Dom w empirycznych sieciach leksykalnych

Аннотация

W artykule wyjaśniono, czym są leksykalne sieci empiryczne. Porównano znaczenie wyrazu dom w dwóch sieciach: sieci korpusowej Wortschatz (Uniwersytet w Lipsku) i sieci eksperymentalnej Katedry Lingwistyki Komputerowej UJ. Obydwie sieci jako najistotniejsze znaczenia, czyli najmocniej powiązane z wyrazem dom, wskazują: ‘dom – miejsce rodziny’ (dom – rodzinny) oraz ‘dom – miejsce do mieszkania’ (mieszkanie). Obie sieci wyróżniają też znaczenia ‘dom – budynek’. Znaczenie ‘dom – instytucja’ jest lepiej reprezentowane w sieci korpusowej. Sieć eksperymentalna wyróżnia dodatkowo znaczenie ‘dom – moje miejsce schronienia’ (schronienie, azyl, twierdza). Sieć eksperymentalna w wyniku tego, że występujące w niej powiązania mają kierunek, organizuje podsieci, wyjaśniające znaczenia, np. podsieć znaczenia ‘dom – miejsce rodziny’ (dom rodzinny), wykazuje szczególną rolę ‘matki’, która organizuje podsieć reprezentującą to znaczenie. Porównanie znaczeń wyróżnianych i wyjaśnianych przez podsieci ze słownikowymi definicjami znaczeń pozwala przyjąć, że badania nad sieciową reprezentacją znaczeń mogą być przydatne w leksykografii.