman. (1974). Sensacje z dawnych lat. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kapuścik, Janusz, Podgórski, Wojciech Jerzy. (1970). Poeci żołnierzom: 1410–1945. Antologia wierszy i pieśni żołnierskich. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
Kopczyński, Krzysztof. (1994). Mickiewicz i jego czytelnicy. O recepcji wieszcza w zaborze rosyjskim w latach 1831–1855. Warszawa: Semper.
Kostkiewiczowa, Teresa. (1996). Oda w poezji polskiej. Dzieje gatunku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kowal, Jolanta. (2011). Wstęp. W: Antoni Gorecki, Wiersze wybrane (s. 11–30). Kraków: Collegium Columbinum.
Kowalewska, Marta. (2017). Komentarz edytorski. W: Franciszek Dzierżykraj-Morawski, Bajki (149–252). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich.
Koźmian, Stanisław. (1872). Żywot i pisma Konstantego Gaszyńskiego. Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego, 7, s. 286–302.
Krzesimowska, Agnieszka. (2019). „Sandomierzanka”. Konstancja z Małachowskich Biernacka (1772–1839). Zeszyty Sandomierskie, 47, s. 27–44.
Loret, Maciej. (1901). Między Jeną a Frydlandem. Biblioteka Warszawska, 4, s. 246–263.
Maksimowicz, Krystyna. (2000). Poezja polityczna a sejm czteroletni. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Markiewicz, Zygmunt. (1963). Mickiewicz i Lamennais. Pamiętnik Literacki, 4, s. 499–517.
Nalepa, Marek. (2001). Żałobny orszak poetów. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie.
Nalepa, Marek. (2006). Przypisy, zebranie i oprac. antologii. W: Piotr Zbikowski (red.), Między rozpaczą i nadzieją. Antologia poezji porozbiorowej lat 1793–1806. Kraków: Collegium Columbinum.
Parvi, Jerzy. (1977). Polska w twórczości i działalności Wiktora Hugo. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Rabowicz, Edmund, Swat, Tadeusz. (1973). Nota do aneksu. W: Józef Wybicki, Wiersze i arietki (s. 465–494). Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.
Rozan, Charles. (1876). À travers les mots. Paris: Ducrocq, Libraire-Éditeur.
Siemieński, Lucjan H. (1869). Dwaj Juliusze: 1831–1863. Kartki z ostatnich dni ich żywota. Kraków: Nakładem Wydawnictwa Dzieł Władysława Jaworskiego.
Smoleński, Władysław. (1903). Konfederacja targowicka. Kraków: nakładem autora.
Straszewska, Maria. (1970). Życie literackie Wielkiej Emigracji we Francji 1831–1840. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Wichrowska, Elżbieta. (2005). Objaśnienia. W: Kantorbery Tymowski, Poezje zebrane. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich.
Witkowska, Alina. (1966). Wstęp. W: Kazimierz Brodziński, Wybór pism (s. III–CXXXVII). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Zając, Grzegorz. (2015). Czuły weredyk. Twórczość poetycka Juliana Ursyna Niemcewicza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Żbikowski, Piotr. (1987). „Kiedy rozpacz staje się rzeczywistością …”. Uwagi o poemacie A.J. Czartoryskiego „Bard polski”. Pamiętnik Literacki, 3, s. 25–56.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2021.39.1.33-49
Date of publication: 2021-12-18 09:04:04
Date of submission: 2020-11-04 11:12:14
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2021, Małgorzata Chachaj
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.