Zarys historyczny parafii prawosławnego Soboru Katedralnego Narodzenia NMP w Białej Podlaskiej w latach 1875–1917

Piotr Sęczyk

Streszczenie w języku polskim


Prawosławny Sobór Narodzenia NMP powstał w 1875 r. z byłej cerkwi po bazylianach. Od początku funkcję proboszczów w parafii sprawowali duchowni z tytułem protojereja, do pomocy mieli dwóch kapłanów oraz diakona. Parafia rozwijała się dynamicznie pomimo materialnego ubóstwa i oporu byłych unitów. Należały do niej filie: cerkiew w miejskim szpitalu w Białej, Sławacinku, Wólce Plebańskiej, Hrudzie i Ciciborze. Prawosławne duchowieństwo brało czynny udział w życiu kulturalnym i społecznym miasta i parafii oraz podejmowało akcje charytatywne wśród unitów. Działalność soboru przerwała I wojna światowa, majątek cerkiewny ewakuowano w głąb Rosji, a świątynię przejęli ewangelicy.


Słowa kluczowe


prawosławie w Królestwie Polskim; Biała Podlaska; cerkiew; Bazylianie; cerkiew prawosławna; Jozafat Kuncewicz

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Źródła pisane

Chełmski Zarząd Duchowny, sygn. 24, 76, 2005.

Chełmsko-Warszawski Duchowny Konsystorz Prawosławny, sygn. 81, 768, 781.

Chełmski Konsystorz Prawosławny, sygn. 25, 30, 44.

Klirowyje Wiedomosti, sygn. 6, 50, 54, 55, 56, 62.

Starostwo Powiatowe Bialskie, sygn. 193, 196, 197.

Źródła drukowane

„ChołmskoWarszawskij Jeparchialnyj Wiestnik”, Warszawa.

„Chołmskaja Cerkownaja Żizn”, Chełm.

„Cerkownyje Wiedomosti”, Sankt-Petersburg.

„Pamiatnaja Kniżka Siedleckoj Guberni”, Siedlce 1875–1813.

„Chołmskaja gubernia 1914 god”, Chełm 1914.

Opracowania

Bobryk A., Kochan I., Ślady przeszłości. Historia i teraźniejszość prawosławia na południowo-zachodnim Podlasiu w świadomości społecznej, Siedlce 2010.

Krawczyk T., Męczeńskie Podlasie w wybranych utworach literatury polskiej na przełomie XIX i XX wieku, „Szkice Podlaskie” 2001, nr 9.

Krawczyk T., Zanim wróciła Polska. Martyrologium ludności unickiej na Podlasiu w latach 1866–1905 w świetle wspomnień, Warszawa 1994.

Osadczy W., Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin 2007.

Pelica G.J., Dzieje parafii świętych Cyryla i Metodego w Białej Podlaskiej, „Wiadomości Polskiego

Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego” 2010, nr 2 (243).

Żeromski S., Dzienniki. Wybór, oprac. J. Kądziela, Wrocław 1980.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2014.69.135
Data publikacji: 2016-10-25 08:05:31
Data złożenia artykułu: 2016-10-21 11:18:24


Statystyki


Widoczność abstraktów - 942
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 671

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Piotr Sęczyk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.