Envoyer cet article par courriel O triadzie komunikacyjnej: wartościowanie – emocje – ekspresja
Résumé
W artykule opisano triadę komunikacyjną złożoną z szeregu następujących elementów: wartościowanie, emocje, ekspresja. Komponenty te, chociaż stosunkowo niestabilne, w różnych konfiguracjach współwystępują w wielu procesach interpersonalnej wymiany myśli oraz słów. Wiedza na ich temat powinna ułatwiać zrozumienie językowych oraz niejęzykowych zachowań ludzkich, w tym zachowań poszczególnych uczniów poszukujących własnej tożsamości.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Antymonie wartości. Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, red. A. Oskiera, Łódź 2007.
Aronson E., Człowiek – istota społeczna, Warszawa 2000.
Austin J.L., Jak działać słowami, [w:] Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, Warszawa 1993.
Barbour I.G., Mity, modele, paradygmaty, Kraków 1984.
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Tekstologia, Warszawa 2009.
Bierarch A., Sztuka czytania z twarzy. Poznanie człowieka na pierwszy rzut oka, Wrocław 1992.
Blum-Kulka S., Pragmatyka dyskursu, [w:] Dyskurs jako struktura i proces, red. T.A. van Dijk, Warszawa 2001.
Czapliński J., Wartościowanie. Efekt negatywności (o naturze realizmu), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988.
Damasio A.R., Tajemnica świadomości. Ciało i emocje współtworzą świadomość, Poznań 2000.
Dobrzyńska T., Metafora a spójność tekstu, [w:] Tekst i zdanie. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław 1983.
Dobrzyńska T., Metafora w baśni, [w:] Semiotyka i struktura tekstu, red. M.R. Mayenowa, Wrocław 1973.
Dobrzyńska T., Metafory wartościujące w publicystyce i wypowiedziach polityków, [w:] Kreowanie świata w tekstach, red. A.M. Lewicki, R. Tokarski, Lublin 1995.
Duszak A., Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa 1998.
Dyczewski L., Kultura polska w procesie przemian, Lublin 1993.
Eicher J., Sztuka komunikowania, Łódź 1995.
Elzenberg H., Wartość i człowiek. Rozprawy z humanistyki i filozofii, Toruń 1966.
Gerstman S., Psychologia na co dzień, Warszawa 1973.
Gerstman S., Rozwój uczuć, Warszawa 1986.
Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997.
Grabias S., O ekspresywności języka, Lublin 1980.
Grabias S., Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania zachowań językowych, [w:] Poradnik metodyczny dla nauczycieli polonijnych, red. K. Krakowiak, J. Mańdziuk, Lublin 1986.
Grice H.P., Logika a konwersacja, [w:] Język w świetle nauki, wyb. i wstęp B. Stanosz, Warszawa 1980.
Grochowski M., Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów, Warszawa 2001.
Grove T.G., Niewerbalne elementy interakcji, [w:] Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi, red. J. Stewart, Warszawa 2000.
Herzyk A., Mózg. Emocje. Uczucia. Analiza neuropsychologiczna, Lublin 2000.
Hutcheon L., Ironia, satyra, parodia. O ironii w użyciu pragmatycznym, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 1.
Jedliński R., Językowy obraz świata wartości w wypowiedziach uczniów kończących szkołę podstawową, Kraków 2000.
Karwatowska M., Uczeń w świecie wartości, Lublin 2010.
Kępiński A., Melancholia, Warszawa 1985.
Kowalikowa J., Wulgaryzmy we współczesnej polszczyźnie, [w:] Język a komunikacja 1. Język trzeciego tysiąclecia, red. G. Szpila, Kraków 2000.
Kurcz I., Psychologia języka i komunikacji, Warszawa 2000.
Lakoff G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, przeł. i wstęp T. Krzeszowski, Warszawa 1988.
Laskowska E., Wartościowanie w języku potocznym, Bydgoszcz 1992.
Lubaś W., Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny, Opole 2003.
Lubaś W., Potoczne emocje w perswazji, [w:] Język perswazji publicznej, red. K. Mosiołek-Kłosińska, T. Zgółka, Poznań 2003.
Maruszewski T., Ścigała E., Emocje – aleksytymia – poznanie, Poznań 1998.
Mattelart A., Mattelart M., Teorie komunikacji. Krótkie wprowadzenie, Warszawa–Kraków 2001.
Matusewicz C., Psychologia wartości, Poznań 1975.
Mądrzycki T., Psychologiczne prawidłowości kształtowania się postaw, Warszawa 1977.
Mellibruda J., Ja – Ty – My. Psychologiczne możliwości ulepszania kontaktów międzyludzkich, Warszawa 1986.
Miller G.A., Psychologia i komunikacja, [w:] Język w świetle nauki, wyb. i wstęp B. Stanosz, Warszawa 1980.
Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, red. P. Ekman, R.J. Davidson, Gdańsk 1999.
Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin 1993.
Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Kraków 1996.
Nęcki Z., Komunikowanie interpersonalne, Wrocław 1992.
