Z dziejów jeździectwa na Lubelszczyźnie. Pierwsze wyścigi konne w Lublinie w 1860 r.

Andrzej Przegaliński

Streszczenie w języku polskim


W artykule podjęto próbę opisania pierwszych zawodów jeździeckich odbytych w Lublinie w 1860 r. Tło dla rozważań stanowią dzieje hodowli koni i wyścigów w Królestwie Polskim, począwszy od lat Królestwa Polskiego konstytucyjnego, na epoce międzypowstaniowej kończąc. Opracowanie może być też traktowane jako przyczynek do historii Towarzystwa Rolniczego – wszak wystawa rolnicza urządzona wówczas w stolicy guberni lubelskiej i towarzyszące jej atrakcje (w tym m.in. próba rączości koni) była ostatnią tego typu imprezą zorganizowaną pod patronatem Towarzystwa.


Słowa kluczowe


hodowla koni; epoka międzypowstaniowa; wyścigi konne; Lubelszczyzna; zabory

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła

Eberhard E., O stosunku wyścigów do umiejętnego chowu koni, „Roczniki Gospodarstwa Krajowego” 1842, t. 1, nr 1.

Gospodarstwo wiejskie w guberni lubelskiej w latach 1847 i 1848 pod względem statystycznym opisane, „Gazeta Handlowa, Przemysłowa i Rolnicza” 1849, nr 17.

Lista członków Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim w roku 1861, [b.m.w.] [b.d.w.].

Lublin d. 31 sierpnia, „Kurier Warszawski” 1860, nr 231.

Mieczyński A., Sprawozdanie z Wystawy Łowickiej. Dokończenie, „Tygodnik Rolniczo-Przemysłowy” 1858, nr 48.

Nekrolog Aleksandra Kuczyńskiego, „Kurier Warszawski” 1858, nr 133.

Nekrolog Zygmunta Kurnatowskiego, „Kurier Warszawski” 1858, nr 154.

Otton K., Krótki rys Trzeciej Wystawy Rolniczej Królestwa Polskiego odbytej w Lublinie w 1860 roku. Dokończenie, „Gazeta Rolnicza, Przemysłowa i Handlowa” 1860, nr 48.

Słów kilka o koniu i środkach zachęcenia mieszkańców naszego kraju do starannej hodowli konia i innych domowych zwierząt, „Roczniki Gospodarstwa Krajowego” 1842, t. 1, nr 2.

Sprawozdanie Komitetu Drugiej Wystawy Rolniczej w Królestwie Polskim odbytej w Łowiczu w dniach 7 (19), 8 (20), 9 (21), 10 (22) i 11 (23) września 1859 roku, „Roczniki Gospodarstwa Krajowego” 1859, t. 37, poszyt 2.

Treść Roczników Gospodarstwa Krajowego z lat 20-tu od 1847 do 1862 roku, oprac. W. Garbiński, Warszawa 1862.

Trzecia Wystawa Rolnicza w Królestwie Polskim odbyta w Lublinie w dniach 16 (28), 17 (29), 18 (30) sierpnia 1860 roku, Warszawa 1860.

Wystawa rolnicza w Lublinie, „Czytelnia Niedzielna” 1860, nr 42.

Wystawa rolnicza w Lublinie, „Tygodnik Ilustrowany” 1860, nr 51.

Wystawa rolnicza w Łowiczu, „Tygodnik Ilustrowany” 1859, nr 2.

Z Janowa nad Bugiem, „Kurier Warszawski” 1846, nr 83.

Literatura

Ajewski K., Stanisława Kostki Zamoyskiego życie i działalność 1775–1856, Warszawa 2010.

Antoniny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, t. 1, Warszawa 1880.

Dembowski L., Moje wspomnienia, t. 1, Petersburg 1898.

Dunin-Borkowski J., Almanach Błękitny. Genealogie żyjących rodów polskich, Warszawa 1908.

Dyszewski J.C., Od Rulikowskich do Bieńkowskich – przyczynek do dziejów Świerszczowa, „Merkuriusz Łęczyński” 2016, nr 29.

Głosy prasy rosyjskiej z powodu śmierci śp. Ludwika Grabowskiego, „Jeździec i Myśliwy” 1903, nr 16.

Grabski W., Historia Towarzystwa Rolniczego 1858–1861, t. 1–2, Warszawa 1904.

Grabski W., Postęp rolniczy w Lubelskiem przed czterdziestu laty, „Gazeta Rolnicza” 1901, nr 25.

Jastrzębski K., Opole Lubelskie. Historia miasta i powiatu, t. 2: 1663–1870, Warszawa–Puławy 2009.

J.S.W., Łęczna we wrześniu (Z Towarzystwa Wyścigów Konnych), „Jeździec i Myśliwy” 1896, nr 18.

Kieniewicz S., Sanguszko Roman Stanisław Adam, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 34, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992–1993.

Kobderowa I., Krasiński Ludwik, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 15, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970.

Koń arabski, [w:] Encyklopedia rolnicza i rolniczo-przemysłowa, red. S. Strzelecki, H. Kotłubaj, t. 2, Warszawa 1889.

