Grawitacja lektury. O (możliwym) sprzężeniu filologii i pedagogiki

Krzysztof Maliszewski

Résumé


Autor tekstu zakłada, że edukacja pojmowana jako szkolenie przynosi zbyt wiele szkód w życiu indywidualnym i zbiorowym, aby można się było z tym pogodzić. Stawia tezę, że potrzebna jest radykalizacja dyskursu dotyczącego praktyki czytania. Nie chodzi ani o ustalanie uniwersalnych schematów dla praktyk lekturowych, ani o ugruntowywanie ich w poszczególnych dyscyplinach naukowych czy nurtach teoretycznych. Chodzi raczej o to, że czytanie egzystencjalnie istotne musi stać się życiodajnym fundamentem myślenia o edukacji. Na tym tle możliwe staje się sprzężenie filologii i pedagogiki krytycznej. Obie perspektywy mogą się od siebie uczyć w trosce o edukacyjną zmianę.

Mots-clés


czytanie egzystencjalne; edukacja vs szkolenie; pedagogika krytyczna; filologia

Texte intégral :

PDF (Język Polski)

Références


Arendt, H. (2010). Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Biesta, G. (2013a). The Beautiful Risk of Education. Boulder–London: Paradigm Publishers.

Biesta, G. (2013b). Uczący się, Student, Mówiący – o znaczeniu nazywania tych, których nauczamy. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 3(63), 7–22.

Giroux, H.A. (2010a). Naga pedagogia i przekleństwo neoliberalizmu: przemyśleć edukację wyższą jako praktykę wolności. W: H.A. Giroux, L. Witkowski, Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej (s. 281–297). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Giroux, H.A. (2010b). Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej. W: H.A. Giroux, L. Witkowski, Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej (s. 149–184). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Guilherme, M. (2010). Czy jest miejsce dla pedagogiki krytycznej na uniwersytecie? Manuela Guilherme rozmawia z Henrym A. Giroux. W: H.A. Giroux, L. Witkowski, Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej (s. 96–107). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Jaworska-Witkowska, M. (2016). Przechwytywanie tekstów. Powidoki czytania. Bydgoszcz: Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej.

Koziołek, K. (2006). Czytanie z innym. Etyka, lektura, dydaktyka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Koziołek, K. (2017). Czas lektury. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Koziołek, R. (2016). Dobrze się myśli literaturą. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.

Kundera, M. (2004). Sztuka powieści. Esej. Warszawa: PIW.

Kwaśnica, R. (2014). Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności. Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa.

Maliszewski, K., Stępkowski, D., Śliwerski, B. (2019). Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Markowski, M.P. (2009). Życie na miarę literatury. Eseje. Kraków: Wydawnictwo Homini.

Nussbaum, M.C. (2008). W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona reformy kształcenia ogólnego. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Nussbaum, M.C. (2015). Wyobraźnia literacka. W: G. Jankowicz, M. Tabaczyński, Socjologia literatury. Antologia (s. 264–277). Kraków: Korporacja Ha!art.

Rapior, W. (2012). Połączyć odrębne światy. Co potrafi literatura? Z Przemysławem Czaplińskim rozmawia Waldemar Rapior. W: A.R. Burzyńska, W. Rapior, Wyostrzyć wzrok. J.M. Coetzee: sztuka, świat i polityka (s. 33–52). Poznań–Kraków: Wydawnictwo Znak.

Rorty, R. (2010). Spełnianie obietnicy naszego kraju. Myśl lewicowa w dwudziestowiecznej Ameryce. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Sławek, T. (2012). NICowanie świata. Zdania z Szekspira. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Szefer, J.M. (2019). Pedagogika czytania jako rezydualny projekt kulturowy, społeczny i psychorozwojowy. Kraków (niepublikowana rozprawa doktorska).

Tedder, M., Biesta, G. (2009). Uczenie się bez nauczania? Potencjał i ograniczenia biograficznego uczenia się dorosłych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 2(46), 19–35.

Witkowski, L. (2009). Ku integralności edukacji i humanistyki II. Postulaty, postacie, pojęcia, próby. Odpowiedź na Księgę jubileuszową. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Włodarczyk, R. (2016). Ideologia, teoria, edukacja. Myśl Ericha Fromma jako inspiracja dla pedagogiki współczesnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Żychliński, A. (2014). Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2020.5.103-116
Date of publication: 2020-12-31 10:41:22
Date of submission: 2020-02-06 15:59:44


Statistiques


Visibilité des résumés - 1467
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2020, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.