Nowakowska-Kempna I., Język ciała czy ciało w umyśle, czyli o metaforyce uczuć, [w:] Uczucia w języku i tekście, red. I. Nowakowska-Kempna, A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wrocław 2000.
Nowakowska-Kempna I., Konceptualizacja uczuć w języku polskim. Prolegomena, Warszawa 1995.
O wartościach, normach i problemach moralnych. Wybór tekstów z etyki polskiej dla nauczycieli i uczniów szkół średnich, wyb. i oprac. M. Środa, Warszawa 1994.
Oatley K., Jenkins J.M., Zrozumieć emocje, Warszawa 2003.
Ossowska M., Podstawy nauki o moralności, Wrocław–Warszawa–Kraków 1994.
Pajdzińska A., Wartościowanie we frazeologii, [w:] Wartości w języku i tekście, red. J. Puzynina, J. Anusiewicz, Wrocław 1991.
Patrzałek T., Dydaktyka mówienia o wartościach i ocenach, „Polonistyka” 1996, nr 4.
Pease A., Język ciała. Jak czytać myśli ludzi z ich gestów, Kraków 1992.
Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, Warszawa 2004 (1977).
Pisarkowa K., Język według Junga. O czytaniu intencji, Kraków 1994.
Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu, red. M. Kita, współred. J. Grzenia, Katowice 2003.
Psychologia. Podręcznik akademicki. 2. Psychologia ogólna, red. J. Strelau, Gdańsk 2000.
Puzynina J., Język wartości, Warszawa 1992.
Puzynina J., O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1983, z. 40.
Puzynina J., O języku wartości w szkole, „Polonistyka” 1996, nr 4.
Puzynina J., O zasadach współdziałania językowego, „Prace Filologiczne” 1986, t. 33.
Puzynina J., Słowo – wartość – kultura, Lublin 1997.
Puzynina J., Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków 2013.
Ruszkowski M., O wartościowaniu w badaniach stylistycznych, [w:] Stylistyka a pragmatyka, red. B. Witosz, Katowice 2001.
Sapir E., Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje, wstęp A. Wierzbicka, Warszawa 1978.
Sarnowski M., Deminutiwum jako znak ironii, [w:] Wartości w języku i tekście, red. J. Puzynina, J. Anusiewicz, Wrocław 1991.
Scheler M., Cierpienie, śmierć, dalsze życie, Warszawa 1994.
Searle J.R., Czynności mowy. Rozważania z filozofii języka, Warszawa 1987.
Sędziak-Padziora K., Edukacja a przekazywanie wartości w opinii nauczycieli, [w:] Polska szkoła: między admiracją a odrzuceniem, red. A. Rosół, M.S. Szczepański, Częstochowa–Katowice 1997.
Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 1, Warszawa 1988.
Słownik terminów literackich, red. M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988.
Spagińska-Pruszak A., Język emocji. Studium leksykalno-semantyczne rzeczownika w języku polskim, rosyjskim i serbsko-chorwackim, Gdańsk 1992.
Sperber D., Wilson D., Ironia a rozróżnienie między użyciem a przywołaniem, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 1.
Stróżewski W., W kręgu wartości, Kraków 1992.
Szewczuk W., Psychologia, Warszawa 1990.
Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 2011.
Tymiakin L., Wartość emocjonalna w świetle sądów dorosłych przedstawicieli obu płci, [w:] Cum reverentia, gratia, amicitia…, red. J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk, t. 3, Poznań 2013.
W kręgu etyki, poetyki i dydaktyki słowa, red. T. Patrzałek, Wrocław 1998.
Wartości i wartościowanie w badaniach nad językiem, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm 2012.
Wartościowanie a edukacja polonistyczna, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2008.
Wieczorek U., Wartościowanie. Perswazja. Język, Kraków 1999.
Wierzbicka A., Medytacje semantyczne, Warszawa 1971.
Wiśniewska H., Co począć z wulgaryzmami?, „Polonistyka” 1994, nr 2.
Z zagadnień komunikowania interpersonalnego, red. Z. Nęcki, Kraków 1989.
Zaczyński W.P., Uczenie się przez przeżywanie. Rzecz o teorii wielostronnego kształcenia, Warszawa 1990.
Załazińska A., W poszukiwaniu narzędzia badającego komunikację niewerbalną, [w:] Język trzeciego tysiąclecia II. Język a komunikacja 4, red. G. Szpila, Kraków 2002.
Zgółka T., Język jako filtr aksjologiczny, [w:] Zagadnienia komunikacji językowej dzieci i młodzieży, red. J. Porayski-Pomsta, Warszawa 1991.
Zillig W., Bewerten. Sprechakttypen der bewertenden Rede, Tübingen 1982.
Ziomek J., Retoryka opisowa, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
Żywicka B., Miejsca i wartości. Zmiany w językowym obrazie przestrzeni we współczesnej polszczyźnie, Lublin 2007.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2017.2.199
Date of publication: 2018-01-24 20:29:28
Date of submission: 2017-05-08 21:29:26
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2018, Leszek Tymiakin
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.