Leśniewska J.E., Ludwik Grabowski miłośnik koni i zasłużony ich hodowca, „Merkuriusz Łęczyński” 1990, nr 5.

Leśniewska J.E., Łańcuchów. Dobra ziemskie i ich właściciele (XIV–XX w.). Od Kuropatwów do Steckich, Lublin 2016.

Leśniewska J.E., Łęczyńskie Towarzystwo Wyścigów Konnych 1895–1092, [w:] Łęczna. Studia z dziejów miasta, red. E. Horoch, Łęczna 1989.

Leśniewska J.E., Sukcesy sportowe łęczyńskiej stajni wyścigowej Henryka Blocha, „Merkuriusz Łęczyński” 1989, nr 4.

Leśniewska J.E., Właściciele Łęcznej w okresie nowożytnym – od Noskowskich do Ludwika Grabowskiego, [w:] Studia z dziejów Łęcznej, red. A. Sochacka, Łęczna 2017.

Leśniewska J.E., Wyścigi konne w Lublinie i powstanie Lubelskiego Towarzystwa Wyścigów Konnych, [w:] Życie artystyczne Lublina 1901–2001, red. L. Lameński, Lublin 2001.

Leśniewska J.E., Z Łęcznej do Paryża. Szkic o Karolinie Grabowskiej, [w:] Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie II, oprac. R. Maliszewska, Kozłówka 2003.

Łepkowski T., Kurnatowski Zygmunt Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 16, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971.

Mardofel B., Tytus Woyciechowski (1809–1879) – prekursor cukrownictwa na Lubelszczyźnie, [w:] Studia z historii społeczno-gospodarczej XIX i XX wieku, red. W. Puś, J. Kita, t. 6, Łódź 2009.

Mencel T., Jarmarki łęczyńskie w XVII–XIX wieku, [w:] Łęczna. Studia z dziejów miasta, red. E. Horoch, Łęczna 1989.

Mencel T., Między powstaniami 1831–1864, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, red. T. Mencel, t. 1, Warszawa 1974.

Mencel T., Organizacja i działalność administracji miejskiej w Lublinie w latach 1809–1866, „Rocznik Lubelski” 1961, R. 4.

Mroziński W., Konie, [w:] Księga pamiątkowa wystaw lubelskich, Warszawa 1902.

Ochorowicz J., Fizjologia wyścigów w ich stosunku do krajowej hodowli koni, Warszawa 1897.

Orman E., Sanguszko Eustachy, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 34, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992–1993.

Popiel P., Wspomnienie pośmiertne. Ś.p. Franciszek Czaplicki, „Jeździec i Myśliwy” 1896, nr 6.

Pruski W., Dzieje Państwowej Stadniny w Janowie Podlaskim 1817–1939, Poznań 1948.

Pruski W., Dzieje wyścigów i hodowli koni pełnej krwi w Polsce, Warszawa 1970.

Pruski W., Grabowski Ludwik, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 8, Wrocław–Warszawa–Kraków 1959–1960.

Pruski W., Hodowla zwierząt gospodarskich w Królestwie Polskim w latach 1815–1918, t. 1, Warszawa 1967.

Przegaliński A., Społeczna działalność ziemiaństwa lubelskiego w latach 1864–1914, Lublin 2009.

Przegaliński A., Z dziejów wystaw rolniczych. Trzecia Wystawa Rolnicza (1860) i Wystawa Rolniczo-Przemysłowa (1901) w Lublinie, Lublin 2012.

Radzik T., Pol Wincenty Terencjusz Jakub, [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, red. T. Radzik, J. Skarbek, A.A. Witusik, t. 2, Lublin 1996.

Sawrań, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, red. B. Chlebowski, W. Walewski, t. 10, Warszawa 1889.

Smoleńska B., Potocki Aleksander, [w:] Polski słownik biograficzny, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1983.

Socha J., Działalność Sekcji Rolnej w dziedzinie hodowli koni 1890–1907, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1993, t. 49.

Sroka S., Ritz Jan, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 31, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988–1989.

Stołecki K., Krasnystaw na łamach „Gazety Warszawskiej” 1775–1893. Ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, „Nestor. Czasopismo Artystyczne” 2013, nr 24.

Wiercieński H., Opis statystyczny guberni lubelskiej, Warszawa 1901.

Wotowski S., Ś.p. August hr. Potocki, „Jeździec i Myśliwy” 1905, nr 10.

Wotowski S., Ś.p. Bronisław Rzewuski, „Jeździec i Myśliwy” 1901, nr 22.

Wybór pism Ludwika Górskiego. Wydawnictwo jubileuszowe, Warszawa 1903.

Zieliński Z., Wystawy rolnicze, „Gazeta Rolnicza” 1901, nr 25.

Żychowski M., Stan gospodarstwa wiejskiego w Królestwie Polskim w świetle statystyk z lat 1842–1848, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 1958, t. 19.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2019.74.143-157
Data publikacji: 2019-12-30 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2019-07-10 12:07:11


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1310
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 969

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Andrzej Przegaliński

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.