Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Rola prezydiów rad narodowych w procesie naboru na studia wyższe w latach 1953–1956 na przykładzie województwa zielonogórskiego
Streszczenie w języku polskim
W dniu 2 marca 1953 r. Prezes Rady Ministrów ustalił nową procedurę rekrutacji kandydatów na studia wyższe. Aby podjąć studia wyższe, absolwenci szkół średnich musieli uzyskać pozytywną opinię od władz administracyjnych w swoim powiecie. Władze komunistyczne kierowały do uczelni wyższych młodzież pochodzenia chłopskiego i robotniczego. Młodym ludziom, uznanym za „obcych klasowo”, uniemożliwiano podjęcie studiów. Procedura ta obowiązywała do 1956 r. W artykule przedstawiono proces rekrutacji kandydatów na studia w latach 1950–1953 w realiach województwa zielonogórskiego.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Sources
The National Archives of Zielona Góra:
– Protokół z I-szej Plenarnej uroczystej Sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze, odbytej w dniu 8 lipca 1950 r., PWRN Zielona Góra, ref. 158.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 18 sierpnia 1950 r., PWRN Zielona Góra, ref. 595.
– Protokół z przebiegu V-ej zwyczajnej Sesji budżetowej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze, odbytej w dniu 15 maja 1952 r., PWRN Zielona Góra, ref. 160.
– Protokół VIII-ej zwyczajnej sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze w dniach 11 i 12 grudnia 1952 r., PWRN Zielona Góra, ref. 161.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 17 marca 1953 r., PWRN Zielona Góra, ref. 631.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 9 czerwca 1953 r., PWRN Zielona Góra, ref. 634.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 12 stycznia 1954 r., PWRN Zielona Góra, ref. 645.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 9 lutego 1954 r., PWRN Zielona Góra, ref. 646.
– Protokół III-ciej zwyczajnej sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze, odbytej w dniu 22 maja 1954 r., PWRN Zielona Góra, ref. 163.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 13 lipca 1954 r., PWRN Zielona Góra, ref. 654.
– Protokół z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, odbytego w dniu 21 stycznia 1955 r., PWRN Zielona Góra, ref. 663.
– Protokół z przebiegu VII-ej sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze, odbytej w dniu 14 października 1955 r., PWRN Zielona Góra, ref. 166.
– Protokół z przebiegu II-giej zwyczajnej (budżetowej) Sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze, odbytej w dn. 14 i 15 maja 1956 r., PWRN Zielona Góra, ref. 167.
Legal acts:
– Act of 15 March 1933 on the academies (Journal of Laws 1933, no. 29, item 247).
– Act of 28 June 1950 on changes in the administrative division of the state (Journal of Laws 1950, no. 28, item 255).
– Act of 15 December 1951 on higher education and academic staff (Journal of Laws 1952, no. 6, item 38).
– Bill no. 31 of the Prime Minister of 2 March 1953 r. on the tasks and organisation of selecting candidates for the studies in the higher education institutions (M.P. 1953, no. 29, item 363).
– Decree of 28 October 1947 on the organisation of teaching and higher education (Journal of Laws 1947, no. 66, item 415).
– Ordinance of the Prime Minister of 25 May 1956 on the selection of candidates for the first year of higher education studies (M.P. 1956, no. 42, item 521).
– Resolution of the Ministerial Cabinet of 17 April 1950 – Instruction no. 2 on the composition, division of work duties, and the mode of operating the national council presidia (M.P. 1950, no. 57, item 654).
– Resolution of the Ministerial Cabinet of 31 May 1950 – Instruction no. 7 on the scope of issues covered by the local economic plans and the procedure for submitting projects of these plans (M.P. 1950, no. 70, item 813).
Interviews:
– Interview with Hieronim Szczegóła, member of the WRN Presidium in Zielona Góra in 1969–1973, took place on 24 November 2016, in the author’s possession.
– Interview with Józef Grzelak, Chairman of the Voivodeship Commission for Economic Planning of the WRN Presidium in Zielona Góra in 1968–1973, took place on 8 December 2016, in the author’s possession.
Literature
Bober S., Walka o dusze dzieci i młodzieży w pierwszym dwudziestoleciu Polski Ludowej, Lublin 2011.
Connelly J., Zniewolony uniwersytet. Sowietyzacja szkolnictwa wyższego w Niemczech Wschodnich, Czechach i Polsce 1945–1956, Warszawa 2014.
Friszke A., Polska. Losy państwa i narodu 1939–1989, Warszawa 2003.
Gałaszewska-Chilczuk D., Wołoszyn J.W., Od przedszkolaka do studenta. Kryteria selekcji społecznej i politycznej w edukacji lata 1947–1956, Lublin 2012.
Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 2001.
Kersten K., Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956, Londyn 1993.
Kosiński K., O nową mentalność. Życie codzienne w szkołach 1945–1956, Warszawa 2000.
Kruszyński M., Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w latach 1944–1989. Zarys dziejów uczelni w warunkach PRL, Lublin 2015.
Kryńska E.J., Mauersberg S.W., Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945–1956, Białystok 2003.
Lewandowski C., Kierunki tak zwanej ofensywy ideologicznej w polskiej oświacie, nauce i szkołach wyższych w latach 1944–1948, Wrocław 1993.
Nowacka E., Samorząd terytorialny w systemie władzy publicznej w Polsce. Studium politycznoprawne, Wrocław 1994.
Palska H., Nowa inteligencja w Polsce Ludowej. Świat przedstawień i elementy rzeczywistości, Warszawa 1994.
Szczegóła H., Zielona Góra. Rozwój miasta w Polsce Ludowej, Poznań 1984.
Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764–1989, Warszawa 2007.
Zysiak A., Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście, Kraków 2016.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2019.74.123-141
Data publikacji: 2019-12-30 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2019-10-14 20:37:45
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Bohdan Julian Halczak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.